halen

Nederlands
Uitspraak
  • Geluid:  halen    (hulp, bestand)
  • IPA: /ˈɦalə(n)/
Woordafbreking
  • ha·len
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘(bij zich) brengen, bemachtigen’ voor het eerst aangetroffen in 1265 [1]
  • afkomstig van:
Middelnederlands: halen
Oudnederlands: halon
Germaans: *halōnan
  • Verwant in Germaans:
Engels: hale, Duits: holen, (Oudhoogduits, Oudsaksisch: halon), Fries: helje (Oudfries: halia)
stamtijd
onbepaalde
wijs		 verleden
tijd		 voltooid
deelwoord
halen
haalde
gehaald
zwak -d volledig

Werkwoord

halen

  1. overgankelijk ergens heengaan met als doel om iets of iemand mee terug te brengen
    • Hij is even vrienden van het station aan het halen. 
Hyponiemen
   
Afgeleide begrippen
   
  • haalbier
  • haalbij
  • haalboom
  • haalgolf
Overerving en ontlening
Uitdrukkingen en gezegden
   
  • Aan de haal gaan
ergens mee vandoor gaan
  • Bakzeil halen
moeten toegeven
  • Dat haal je de koekoek.
dat zal wel waar zijn
  • De kastanjes voor iemand uit het vuur halen
Iemand anders het gevaarlijke werk laten doen
  • De luizenkam erdoor halen.
Ongewenste zaken verwijderen.
  • Door een ringetje halen (kunnen)
er goed verzorgd uit zien
  • Een boterbriefje halen
  • Een streep door de rekening halen
de schuld van iemand kwijtschelden en het er niet meer over hebben
  • Een wit voetje halen
  • Het ene woord haalt het andere uit.
als de ene persoon een grote mond opzet, krijgt die dat van de ander terug
  • Het paard van Troje binnen halen
Ongemerkt de vijand binnen halen
  • Iemand door de mangel halen
iemand lang en streng ondervragen
  • Iemand door de mosterd halen
op duidelijke wijze te horen krijgen wat iemand fout gedaan heeft
  • Iemand het bloed onder de nagels vandaan halen
schuldeisers die iemand het bedrag tot op de laatste cent laten betalen ofwel: iemand verschrikkelijk irriteren
  • Iemand het vel over de oren halen
iemand te veel laten betalen
  • Iemand over de hekel halen
allerlei slechte dingen vertellen over iemand
  • Iemands naam door de slijk halen
lelijke dingen over iemand vertellen
  • Jij haalt mij de woorden uit mijn mond.
  • Op geen stukken na (halen)
met grote achterstand iets niet halen
  • Oude koeien uit de sloot halen
Oude problemen die niet meer ter zake doen oprakelen
  • Weten waar Abraham de mosterd haalt
Zeer diepgaande kennis van een zaak hebben
  • Zijn gram halen
Vertalingen
    1. ergens heengaan met als doel om iets of iemand mee terug te brengen   

Zelfstandig naamwoord

halen mv

  1. meervoud van het zelfstandig naamwoord haal

Gangbaarheid
  • Het woord halen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.

Verwijzingen
  1. "halen" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

Welsh
enkelvoud meervoud
halen -

Zelfstandig naamwoord

halen m

  1. (scheikunde) zout


Deens
Woordafbreking
  • ha·len

Zelfstandig naamwoord

halen, g

  1. bepaalde vorm nominatief enkelvoud van hale


Nedersaksisch

Werkwoord

halen

  1. halen; ergens heengaan met als doel om iets of iemand mee terug te brengen


Noors
Woordafbreking
  • ha·len
Naar frequentie 4392

Zelfstandig naamwoord

halen, m

  1. bepaalde vorm nominatief enkelvoud van hale


Nynorsk
Woordafbreking
  • ha·len

Zelfstandig naamwoord

halen, m

  1. bepaalde vorm nominatief enkelvoud van hale


Spaans

Werkwoord
vervoeging van
halar

halen

  1. aanvoegende wijs derde persoon meervoud tegenwoordige tijd (presente) van halar
  1. gebiedende wijs (bevestigend en ontkennend) derde persoon meervoud tegenwoordige tijd (presente) van halar


Veluws

Werkwoord

halen

  1. halen; ergens heengaan met als doel om iets of iemand mee terug te brengen
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.