Assen

Assen ( uitspraak (info / uitleg)) (Drents: Assen (uitspraak: Ass'n)) is een gemeente en stad in het noorden van de Nederlandse provincie Drenthe, waarvan het de hoofdstad is.

Assen
Gemeente in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie Drenthe
Coördinaten52° 59 NB, 6° 33 OL
Algemeen
Oppervlakte83,45 km²
- land81,89 km²
- water1,56 km²
Inwoners (1 januari 2019)67.963?
(830 inw./km²)
BestuurscentrumAssen
Belangrijke verkeersadersA28 N33 N371; Spoorlijn Meppel - Groningen
Station(s)Assen
PartnerstadBad Bentheim, Poznań en Naledi
Politiek
Burgemeester (lijst)Marco Out (Partijloos)
BestuurGroenLinks,ChristenUnie, VVD
Zetels
Gemeenteraad
ChristenUnie
PvdA
GroenLinks
PLOP
VVD
D66
SP
CDA
50PLUS
Lijst Deen

33
5
4
4
4
4
3
2
3
3
1
Economie
Gemiddeld inkomen (2012)€ 32.200 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014)€ 162.000
WW-uitkeringen (2014)44 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)9400-9409, 9486-9489, 9492
Netnummer(s)0592
CBS-code0106
CBS-wijkindelingzie wijken en buurten
Websitewww.assen.nl

Bevolkingspiramide (2008)
Portaal    Nederland

De oppervlakte van de gemeente is 83,5 km². Op 1 januari 2019 telde de gemeente 67.963 inwoners (bron: CBS). Een inwoner van Assen wordt een Assenaar genoemd.[1] Assen is onderdeel van het samenwerkingsverband regio Groningen-Assen.

Geografie

Topografisch kaartbeeld van de gemeente Assen

De stad Assen ligt in een esdorpenlandschap. De gemeente omvat behalve de stad Assen, de dorpen Witten, Loon, Rhee, Ter Aard, Ubbena, een gedeelte van Vries, Zeijerveen en Zeijerveld. Daarnaast horen de buurtschappen Anreep, De Haar, Schieven en Graswijk bij de gemeente Assen.

Woonwijken

Na 1900 is de ontwikkeling van Assen in een stroomversnelling geraakt. In de periode voor de Tweede Wereldoorlog groeide de werkgelegenheid en daarmee het inwonertal tot ongeveer 22.000 mensen. Na 1945 verdubbelde dat aantal.

Na de Tweede Wereldoorlog werd een aantal grote woonwijken gebouwd. Assen heeft negen woonwijken, die soms weer zijn opgedeeld in buurten. Het oudste is het centrum, waarna “over het spoor” Assen-Oost werd gebouwd, dat in de volksmond Vredeveld wordt genoemd. Deze wijk is vanuit het verleden op te splitsen in verschillende buurten, zoals het Rode, Blauwe en Witte dorp, de Schildersbuurt, Amelterhout en de villawijken Sluisdennen, Vreebergen en Houtlaan. In Assen-Oost wordt een nieuwe woonbuurt ingericht, Park Diepstroeten, op het voormalige terrein van de stichting Hendrik van Boeijenoord.

De tweede uitbreiding in Assen zijn de wijken de Lariks en Noorderpark, vervolgens werden Vredeveld en Noorderpark vergroot en werd de wijk Pittelo gebouwd. Begin jaren 70 kwam de wijk Assen-West tot stand; deze bestaat uit de buurten Baggelhuizen, Kortbossen en Westerpark. In de jaren 80 en 90 werden Peelo en Marsdijk gebouwd. In 1997 volgde Kloosterveen, vernoemd naar een oude buurtschap, waar ruim 11.000 mensen wonen (2015). De wijk is opgedeeld in 15 woonbuurten met diverse woonstijlen. In het hart van de wijk werd in 2010 het winkelcentrum 'Kloosterveste' geopend.

Stadsdelen

De wijken/stadsdelen met inwonersaantal per januari 2018

Totaal stad Assen: 66.525

Het buitengebied bestaat uit de dorpen en buurtschappen rondom Assen.

  • Buitengebied (1.170)

Dorpen

  • Loon (285)
  • Ubbena (185)
  • Rhee (35)
  • Ter Aard (110)
  • Zeijerveld (140)
  • Witten (190)
  • Graswijk (65)
  • Anreep-Schieven (125)

Geschiedenis

Witte Huis

In 1259 werd het nonnenklooster Maria in Campis of Mariënkamp verplaatst van Coevorden naar een dekzandrug op de plek waar nu het centrum van Assen ligt. Het grootste deel van de toen gegraven singels is later gedempt, maar de huidige straatnamen (Gedempte Singel, Noordersingel, Oostersingel en Zuidersingel) herinneren er nog aan. Het klooster werd in 1602 opgeheven, waarna het hoofdgebouw in gebruik werd genomen als vergaderplaats voor onder meer het College van Gedeputeerden. Later in de 17e eeuw ontstond er een echte nederzetting binnen de singels, ongeveer een cirkel met een diameter van 300 meter. Pas laat in de 18e eeuw werd Assen uitgebreid tot buiten dit gebied. Het voorheen vrij onaanzienlijke Assen werd pas rond die tijd een aantrekkelijke woonplaats voor de welgestelden in de provincie. Voorbeelden van opmerkelijke woonhuizen zijn Huize Overcingel en het Witte Huis.

In opdracht van Lodewijk Napoleon, die Assen als zomerresidentie koos, werd het in 1807 een zelfstandige gemeente en in 1809 een stad. Daarmee is het een van de jongste steden met stadsrechten in Nederland. Het grootse stedenbouwkundige plan dat hij liet maken door de Italiaanse architect Carlo Giovanni Francesco Giudici bleef nagenoeg onuitgevoerd. In 1814 werd Assen hoofdstad van Drenthe.

Bevolkingsontwikkeling

  • 1960 - 28.918 inwoners
  • 1970 - 38.956 inwoners
  • 1980 - 45.036 inwoners
  • 1990 - 49.650 inwoners
  • 2000 - 58.445 inwoners
  • 2010 - 66.857 inwoners
  • 2014 - 67.190 inwoners
  • 2015 - 67.133 inwoners
  • 2016 - 67.061 inwoners
  • 2017 - 67.551 inwoners
  • 2018 - 67.708 inwoners
  • 2019 - 67.963 inwoners
  • 2020 - 68 606 inwoners [2]

Bron: CBS[3]

Economie

Assen telt drie bedrijventerreinen: Messchenveld, Peelerpark en Stadsbedrijvenpark (Marsdijk).

Cultuur en toerisme

Jozefkerk

Gebouwen

Aan de veelhoekige Brink, voorheen de voorhof van het klooster, staan enkele belangrijke gebouwen, zoals het voormalige Gouvernementsgebouw (nu Drents Museum), het Drents Archief en de Abdijkerk.

Iets noordelijker staat het grote neoclassicistische Paleis van Justitie, met als opschrift: Sine justitia nulla libertas (Zonder gerechtigheid geen vrijheid). In 1892 werd langs de Vaart de Johan Willem Frisokazerne gebouwd, die nog steeds in gebruik is.

Andere bijzondere gebouwen zijn:

In 2012 werd het cultureel centrum De Nieuwe Kolk geopend door prinses Margriet. Dit gebouw bevat onder andere vijf bioscoopzalen, theaterzalen, de openbare bibliotheek, een appartementencomplex en een ondergrondse parkeergarage.

Monumenten

Verschillende delen van Assen zijn een beschermd stadsgezicht: Brink, een uitbreiding daarop, Markt en nog verdere uitbreiding. Verder zijn er in de stad en gemeente meer dan honderd rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en een aantal oorlogsmonumenten, zie:

Ook worden er struikelstenen geplaatst, keisteentjes van 10 × 10 cm met een messing plaatje waarop de naam en andere gegevens van oorlogsslachtoffers staan, met daarboven de woorden 'Hier woonde'.[4]

Standbeeld van Bartje

Beeldende kunst

In Assen zijn er tal van kunstwerken geplaatst, zie:

Musea

Evenementen

Enkele jaarlijks terugkerende evenementen in Assen zijn:

  • Internationaal Filmfestival Assen
  • TT Assen
  • Bevrijdingsfestival Drenthe
  • Asser Bluesdagen
  • WK Superbike
  • Art Explosion
  • Preuvenement
  • Kunst aan de Vaart
  • Gamma Racing Day
  • Truckstar Festival

Winkels en markten

Winkelen

Centrum Assen

De hoofdmoot van het winkelaanbod in Assen bevindt zich in de historische binnenstad, met onder meer Warenhuis Vanderveen aan het Koopmansplein en het overdekte winkelcentrum de Triade. Verder zijn er diverse (overdekte) winkelcentra in de verschillende wijken van Assen. De koopavond is op vrijdagavond (behalve in wijk Kloosterveen, daar is deze op de donderdagavond) en op elke laatste zondag van de maand zijn er koopzondagen. In het noorden van de stad bevindt zich een woonboulevard.

Winkelcentra

  • De Triade
  • Mercuriuscentrum
  • Baggelhuizen
  • Citadel
  • Kloosterveste
  • Nobellaan
  • 't Forum
  • Vredeveld
  • Marsdijk
  • Woonboulevard Borgstee
  • Peelo

Markten

Op woensdag en zaterdag is er een warenmarkt vanaf de Nieuwehuizen/Noordersingel tot de Brink.

Bereikbaarheid

Waterwegen

De Drentsche Hoofdvaart werd in 1780 tot in Assen doorgetrokken en rond 1860 verbonden met het Noord-Willemskanaal naar Groningen. In de 20e eeuw werd besloten de vaart vanaf het centrum van Assen tot aan het Noord-Willemskanaal af te sluiten voor vaarverkeer. De kolk werd gedempt, hier kwam een parkeerplaats voor de bioscoop en theater de Kolk. In 2007 is begonnen met grootschalige werkzaamheden rond de Vaart, waarbij de kolk in ere werd hersteld, dammen zijn weggegraven en bruggen gebouwd zodat vaarverkeer weer mogelijk is. Inmiddels is ook gestart met de voorbereidingen voor het weer bevaarbaar maken van Het Kanaal in het stadscentrum, waarbij naast bruggen ook sluizen gebouwd moeten worden.

Autowegen

Assen ligt aan de A28 tussen Groningen en Utrecht. Via de N33 is het mogelijk om vlot naar Veendam, Delfzijl en de Eemshaven te reizen. Assen is het noordelijke eindpunt van de N371, die vanuit Meppel langs de Drentsche Hoofdvaart voert.

Ringweg

De Ring Assen in de bebouwde kom van Assen zorgt voor de bereikbaarheid van de wijken van de stad. Echter ontbreekt aan de oostzijde een deel van deze ringweg, waarbij gebruik kan worden gemaakt van de Industrieweg en Overcingellaan die het verkeer over de Blauwe Klap en door de Overcingeltunnel leiden.

Treinstation

NS-station Assen

Sinds 1870 heeft Assen een station aan de spoorlijn van Zwolle naar Groningen, station Assen. Hiermee heeft Assen rechtstreekse treinverbindingen met Groningen, Zwolle, Utrecht Centraal, Den Haag Centraal en Rotterdam Centraal. In 1988 is het in 1868 gebouwde stationsgebouw gesloopt. Daarvoor in de plaats kwam een nieuw gebouw dat in 1989 in gebruik genomen werd.

Het stationsgebied werd verbouwd als onderdeel van het plan de FlorijnAs.[5] Een nieuw station was onderdeel van dit plan. Het station uit 1989 is afgebroken en er is een nieuw stationsgebouw geplaatst, met een ondergrondse fietsenstalling. Het nieuwe station is in 2019 in gebruik genomen.

Stadsdienst

De stadsdienst van Assen bestaat uit een stadsbus (lijn 1) die wordt uitgevoerd door Qbuzz. In de wijken die niet bediend worden door de stadsbus rijdt de Cityline, die met 4 buslijnen (lijn 7A, 7B, 8A en 8B) een aanvulling biedt op het openbaar vervoer. De stadsdienst wordt verzorgd door Qbuzz (lijn 1) en Connexxion Taxi Services (lijn 7 en 8). Assen heeft al vanaf 1949 een stadsdienst, deze werd uitgevoerd door autobusbedrijf Harmanni. In 1986 werd de stadsdienst overgenomen door de DVM.

Politiek en bestuur

Gemeenteraad

Gemeenteraadszetels 1919-1958[6] en 1982-2014[7]
Partij191919231927193119351939194519461949195319581982198619901994199820022006201020142018
ChristenUnie----------------44455
PvdA-------910111112141288811864
Stadspartij PLOP--------------5864444
VVD-------23346544444534
GroenLinks-------------22222214
D66-----------1133111453
SP---------------113243
CDA-----------6665454443
50PLUS--------------------3
OpAssen-------------------1-
GPV/RPF--------------33-----
Stadspartij--------------1------
GPV/RPF/SGP-------------2-------
GPV--------1--22--------
CPN/PSP/PPR------------1--------
PPR-----------1---------
CPN/PSP-----------1---------
CPN----2122-------------
SDAP5565555--------------
VDB4544344--------------
ARP23443334433----------
CHU11122222222--------- -
Vrijheidsbond/Liberale Staatspartij1211222--------------
Roomschen/RKSP/KVP1-----1--11----------
Groep Kiezers Loon1--------------------
Plattelanders-1-1-----------------
Totaal151717171717171919212129292931313133333333

Uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen 2006, 2010 en 2014 (GR) en Tweede Kamerverkiezingen 2010 en 2012 (TK).

samenstelling gemeenteraad Assen, Partijen (v.l.n.r.):

 SP (4 zetels)

 PvdA (6 zetels)

 GroenLinks (1 zetel)

 Stadspartij PLOP (4 zetels)

 D66 (5 zetels)

 ChristenUnie (5 zetels)

 Op Assen (1 zetel)

 CDA (4 zetels)

 VVD (3 zetels)

PartijGR 2006TK 2010GR 2010TK 2012GR 2014
in %in %in %in %in %zetels
Opkomst60,9176,2453,275%55,0
PvdA32,4328,0422,835,615,96
D663,126,0310,36,815,85
ChristenUnie12,478,2312,48,014,85
SP8,9611,326,410,213,04
Stadspartij PLOP12,99-12,3-12,54
CDA12,089,8312,87,310,54
VVD11,4916,4213,919,28,83
GroenLinks5,857,247,12,34,21
OpAssen----3,01
PVV-10,27-6,4-
Partij voor de Dieren-1,18-1,6-
SGP-0,50-0,8-
Overig-0,952,0-0,8-

College van burgemeester en wethouders: (raadsperiode 2018-2022)

  • Burgemeester: Marco Out - (aanvankelijk VVD) Per 16 december 2014
  • Wethouder: Harmke Vlieg-Kempe - ChristenUnie
  • Wethouder: Karin Dekker - GroenLinks
  • Wethouder: Mirjam Pauwels-Paauw - VVD
  • Sinds 2019 heeft Assen een Kinderraad gekregen. De kinderraad is het zelfde als de normale Gemeenteraad, maar er zitten alleen kinderen in. Natuurlijk heeft de kinderraad ook een voorzitter (Burgemeester), dat is Zenna Siahaija geworden. In de Kinderraad zitten 31 kinderen (Raadsleden) die elke donderdag van de maand komen vergaderen in de Raadszaal van het Stadhuis in Assen, samen met de kinderburgemeester en de officiële burgemeester vergaderen ze wat ze met de stad willen gaan doen of waarvoor het geld voor bedoeld is. Elke jaar komen er nieuwe Raadsleden in. Dit jaar waren er 31 Raadsleden. Eigenlijk moeten er 34 Raadsleden in zitten, maar omdat drie scholen dat niet wilden was het zo gepland.

Partnersteden

Assen is een partnerstad van:

Sport

TT Circuit Assen

Het bekendste sportevenement van Assen is de TT, de jaarlijkse motorrace op het TT-Circuit Assen. De TT hoort al sinds 1949 bij het Wereldkampioenschap motorsport. Het is tevens het grootste eendaagse sportevenement van Nederland. Traditioneel werd de motorrace altijd in het laatste weekend van juni verreden. Daaraan voorafgaand: het TT Festival (met van vrijdag op zaterdag de TT Nacht, waarin bezoekers uit de regio en uit allerlei landen de Asser binnenstad bezoeken). Met ingang van 2016 worden de races op de laatste zondag in juni verreden.

In 2015 vond er voor het eerst een wedstrijd van het Wereldkampioenschap motorcross plaats op het TT Circuit.

Een ander motorsportevenement in Assen was de internationale ijsspeedway, die in 1976 voor het eerst plaatsvond. Sinds 1994 organiseerde de Stichting IJsspeedway Assen (Motorclub Assen en Omstreken) jaarlijks in de maand maart een finaleronde voor het individuele wereldkampioenschap op de ijsbaan van De Bonte Wever, voorheen De Smelt. In maart 2016 is de ijsbaan gesloten.

In 2009 begon de Ronde van Spanje in Assen. Er werd op het TT-circuit een proloog verreden. Deze werd gewonnen door Fabian Cancellara. De start van de eerste etappe was ook in Assen. Deze etappe had de finish in Emmen.

Er zijn ook verschillende sportverenigingen actief in Assen. De gemeente telt een zevental voetbalclubs: Achilles 1894 (Marsdijk), Asser Boys (Assen-Oost), ACV (Omgeving Asserbos), FC Amboina (Pittelo), FC Assen (Kloosterveen), VV Leo (Loon/Marsdijk) en LTC (Pittelo). Daarnaast kent de gemeente met AVO (voortgekomen uit de fusie tussen ASKO en VDW-OLS) een van de grootste korfbalverenigingen van Noord-Nederland, drie volleybalverenigingen vv Peelermarke, Animo '68 en Sudosa-Desto), de hockeyvereniging HVA (Kloosterveen), budovereniging Asahi, basketbalvereniging Assist Assen, een roeiclub (ARC) en een honk- en softbal vereniging (The Pioneers)

Bekende inwoners

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
  Noordenveld   Tynaarlo   
    Aa en Hunze 
    Midden-Drenthe   

Zie ook

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Assen op Wikimedia Commons.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.