Zuidlaren

Het dorp ligt op de Hondsrug, 16 kilometer ten zuidoosten van de stad Groningen en 14 kilometer ten noordoosten van Assen. Zuidlaren heeft zeven brinken en daarom wordt Zuidlaren vaak gezien als een groen dorp. Langs enkele van deze brinken loopt ook het Pieterpad.

Zuidlaren is verdeeld in diverse wijken waarvan Westlaren en Schuilingsoord vroeger aparte dorpen waren. Het CBS onderscheidt de volgende wijken (met daarbij de bijbehorende CBS-wijkcode)

• Schuilingsoord (0500 en verspreide huizen 0509)
• Westlaren (0400, Noord 0401, West 0403 en verspreide huizen 0402)
• Zuides (0001)
• Centrum (0000)

Zuidlaren telde in 2019 10.270 inwoners[1] en is daarmee het op één na grootste dorp van de gemeente Tynaarlo (na Eelde-Paterswolde).

Zuidlaren beschikt over 5 verschillende kerken: De PKN Dorpskerk, De Ontmoeting CGK, PKN Laarkerk, GKv Kandelaarkerk en de Maria-ten-Hemel-Opneming kerk (RK). Ook beschikt Zuidlaren over een synagoge. Deze staat sinds 1884 in Zuidlaren en is nog steeds in gebruik.

Ten oosten van het dorp, aan de vaart naar het Zuidlaardermeer staat de museummolen De Wachter. Het is een windmolen waar granen en specerijen worden gemalen, met een mogelijkheid om terug te vallen op stoommachines voor het geval er onvoldoende wind is.

Aan de Groningerstraat, eveneens aan de oostkant van het dorp, is Attractiepark Sprookjeshof te vinden. Dit is zowel een indoor-als outdoor attractiepark. Het park is vooral gericht op jongere kinderen en is geschikt voor kinderfeesten. Voor het (jong-) volwassen publiek zijn er verschillende cafés in Zuidlaren te vinden. Zo heb je bijvoorbeeld de Vliegh, de Zwarte Kat en de Paris. Daarnaast heb je de Gouden Leeuw waar grotere optredens worden gegeven. Ook beschikt het dorp over een subtropisch binnenzwembad, genaamd Aqualaren. Het zwembad is geschikt voor les maar ook voor een dagje uit. Noordoostelijk van het dorp ligt het 660 hectare grote Zuidlaardermeer met vele watersportmogelijkheden en horecavoorzieningen.

Belangrijke beelden in Zuidlaren zijn Berend Botje en het Zuidlaardermarkt Monument. Het beeld Berend Botje verwijst naar het gelijknamige kinderliedje. Het Zuidlaardermarkt Monument is een beeldengroep ter ere van de 800e Zuidlaardermarkt.

Een ander beeld staat bekend onder de naam 'Vriendschap Vereeuwigd'. Het beeld staat aan de Brink O.Z. (Oost-Zijde) rechts tegenover de hoofdingang van de Prins Bernhardhoeve. Het beeld refereert aan de brand die een groot deel van de Prins Bernhardhoeve in 1986 heeft vernietigd. De naam van het beeld is bedacht door R.C. Zuidlaren-Anloo, de lokale Rotary club. Dit omdat de bekostiging van het beeld is gedaan door een bevriende Rotary club in Achim, Duitsland. Het beeld heeft geen titel. Het is gemaakt door Joop de Blaauw, Johannes van Laer en Ko Vester. Het samenwerkingsverband van deze drie kunstenaars is ontstaan tijdens een tentoonstelling te Hooghalen waar het beeld gemaakt is. De opbrengst van het beeld is ten goede gekomen aan een actie van Freek de Jonge.

In Zuidlaren wordt jaarlijks op de derde dinsdag in oktober de Zuidlaardermarkt gehouden. Dit is van oorsprong een paardenmarkt. De tegenhanger, de jaarlijkse Rodermarkt is op de 4e dinsdag van september in Roden, van oorsprong een koeienmarkt. De markt staat bekend als Europa's grootste paardennajaarsmarkt en wordt jaarlijks door rond de 150.000 mensen bezocht. Naast de verkoop van paarden is er ook een goederen markt en is er de hele week kermis in het dorp. In juni wordt jaarlijks swing-in-zuidlaardermeer georganiseerd. Hierbij zijn er verschillende feesten in de paviljoenen rond het zuidlaardermeer. Met taxi-boten kan van de ene naar de andere plek. Het Noordelijk Internationaal Concours hippique werd tot 2009 in de Prins Bernhardhoeve gehouden.