gebruiken

Nederlands

Uitspraak

Geluid: gebruiken (hulp, bestand)
IPA:
- (Noord-Nederland): /χəˈbrœʏkən/
- (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ɣəˈbrœʏkən/

Woordafbreking

ge·brui·ken

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘zich bedienen van’ voor het eerst aangetroffen in 1240 [1]

Verwant in Germaans:

Nederlands: fruit, vrucht

Duits: brauchen, Frucht

Verwant in Romaans:

Latijn: fructus, frui

afgeleid van bruiken met het voorvoegsel ge- [2]

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
gebruiken	gebruikte	gebruikt
zwak -t	volledig

Werkwoord

gebruiken

overgankelijk zich bedienen van, toepassen

- Piet gebruikte een ladder om op het dak te komen.
overgankelijk eten, nuttigen

- Op Goede Vrijdag mochten wij alleen brood en water gebruiken.
(pregnant) aan de drugs zijn

- Hoelang gebruik je al?

Hyponiemen

hergebruiken, opgebruiken

Afgeleide begrippen

gebruikelijk
gebruiker
gebruikmaken
gebruikmakend
gebruiksaanwijzing
gebruiksaardewerk
gebruiksartikel
gebruiksauto
gebruiksboek
gebruikscode
gebruikscomfort
gebruiksdatum
gebruiksderving
gebruiksdier
gebruiksdoel
gebruiksdoeleinde
gebruiksduur
gebruikseis
gebruikservaring
gebruiksfase

gebruiksfrequentie
gebruiksfunctie
gebruiksgemak
gebruiksglans
gebruiksgoed
gebruiksgraad
gebruiksgrafiek
gebruiksgroen
gebruikshandeling
gebruikshandleiding
gebruikshond
gebruikshuur
gebruiksintensiteit
gebruiksjaar
gebruikskennis
gebruiksklaar
gebruikskosten
gebruikskunst
gebruikskwaliteit
gebruikslicentie

gebruiksmogelijk
gebruiksmogelijkheid
gebruiksmoment
gebruiksmuziek
gebruiksonvriendelijk
gebruiksoppervlakte
gebruiksovereenkomst
gebruikspatroon
gebruiksperiode
gebruiksplan
gebruiksrecht
gebruiksregel
gebruiksruimte
gebruikssfeer
gebruikssituatie
gebruiksstudie
gebruikstarief
gebruikstelling
gebruikster
gebruikstermijn

gebruikstoepassing
gebruikstuin
gebruiksvee
gebruiksverbod
gebruiksvergoeding
gebruiksvergunning
gebruiksvoorschrift
gebruiksvoorwaarde
gebruiksvoorwerp
gebruiksvorm
gebruiksvriendelijk
gebruiksvriendelijkheid
gebruikswaarde
gebruikswijze
ingebruikname
ingebruiknemen
ingebruikneming
ingebruiksstelling
ingebruikstellen
ingebruikstelling

Vertalingen

1. zich bedienen van, toepassen

Afrikaans: gebruik ^(af), benut ^(af), benuttig ^(af)
Bulgaars: употребявам ^(bg)
Catalaans: emprar ^(ca), gastar per l’us ^(ca), usar ^(ca), utilitzar ^(ca)
Deens: benytte ^(da), bruge ^(da), tilbringe ^(da)
Duits: gebrauchen ^(de), verwenden ^(de), benutzen ^(de)
Engels: use ^(en)
Esperanto: uzi ^(eo)
Faeröers: nýta ^(fo)
Fins: käyttää ^(fi)
Frans: employer ^(fr)
Fries: brûke ^(fy)
Grieks: χρησιμοποιώ ^(el) (chrisimopió)
Hongaars: alkalmaz ^(hu), használ ^(hu)
Ido: uzar ^(io)
IJslands: brúka ^(is), nota ^(is)

Italiaans: impiegare ^(it), usare ^(it)
Latijn: uti ^(la)
Maleis: gunakan ^(ms), menggunakan ^(ms)
Papiamento: usa, uza
Pools: używać ^(pl)
Portugees: empregar ^(pt), servir-se de ^(pt), usar ^(pt), despender ^(pt)
Roemeens: folosi ^(ro)
Russisch: использовать ^(ru) (ispól'zovat') (zowel imperfectief als perfectief)
Spaans: emplear ^(es), hacer uso de ^(es), usar ^(es)
Tagalog: gamítin ^(tl)
Turks: kullanmak ^(tr)
Vietnamees: dùng ^(vi)
Zoeloe: -sebenzisa ^(zu)
Zweeds: använda ^(sv), begagna ^(sv), bruka ^(sv)

2. eten, nuttigen

Duits: einnehmen ^(de), zu sich nehmen ^(de)

Zelfstandig naamwoord

gebruiken mv

meervoud van het zelfstandig naamwoord gebruik

Vertalingen

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord gebruik

Duits: Sitten ^(de) mv

Gangbaarheid

Het woord gebruiken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'gebruiken' herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Verwijzingen

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.