Visserij

Visserij is het uit het water te halen van organismen door de mens. De mensheid vangt al sinds mensenheugenis vis, weekdieren, schaaldieren, zoogdieren en algen. De vangst van week-, schaal- en zoogdieren en wieren is bescheiden in vergelijking met de vangst van vis. Dat neemt niet weg dat de vangst en kweek van weekdieren, als mossel en oester, en kreeftachtigen, zoals garnalen, in verschillende klimaatzones een rol speelt.

Een vissersboot in de haven van Stellendam.
Vissersboot in Mazatlán (Mexico)
Vissersboot in Mazatlán
Een visser in de Indiase deelstaat Kerala

Inleiding

De zeevisserij bestaat voor een groot gedeelte uit de vangst van haring, kabeljauw, makreel en tonijn. De vangst van haai, rog en zoogdieren zoals dolfijn en walvis staat ter discussie; een groot aantal landen hebben de vangst daarvan verboden. Een bijzondere vorm van de visserij is het kweken van vis in een aquacultuur. Het doel van de visserij is deels voedselvoorziening en deels het winnen van productiegrondstoffen (voor onder andere lijm).

De visserij kan worden gebruikt als bron van inkomsten, de beroepsvisserij, of als recreatie, de sportvisserij. In relatief veel landen is de visvangst een belangrijke bron van inkomsten. De visserij levert ongeveer 18% van de menselijke dierlijke eiwitconsumptie, maar in sommige derdewereldlanden bedraagt dit soms meer dan dertig procent.

Overbevissing is een ernstig probleem in vele zeeën wereldwijd. De landen binnen de Europese Unie hebben visquota afgesproken, waarbij jaarlijks wordt bepaald hoeveel vis elk land mag vissen.

Geschiedenis

Het verzamelen van weekdieren uit zee is al zeer oud. De oudste bewijzen daarvoor zijn de prehistorische mosselafvalhopen (Engels: middens), die langs kusten gevonden zijn. Bekende mosselafvalhopen zijn gevonden bij Pinnacle-Point aan de Indische oceaan in Zuid-Afrika. Deze afvalhopen zijn gedateerd op een ouderdom van 164.000 jaar,[1] oudere vondsten zijn gedaan in Terra Amata bij Nizza, deze zijn ongeveer 400.000 jaar oud (Paola Villa 1983). Visgerei wordt sinds de steentijd gebruikt door mensen. De oudst bekende overblijfselen van de visvangst zijn gevonden in Katanda aan de rivier “Semliki” in de Grote Slenk in de Democratische Republiek Congo. Hier werden naast harpoenen ook de graten van twee meter lange meervallen gevonden, die gedateerd zijn op een ouderdom van 90.000 jaar. Reeds 35.000-10.000 jaar geleden werden afbeeldingen van vissen gemaakt in Franse grotten en als versiering op voorwerpen. Visgerei werd vervaardigd uit beenderen of uit hoorn. Naast forel werd gevist op snoek en op zalm.

Visgerei ontwikkelde zich en vanaf het mesolithicum zijn er duidelijk bewijzen voor het gebruik van visvangst met behulp van een hengel, visspeer, drietand, harpoen en met visnetten zoals drijfnet, werpnet, sleepnet, fuik en staand want daarnaast met behulp van een visdam. Vanaf zevenduizend jaar geleden zijn er aanwijzingen dat de visserij ook vanuit boten plaatsvond. In Oost-Timor zijn zelfs aanwijzingen gevonden dat daar al 42.000 jaar geleden op zee werd gevist met boten.[2][3]

Indeling binnen de visserij

De visserij is op verschillende manieren in te delen:

  • Naar het milieu waar gevist wordt: zoetwater, brak water of zeewater; daarnaast is er de viskwekerij of aquacultuur.
  • Naar de ligging van het visgebied (gedeeltelijk overlappend met het vorige criterium): zee-, kust-, riviervisserij etc.
  • Naar de soort vissen waar men op vist: haring, platvis, paling etc.
  • Naar de gebruikte techniek en hulpmiddelen (vistuig): actief, bijvoorbeeld boomkor, trawl, zegen. Of passief, bijvoorbeeld vleet, hoekwant, fuik, hengel etc.
  • Naar het gebruikersdoel: industrie- of bevolkingsvisserij.
  • naar de technologische ontwikkelingsfase: industriële, semi-industriële en ambachtelijke visserij.
  • naar rechtmatigheid: reguliere en illegale visserij.

Nederlandse en Belgische visserij

De Nederlandse en Belgische visserij is naar verschillende gezichtspunten in te delen:

Professionaliteit:

Vangstgebied:

  • diepzeevisserij (de oceanen, met vriestrawlers)
  • Noordzeevisserij (vnl. met grote boomkorkotters)
  • kustvisserij (vnl. met Eurokotters)
  • binnenvisserij (IJsselmeer en binnenwateren)

Vissoort:

De belangrijkste visserijplaatsen van Nederland zijn: Breskens, Arnemuiden, Vlissingen, Yerseke, Bruinisse, Tholen, Stellendam, Goedereede, Ouddorp, Scheveningen, Katwijk, Den Helder, Oudeschild, Den Oever, Urk, Harlingen en Zoutkamp. Belangrijke havens zijn verder Scheveningen, IJmuiden, Colijnsplaat, Lauwersoog en Vlissingen. Die van België zijn: Oostende, Zeebrugge en Nieuwpoort.

Verwante onderwerpen

Zie ook
Zie de categorie Fishing van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.