Hogesnelheidstrein

Een hogesnelheidstrein, afgekort hst, is een trein die geschikt is voor dienstsnelheden van 200 km/h en hoger. De topsnelheid van hogesnelheidstreinen ligt nog een stuk hoger; de Franse TGV heeft op 3 april 2007 een snelheidsrecord gevestigd van 574,8 km/h.[1][2] De meeste hogesnelheidstreinen rijden in dienstregeling 250-320 km/h, terwijl andere Europese Intercity-treinen snelheden halen van maximaal 130 tot 200 km/h.

Hogesnelheidstrein
TGV 4405 en ICE International 4654 op Frankfurt am Main Hbf
Aandrijvingelektromotor
Periodevanaf 1964
Snelheid200-360 km/h
Beschikbaarheidopenbaar vervoer
Infrastructuurspoorweg
Doelgroepnationaal of internationaal
Portaal    Verkeer & Vervoer
Shinkansen serie 0 ~ N700

Hogesnelheidstreinen halen hun hoge snelheden alleen op speciaal daarvoor bestemde hogesnelheidslijnen. Meestal gaat het om nieuw aangelegde lijnen; soms worden bestaande lijnen aangepast. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een magneetzweeftrein, kan een hogesnelheidstrein ook op reguliere sporen rijden, zij het met aangepaste snelheid.

Soorten

Er zijn over de wereld diverse typen hogesnelheidstreinen. De belangrijkste soorten in Europa zijn:

  • De door Alstom gebouwde Franse TGV's en daarvan afgeleide typen, waaronder de Thalys, de Eurostar, de eerste generatie AVE (Spanje) en de KTX (Korea).
  • De door Siemens gebouwde Duitse ICE's en de daarvan afgeleide Velaro, waaronder de nieuwste generatie van de Spaanse AVE.
  • De Italiaanse ETR (Frecciarossa) hogesnelheidstreinen.
  • Een tussenvorm die niet de maximale snelheid haalt op de HSL maar aangepast is voor de meer regionale treindiensten. Voorbeelden hiervan zijn de Javelin, de mislukte V250 en de Intercity Nieuwe Generatie Voor de Avant en Alvia treindiensten in Spanje worden de treintypes 104, 114, 120, 121 en 130 gebruikt.[3]
  • De Zweedse X2000-treinen (Snabbtåg) van SJ AB, de Zweedse hogesnelheidstrein uitgevoerd met de kantelbaktechniek.

Buiten Europa kennen vooral China en Japan een uitgebreid netwerk van hogesnelheidstreinen. In Japan rijden de zogenaamde Shinkansen (tot 300 km/h). Het Chinese netwerk van hogesnelheidslijnen (China Railway High-speed) is meer dan 19.000 km lang. De treinen zijn in China ontwikkeld op basis van technologie van Alstom, Kawasaki (Shinkansen) en Bombardier. In het noordoosten van de VS rijdt de Acela, een kantelbaktrein die op een aangepaste spoorlijn snelheden haalt tot 240 km/h.

Geluid

Een hogesnelheidstrein hoeft met zijn wielen niet meer rolgeluid te produceren dan langzamere treinen. Doordat hij harder rijdt zal de geluidsproductie toch hoger zijn. Ook moeten de wielen van een hogesnelheidstrein vanwege het rijgedrag goed rond zijn. Vanaf snelheden van 200 kilometer per uur gaat het aerodynamisch geluid van een hogesnelheidstrein een belangrijke rol spelen. Dit geluid wordt vooral gegenereerd door de stroomafnemer die boven op het dak van de trein zit. Deze hoge geluidsbron maakt geluidsschermen langs de baan nodig, zodat de inpassing van dergelijke spoorlijnen in dichtbebouwde gebieden moeilijk is.

Hogesnelheidslijnen

Een hogesnelheidslijn (hsl), is een spoorweg geschikt voor hogesnelheidstreinen met snelheden van meer dan 200 km/h. Deze spoorlijnen hebben grotere boogstralen dan andere.

Vaak gaat het om nieuw aangelegde lijnen; soms ook om aangepaste bestaande lijnen. Lange tijd was Frankrijk koploper in de aanleg van hogesnelheidslijnen, maar ondertussen werd het land voorbijgestoken door China. Sinds 2013 telt ook Spanje meer hogesnelheidslijnen dan Frankrijk. Duitsland kent een zestal echte hogesnelheidslijnen; België vier en Nederland één. Italië kent één relatief lange lijn.

Vaak rijden hogesnelheidstreinen deels over een hsl en deels over het klassieke spoorwegennet. Zo rijden de Duitse ICEs in Nederland en in delen van Duitsland over conventioneel spoor.

Magneetzweeftrein

JR-Maglev MLX01-2

Een alternatief voor de traditionele hogesnelheidstrein is de magneetzweeftrein, waarmee kruissnelheden van meer dan 500 km/h mogelijk zijn (tot potentieel 640 km/h in een vacuümgezogen tunnel). Het voertuig zweeft 10 millimeter boven een speciale baan door middel van een magneetveld. De Shanghai Transrapid, de eerste en voorlopig enige hogesnelheidsmagneetzweeftrein in commerciële dienst ter wereld, haalt een maximumsnelheid tot 430 km/h. De hoogste snelheid (603 km/h) werd in 2015 door een magneetzweeftrein van Shinkansen op een testbaan gehaald.

Zie de categorie High speed trains van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.