Sint-Gillis

**Sint-Gillis**
Saint-Gilles
	Gemeente in België
	Sint-Gillis gezien vanop de Hallepoort
(Details)	(Details)
	;
	Geografie
Gewest	Brussel
Arrondissement	Brussel-Hoofdstad
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	2.52 km² (2017); 0,93%; 44,74%; 54,32%
Coördinaten	50° 49' NB, 4° 21' OL
	Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	50.267 (01/01/2019) ; 50,17% ; 49,83% ; 19909,79 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2019); 18,71%; 72%; 9,29%
Buitenlanders	48,4% (01/01/2019)
	Politiek en bestuur
Burgemeester	Charles Picqué (LB)
Bestuur	LB, Ecolo-Groen
Zetels; LB; Ecolo-Groen; PTB*PVDA; MR;	35; 17; 11; 4; 3;
	Economie
Gemiddeld inkomen	12.581 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad	18,3% (jan. 2019)
	Overige informatie
Postcode; 1060	Deelgemeente; Sint-Gillis
Zonenummer	02
NIS-code	21013
Politiezone	Zuid
Hulpverleningszone	DBDMH
Website	www.stgillis.irisnet.be
	Detailkaart
	ligging in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
	Foto's
	Het stadhuis uit 1896
Portaal	België

Sint-Gillis (Frans: Saint-Gilles) is een plaats en gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Eertijds sprak men van Sint-Gillis-Obbrussel (Frans: Saint-Gilles-lez-Bruxelles). De gemeente telt ruim 50.000 inwoners.

Obbrussel in de 18e eeuw (tekening van Daniël Snellinks)

Bareel van Sint Gillis in 1980

Poortgebouwen van de gevangenis in Tudorstijl

Sint-Gillis heeft verschillende panden in art nouveau. Het Huis Hankar (1893) was zelfs het wereldwijde begin van deze architectuurstroming.

Modernistisch huis (Pierre Verbruggen, 1924)

Het Station Brussel-Zuid aan de kant van Sint-Gillis (Fonsnylaan)

Sint-Gillis ligt, met de klok mee, ingesloten tussen Anderlecht, Brussel-stad, Elsene en Vorst. In de noordoosthoek heeft de gemeente nog een kleine enclave van een aantal percelen aan de overzijde van de zuidelijke uitbreiding van Brussel met de Louizalaan. Het uiterste westen wordt ingenomen door NMBS-terreinen, waaronder het Station Brussel-Zuid met HST-terminal.

Geschiedenis

Sint-Gillis werd gesticht als het gehucht Obbrussel ("Op-Brussel", dat wil zeggen "Hoog-Brussel"), ontstaan nabij de stadsmuur van Brussel. De plaats wordt onder meer gekenmerkt door sterke hoogteverschillen. In 1795 werd het een eigen gemeente met de huidige naam.[1] Het Fort van Monterey was een citadel die in 1672 werd opgetrokken ten zuiden van Brussel, in wat toen Obbrussel heette (nu grondgebied Sint-Gillis). Het dankte zijn naam aan de Spaanse landvoogd die het liet oprichten, Juan Domingo Mendez de Haro y Fernández de Córdoba, graaf van Monterey.

St.-Gillis bezit een imposant stadhuis uit 1896, ontworpen door de architecten Albert Dumont en Auguste Hebbelynck. Het is centraal en hoog gelegen aan het Maurice van Meenenplein, genoemd naar de burgemeester die van 1893 tot 1896 en van 1900 tot 1909 in functie was.

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij	10-10-1976[2]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006[3]		14-10-2012[4]		14-10-2018
Stemmen / Zetels	%	37	%	35	%	35	%	35	%	35	%	35	%	35	%	35
PS¹/LB²	39,35¹	18	31,55¹	13	60,45²	26	47,52²	20	46,63²	19	44,83²	18	43,50²	19	39,65²	17
PSC¹/PSC-CD²/cdH³/cdH + CD&V⁴	8,55¹	3	8,97¹	3	6,52¹	1	6,72¹	2	6,84²	2	13,22³	4	7,99³	2	3,67⁴	0
ECOLO¹/Ecolo-Groen²	-		8,94¹	3	6,45¹	1	11,03¹	3	22,82¹	9	19,03¹	7	21,03²	8	28,14²	11
PL-LP¹/PRL²/MR³	10,28¹	3	17,28²	7	13,53²	5	13,4²	5	14,31²	5	16,76³	6	14,95³	6	9,03²	3
FDF¹/DéFI	30,48¹	13	19,45¹	8	6,98¹	2	7,99¹	2	3,04¹	0	-		3,87¹	0	3,32²	0
PTB-PVA¹/PTB-PVDA²/PTB+PVDA+³/PTBPVDA+⁴/PTBPVDA⁵	0,79¹	0	0,49¹	0	0,44¹	0	1,03¹	0	1,27²	0	1,17³	0	3,83⁴	0	13,02⁵	4
UDRT-RAD	-		5,41	1	-		-		-		-		-		-
Vlaams Blok¹/Vlaams Belang²	-		-		-		1,99¹	0	2,22¹	0	4,01²	0	-		-
KARTEL	3,93	0	3,72	0	-		-		-		-		-		-
UAS-ESA	3,65	0	1,91	0	-		-		-		-		-		-
IC GEM	2,97	0	-		-		-		-		-		-		-
VLAAMS	-		-		3,18	0	-		-		-		-		-
FN	-		-		-		9,42	3	2,87	0	-		-		-
Gauches Communes	-		-		-		-		-		-		3,65	0	2,28	0
Anderen^(*)	-		2,28	0	2,45	0	0,89	0	-		0,98	0	1,18	0	0,90	0
Totaal stemmen	23.534		17.855		16.207		14.571		16.352		19.067		18.633		19.764
Opkomst %					83,07		81,77		82,62		87,17		81,62
Blanco en ongeldig %	5,24		7,83		6		4,45		5,71		6,26		6,08		5,96

(*) 1982: DCA (0,41%), MSN (0,75%), PRS-UNF (0,81%), UDB (0,31%)/ 1988: EVA (0,72%), ICS (0,28%), MONDIN (0,14%), PFN (1,31%) / 1994: PCN-NCP (0,31%), PH-HP (0,58%) / 2006: MAS-LSP / 2012: Égalité / 2018: BUB (0,44%), QQVF (0,46%). De grootste partij is in kleur.

Representativiteit

Voor Sint-Gillis, net zoals voor de andere gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, geldt dat het aantal kiezers in verhouding tot het aantal inwoners erg laag ligt, zowel absoluut als in vergelijking met de rest van het land. Dit is het gevolg van het hoge aandeel niet-Belgische inwoners (ook al kunnen deze onder bepaalde voorwaarden over gemeentelijk stemrecht beschikken). Daarnaast ligt ook het aantal kiezers dat niet komt opdagen, ondanks de stemplicht, erg hoog zodat het totaal aantal uitgebrachte stemmen, inclusief ongeldige en blanco, in de negentien gemeenten van het gewest slechts 44,66% van het aantal inwoners bedraagt. Sint-Gillis scoort het slechtst met een verhouding van 37,65% uitgebrachte stemmen/inwoners.

Verhouding kiezers/inwoners en absenteïsme bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012

Sint-Gillis: 46,12% (kiezers/inw.) - 18,38% (absenteïsme)
Totaal Brussels Gewest : 53,89% (kiezers/inw.) - 17,14% (absenteïsme)

Ter vergelijking:

Vlaamse provinciehoofdsteden: 69,30% (kiezers/inw.) - 12,12% (absenteïsme)
Waalse provinciehoofdsteden: 69,04% (kiezers/inw.) - 17,31% (absenteïsme)

Burgemeesters

1802-1813: Jacques Pierret
1813-1813: François Van Schaftingen
1813-1814: Joseph Wirix de Tercam
1814-1815: graaf Cornet de Ways Ruart
1815-1825: graaf Louis Cornet du Chenoy
1825-1830: Egide Vanderschrick
1840-1860: Jean Vanderschrick
1861-1870: Jean-Toussaint Fonsny
1870-1872: Frédéric Chômé-Steinbach
1872-1881: Jean-Toussaint Fonsny
1881-1893: Paul Dejaer
1893-1896: Maurice Van Meenen
1896-1899: Ferdinand Vanderschrick
1900-1909: Maurice Van Meenen
1909-1929: Antoine Bréart
1929-1929: Fernand Bernier
1929-1944: Arthur Diderich
1944-1947: Jules Hanse
1947-1952: Louis Coenen
1952-1957: Paul-Henri Spaak
1957-1973: Jacques Franck
1973-1980: Jacques Vranckx
1980-1985: Corneille Barca
1985-heden: Charles Picqué

Bezienswaardigheden

Sint-Gilliskerk en het Sint-Gillisvoorplein
Monumentaal gemeentehuis (1904)
Gevangenis van Sint-Gillis (1883)
Woning en atelier van Horta
Hôtel Winssinger van Horta
Huis Hankar (1893)
Huis Goblet d'Alviella (1882)
Begraafplaats van Sint-Gillis
Hoekpaviljoen van het voormalige Munthof (1880)
De Waterdraagster

Onderwijs

In de gemeente is de Faculteit architectuur (LOCI) van de UCLouvain (université catholique de Louvain) gevestigd.

Sport

Union Sint-Gillis is een oude voetbalclub (stamnummer 10) met elf landstitels, het hoogste aantal na Anderlecht en Club Brugge. De ploeg speelt in het beschermde Joseph Marienstadion, dat op grondgebied Vorst ligt.

Demografie

Bron: NIS; Opm.: 1806 tot en met 1981 = volkstellingen, 1990 en later = inwonertal op 1 januari

Inwoneraantal 19e eeuw
Jaar	1806	1816	1830	1846	1856	1866	1876	1880	1890
Inwoneraantal	1212	1109	1927	4138	5569	9922	27.782	33.124	40.289
Opmerking: resultaten volkstellingen op 31/12

Inwoneraantal 1900-1976
Jaar	1900	1910	1920	1930	1947	1961	1970	1976
Inwoneraantal	51.763	63.140	64.814	64.116	61.396	55.101	55.055	51.135
Opmerking: resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976

Inwoneraantal 1977-2010
Jaar	1977	1980	1985	1990	1995	2000	2005	2010
Inwoneraantal	51.135	47.932	42.301	43.579	42.663	42.458	43.733	46.981
Opmerking: Inwoneraantal op 01/01 - Bron: NIS

Bekende inwoners

Geboren

Émile Sacré (1844–1882), kunstschilder
André Cluysenaar (1872-1939), kunstschilder
Walter Sauer (1889-1927), schilder, tekenaar en graveur
Georges Kaeckenbeeck (1892-1973), jurist en politicus
Frans-H. van den Dungen (1898-1965), ingenieur en wiskundige
Clara Clairbert (1899-1970), sopraan
Lucien Cooremans (1899-1985), politicus
Fernand Jacquemotte (1902-1960), politicus
Irène Hamoir (1906-1994), schrijfster
Arthur Bosmans (1908-1991), dirigent en componist
Wilchar (1910-2005), proletarisch kunstenaar
Jules Wabbes (1919-1974), meubelontwerper en interieurarchitect
Marcel Broodthaers (1924-1976), kunstenaar
Nordin Benallal (1979), misdadiger

Inwoners

Théodore Juste (1818-1888), historicus
Julien Dillens (1842-1904), beeldhouwer
Jef Lambeaux (1852-1908), beeldhouwer
Berthe Art (1857-1934), kunstschilderes
Victor Horta (1861-1947), architect
Marie Janson (1873-1960), politica
Pierre Paulus (1881-1959), schilder
Paul Delvaux (1897-1994), schilder
Paul-Henri Spaak, (1899-1972), staatsman
Enver Hadri (1941-1990), Kosovaars mensenrechtenactivist
Barbara de Radiguès de Chennevière (1974), gemeenteraadslid en Brussels parlementslid

Partnersteden

Externe links

Officiële website
Sint-Gillis (Inventaris Bouwkundig Erfgoed, 1997-2004)
De gids van Sint-Gillis. Een dorp in de stad (2014)
Geschiedenis van het industrieel erfgoed in Sint-Gillis (Brochure Openmonumentendag 2015)

Literatuur

Jean-Pierre De Staercke en Pierre Dejemeppe (eds.), Sint-Gillis. Acht eeuwen geschiedenis[sen], 1216-2016, 2016
Stéphane Demeter e.a., Architectuur in Sint-Gillis, 1999
Claude Vandewattyne (red.), Sint-Gillis. Van de Hallepoort tot de gevangenis , 1997 (= Brussel, stad van kunst en geschiedenis, nr. 21)
Vie économique à Saint-Gilles ... des origines à demain, Syndicat d'initiative de Saint-Gilles, 1992
Gilbert De Keyser, Les dossiers de l'urbanisme de Saint-Gilles, 1991
Albert Eylenbosch en Gilbert Lebrun, Dictionnaire raisonné des rues de Saint-Gilles, 1989
Jacques Dubreucq, Sint-Gillis in oude prentkaarten, 1981 (= In oude prentkaarten, nr. 89)
Joseph Kempeneers, La paroisse Saint-Gilles à Saint-Gilles-lez-Bruxelles, 1964
Joseph Kempeneers, Histoire d'Obbrussel Saint-Gilles, 1962
Aimé Bernaerts, Histoire de la paroisse de Saint-Gilles-lez-Bruxelles, 1954
Aimé Bernaerts, Saint-Gilles dans le passé, 1954
Fernand Bernier, Monographie de Saint-Gilles-lez-Bruxelles. Histoire et description illustrées, 1904

Bronnen, noten en/of referenties

(nl) Viaene-Awouters, Lieve; Warlop, Ernest, Gemeentewapens in België. Dexia, Brussel, Deel M-Z p. 475. ISBN 90-5066-201-3.
1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
Gegevens 2006: www.bruxelleselections2006.irisnet.be
Gegevens 2012: http://bru2012.irisnet.be

	Gemeenten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (lijst)
Anderlecht · Brussel · Elsene · Etterbeek · Evere · Ganshoren · Jette · Koekelberg · Oudergem · Schaarbeek · Sint-Agatha-Berchem · Sint-Gillis · Sint-Jans-Molenbeek · Sint-Joost-ten-Node · Sint-Lambrechts-Woluwe · Sint-Pieters-Woluwe · Ukkel · Vorst · Watermaal-Bosvoorde

Zie de categorie Saint-Gilles (Brussels) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[Lieve-1] (nl) Viaene-Awouters, Lieve; Warlop, Ernest, Gemeentewapens in België. Dexia, Brussel, Deel M-Z p. 475. ISBN 90-5066-201-3.

[2] 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken

[3] Gegevens 2006: www.bruxelleselections2006.irisnet.be

[4] Gegevens 2012: http://bru2012.irisnet.be