Gerechtelijk arrondissement
Een gerechtelijk arrondissement in België is de zetel van een rechtbank van eerste aanleg, die uit een burgerlijke sectie, een correctionele sectie en een familie- en jeugdsectie bestaat. Daarnaast is er nog een politierechtbank.
Bevoegdheidskwesties tussen de rechtbanken (van eerste aanleg, van koophandel, arbeidsrechtbank, vredegerecht of politierechtbank) worden geregeld door de arrondissementsrechtbank. Een bevoegdheidskwestie binnen een rechtbank (tussen afdelingen of tussen secties onderling) wordt beslecht door de (afdelings-)voorzitter.
Het Openbaar Ministerie in elk arrondissement wordt geleid door de procureur des Konings.
De gerechtelijke arrondissementen zijn verder opgedeeld in gerechtelijke kantons met telkens een vredegerecht.
In België zijn de gerechtelijke arrondissementen enerzijds en de bestuurlijke arrondissementen en kiesarrondissementen anderzijds niet noodzakelijk dezelfde (zie Lijst van Belgische gemeenten).
Indeling
Op 17 april 2012 werd er een akkoord bereikt om de gerechtelijke arrondissementen te hervormen[1][2], in juni 2013 werd de hervorming behandeld in het parlement en op 1 december 2013 werd een wet tot hervorming van de gerechtelijke arrondissementen aangenomen.[3] De hervorming trad in werking per 1 april 2014. Het aantal arrondissementen is teruggebracht van 27 naar 12 en deze vallen voortaan samen met de tien provincies (behalve Vlaams-Brabant en Luik), Brussel en de Duitstalige Gemeenschap. Voor de burger zal er niet veel veranderen, de plaatsen van de rechtbanken blijven immers dezelfde, maar de magistraten kunnen nu in grotere arrondissementen ingezet worden. De voormalige gerechtelijke arrondissementen blijven bestaan als afdelingen van de hervormde gerechtelijke arrondissementen.
- Gerechtelijk gebied Antwerpen:
- Gerechtelijk arrondissement Antwerpen met afdelingen te Antwerpen, Mechelen en Turnhout
- Gerechtelijk arrondissement Limburg met afdelingen te Hasselt en Tongeren
- Gerechtelijk gebied Bergen:
- Gerechtelijk arrondissement Henegouwen (Hainaut) met afdelingen te Bergen, Charleroi en Doornik
- Gerechtelijk gebied Brussel:
- Gerechtelijk arrondissement Brussel (Bruxelles) met afdelingen te Brussel en Halle-Vilvoorde
- Gerechtelijk arrondissement Leuven met afdeling te Leuven
- Gerechtelijk arrondissement Waals-Brabant (Brabant wallon) met afdeling te Nijvel
- Gerechtelijk gebied Gent:
- Gerechtelijk arrondissement Oost-Vlaanderen met afdelingen te Dendermonde, Gent en Oudenaarde
- Gerechtelijk arrondissement West-Vlaanderen met afdelingen te Brugge, Ieper, Kortrijk en Veurne
- Gerechtelijk gebied Luik:
- Gerechtelijk arrondissement Eupen met afdeling te Eupen
- Gerechtelijk arrondissement Namen (Namur) met afdelingen te Dinant en Namen
- Gerechtelijk arrondissement Luik (Liège) met afdelingen te Hoei, Luik en Verviers
- Gerechtelijk arrondissement Luxemburg (Luxembourg) met afdelingen te Aarlen, Marche-en-Famenne en Neufchâteau
In Brussel en Vlaams-Brabant werd ervoor gekozen om niet te raken aan de hervorming die er is gekomen na het Vlinderakkoord. Er blijft dus een gerechtelijk arrondissement Brussel(-Halle-Vilvoorde) met een ingewikkelde structuur en een eentalig gerechtelijk arrondissement Leuven, en dus geen tweetalig arrondissement Brussel(-Hoofdstad) en een eentalig arrondissement voor heel Vlaams-Brabant. Het gerechtelijk arrondissement Brussel bestaat uit twee parketten: het parket van Brussel en van Halle-Vilvoorde.
Het gerechtelijk arrondissement Henegouwen heeft eveneens twee parketten gekregen (namelijk het parket van Bergen-Doornik en het parket van Charleroi), omdat het anders overeenkomt met het gerechtelijk gebied Bergen waardoor er maar één procureur-generaal voor één procureur des Konings zou zijn, wat problemen zou kunnen geven. Op deze speciale regeling is er echter kritiek omdat dit oneerlijk is tegenover andere gerechtelijke arrondissementen.[4]
Voor 2014
Tot aan de hervorming van 2014 waren er in België 27 gerechtelijke arrondissementen.
- Aarlen (Arlon)
- Antwerpen
- Bergen (Mons)
- Brugge
- Brussel
- Charleroi
- Dendermonde
- Dinant
- Doornik (Tournai)
- Eupen
- Gent
- Hasselt
- Hoei (Huy)
- Ieper
- Kortrijk
- Leuven
- Luik (Liège)
- Marche-en-Famenne
- Mechelen
- Namen (Namur)
- Neufchâteau
- Nijvel (Nivelles)
- Oudenaarde
- Tongeren
- Turnhout
- Verviers
- Veurne
Gerechtelijke hiërarchie
- Oude indeling voor de hervorming van 1 maart 2013:
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie Gerechtelijke arrondissementen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Rechtsbronnen: | Belgische Grondwet · verdrag · bijzondere wet · wet, decreet, ordonnantie · rechtspraak · rechtsleer · gewoonterecht · algemene rechtsbeginselen · billijkheid |
Publiekrecht: | staatsrecht · strafrecht · gerechtelijk recht · bestuursrecht · fiscaal recht · sociale zekerheidsrecht |
Privaatrecht: | burgerlijk recht · arbeidsrecht · economisch recht · insolventierecht · vennootschapsrecht |
Rechtbanken: | Hof van Cassatie · Grondwettelijk Hof · Raad van State hof van beroep (5) (Marktenhof) · arbeidshof (5) · arbeidsrechtbank (9) · ondernemingsrechtbank (9) · hof van assisen (11) · arrondissementsrechtbank (12) · rechtbank van eerste aanleg (12) (burgerlijke rechtbank, correctionele rechtbank, strafuitvoeringsrechtbank, raadkamer, onderzoeksrechter, beslagrechter, familierechtbank, jeugdrechtbank) · politierechtbank (15) · vredegerecht (187) Brussels International Business Court |
Territoriale indeling: | gerechtelijk gebied · gerechtelijk arrondissement · gerechtelijk kanton |
Juridische actoren: | advocaat · assessor · benadeelde persoon · burgerlijke partij · gerechtsdeurwaarder · griffier · Ministerie van Justitie · notaris · Openbaar Ministerie (ook parket) · pleitbezorger · rechter · referendaris · stafhouder |
Primair recht: | VEU · VWEU · Handvest van de grondrechten van de Europese Unie |
Secundair recht: | verordeningen · richtlijnen · besluiten · aanbevelingen · adviezen |
Rechtbanken: | Gerecht · Hof van Justitie van de Europese Unie · Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie |
Verdragen: | Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens |
Rechtbanken: | Europees Hof voor de Rechten van de Mens |
Rechtsbronnen: | verdrag · rechtspraak · rechtsleer · gewoonterecht · algemene rechtsbeginselen |
Rechtstakken: | internationaal publiekrecht · internationaal privaatrecht |
Rechtbanken: | Benelux-Gerechtshof · Internationaal Gerechtshof · Internationaal Strafhof |