Muhammad Yunus

Yunus studeerde aan de Chittagong Collegiate School en het Chittagong College. Hij haalde zijn BA en MA aan de Dhaka University. Hij kreeg zijn PhD in economie van de Vanderbilt University in Nashville in 1969 na een Fulbright scholarship. Later ging hij als hoogleraar economie aan de Chittagong University werken. Yunus begon met het bestrijden van armoede tijdens een hongersnood in Bangladesh in 1974. Hij ontdekte dat kleine leningen een aanmerkelijk verschil konden maken in de mogelijkheid voor een arm persoon om te overleven.

Zijn eerste lening was er een van $27 uit zijn eigen zak, die hij uitleende aan vrouwen in het dorp Jobra - bij de Chittagong University - die meubels uit bamboe maakten. Zij verkochten deze terug aan de uitleners om woekerrentes terug te betalen die ze hadden genomen om de bamboe te kopen. Met een nettowinst van 5 Bengalese taka (2 dollarcent) konden de vrouwen zichzelf of hun families niet onderhouden. Traditionele banken wilden aan arme mensen geen kleine leningen verstrekken, omdat ze gezien werden als een risico.

In 1974 smeedde Yunus het idee van Gram Sarker (dorpsbestuur) als een vorm van lokaal bestuur gebaseerd op de participatie van de plattelandsbevolking. Dit concept bleek erg succesvol en werd in 1980 door de regering van Bangladesh overgenomen.

In 1976 richtte Yunus de Grameen Bank op om leningen voor arme Bengalezen mogelijk te maken. Sindsdien heeft de bank meer dan 5 miljard dollar aan meer dan 5 miljoen leners uitgeleend. Om terugbetaling te garanderen gebruikt de bank een systeem van "solidariteitsgroepen". In deze kleine informele groepen vragen mensen samen een lening aan. De leden treden op als mede-garantstellers en steunen elkaars pogingen economische vooruitgang te boeken.

De Grameen Bank heeft door de tijd heen ook andere systemen van alternatief krediet dat de armen helpt ontwikkeld. Naast het microkrediet biedt zij ook woningleningen aan, leningen voor visserij en irrigatie, durfkapitaal, textiel en andere activiteiten, samen met andere bankactiviteiten zoals sparen.

Het succes van het Grameen-model heeft verschillende navolgingen gehad in de ontwikkelingslanden en ook in de geïndustrialiseerde wereld zoals de Verenigde Staten, in totaal in 23 landen. Veel, maar niet alle microkredietprojecten leggen de nadruk op het lenen aan vrouwen. Meer dan 96 procent van Grameens leningen zijn naar vrouwen gegaan, die disproportioneel aan de armoede lijden en die meer dan mannen geneigd zullen zijn om hun verdiensten aan de noden van de familie te geven.

In 1996 werd Yunus onderscheiden met de Internationale Simón Bolívar-prijs van de UNESCO, een prijs die het doel heeft activiteiten van buitengewone verdienste te belonen die in de geest staan van de Latijns-Amerikaanse vrijheidsstrijder Simón Bolívar.

Op 13 oktober 2006 werd hij onderscheiden met de Nobelprijs voor de Vrede. Daarnaast ontving hij in 2006 de Four Freedoms Award voor vrijwaring van gebrek.

• Arme mensen willen kansen. Prinses Máxima over armoede en microkrediet, NRC Handelsblad, 13 oktober 2006
• Voortaan kunnen ook arme Amerikanen bij de bank van Muhammad Yunus terecht voor microkrediet, NRC Handelsblad, 13 mei 2008
• (en) Grameen Bank, Yunus' droom
• (en) Yunus' autobiografie
• (en) Een speech door Muhammad Yunus

Zie de categorie Muhammad Yunus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.