veel

Nederlands
Uitspraak
  • Geluid:  veel    (hulp, bestand)
  • IPA: / vel /
Woordafbreking
  • veel
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘onbepaald telwoord’ voor het eerst aangetroffen in 901 [1]
  • afkomstig van:
Middelnederlands: vele
Oudnederlands: filo
Germaans: *felu
Indo-Europees: *pelu-
  • Verwant in Germaans:
West: Engels: feel, fele (Angelsaksisch: feolo, fela), Duits: viel, (Oudhoogduits: filu, filo), Fries: fel (Oudfries: felo, fele, fel)
Noord: Oudnoords: fjǫl-, IJslands: fjöl-, Faeröers: fjøl-
Oost: Gotisch: filu
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen veelmeermeest
verbogen vele/veel(meer)meeste

Onbepaald hoofdtelwoord

veel

  1. groot in hoeveelheid
    • Er was veel regen gevallen. 
  2. groot in aantal
    • Die vele fouten begonnen hem op zijn zenuwen te werken. 
Opmerkingen
  • Zelfstandig gebruikt schrijft men velen voor personen.
Schrijfwijzen
Synoniemen
Antoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
   
Uitdrukkingen en gezegden
  • [1] te veel hooi op de vork nemen
    meer willen doen dan je aankan, te veel werk op zich nemen, de hoeveelheid werk niet aankunnen
  • [1] veel in de melk te brokkelen hebben
    grote invloed hebben
  • [1] veel in zijn mars hebben
    veel aanleg hebben en veel weten
  • [1] veel poespas maken
    veel overdrijven en drukte maken
  • [1] veel stof doen opwaaien
    grote invloed op wat er leeft bij mensen
  • [2] veel noten op zijn zang hebben
    veel eisen en wensen dat aan alle verlangens wordt voldaan
  • [2] veel vijven en zessen hebben
    veel bezwaren hebben
  • [2] veel voeten in de aarde hebben
    veel moeite en tijd kosten
  • [2] over veel schijven lopen
    veel mensen die ergens zich mee bemoeien
Spreekwoorden
  • Er gaan veel makke schapen in een hok.
wanneer iedereen rustig blijft, passen veel mensen in dezelfde ruimte
  • Er zijn vele wegen die naar Rome leiden.
iets kan vaak op meerdere manieren gedaan/bereikt worden
  • Hoge bomen vangen veel wind.
bekende/belangrijk mensen of met een hoge functie krijgen sneller commentaar of kritiek
  • Veel beloven en weinig geven, doet de gek in vreugde leven.
veel mensen zijn al blij met een belofte en geloven alles
  • Veel geschreeuw maar weinig wol.
veel woorden hebben maar in de praktijk komt daar weinig van terecht
  • Veel honden zijn der hazen dood.
niemand kan op tegen heel veel tegenstanders
  • Veel varkens maken de spoeling dun.
als er over veel mensen iets verdeeld moet worden krijgt iedereen maar een klein deel
  • Vele handen maken licht werk.
als een karwei samen wordt opgepakt is het snel en gemakkelijk gedaan
  • Wie aan de weg timmert heeft veel bekijks.
iemand die grote beslissingen moet nemen, krijgt vaak ook veel kritiek
  • Wie veel eist krijgt veel. Wie te veel eist krijgt niets.
je kan door het te vragen veel bij mensen gedaan krijgen, maar als je onredelijk wordt zal je worden overgeslagen
Vertalingen
    1. groot in hoeveelheid   
    2. groot in aantal   

Bijwoord

veel

  1. dikwijls, vaak
    • Een boer werkt veel buiten. 
  2. erg, in grote mate
    • Hij houdt veel van voetbal. 

Werkwoord
vervoeging van
velen

veel

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van velen
    • Ik veel. 
  2. gebiedende wijs van velen
    • Veel! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van velen
    • Veel je? 

Gangbaarheid
  • Het woord veel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.

Verwijzingen
  1. "veel" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
  2. Opmerking: veel - vele


Nedersaksisch

Onbepaald hoofdtelwoord

veel

  1. veel
Schrijfwijzen

Bijwoord

veel

  1. veel
Schrijfwijzen
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.