Roordahuizum
Roordahuizum (officieel, Fries: Reduzum) is een dorp in de gemeente Leeuwarden, in de provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
| Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Gemeente |  | ||||
| Coördinaten | 53° 7′ NB, 5° 47′ OL | ||||
| Algemeen | |||||
| Inwoners (BAG, 2019) | 1.100[1] | ||||
| Overig | |||||
| Postcode | 9008 | ||||
| Netnummer | 0566 | ||||
| Woonplaatscode | 2535 | ||||
| Belangrijke verkeersaders | A32 N354 | ||||
| |||||
Het ligt ten zuiden van de stad Leeuwarden, ten noordwesten van Grouw en ten noordoosten van Rauwerd. Door het dorpsgebied stroomt de Zwin en langs de dorpsgrenzen De Jokse en de Moezel.
Tezamen met Friens, Aegum en Idaard vormen het een gezamenlijke gemeenschap. Het dorp heeft een eigen haven gehad maar deze is uiteindelijk gedempt. In 2019 telde het dorp 1.100 inwoners. Onder het dorp vallen ook de buurtschappen De Drie Romers en Tsienzerburen.
Geschiedenis
Alhoewel het niet meer duidelijk is, is het dorp van oorsprong ontstaan op een terp langs de oude Middelzee. Het was de enige dorp in de grietenij Idaarderadeel dat later een ingepolderd deel kende van Middelzee. Het ontwikkelde zich daarna als een wegdorp. In de 19e en 20ste eeuw werd het dan weer een komdorp.
In 1389 werd het vermeld als Rorthahusum, in 1410 als Rowerda husum, in 1451 als toe Roerda huijsum, in 1491 als Raerdahusen, in 1496 als to rordhahwsem, in 1579 als Rorthuisen en in 1786 als Roordahuizum en Rauwerdahuizen. De plaatsnaam wijst mogelijk naar het feit dat het als een nederzetting was van het geslacht Roorda. Maar mogelijk wijst het ook op het feit dat het als een satellietnederzettig is ontstaan van Raard.
Enige bekendheid kreeg Roordahuizum nadat in de 19e eeuw de Rijksstraat tussen Leeuwarden en Zwolle werd aangelegd. Bij de afslag naar Roordahuizum kwam in 1827 de herberg De Drie Romers te staan, later ook wel De Grote Drie Romers genoemd, die een bekende pleisterplaats werd. Door de centrale ligging en de sterke betrokkenheid van het dorp met de boerenstand werd in deze herberg in 1879 het Fries Rundvee Stamboek en het Fries Paarden Stamboek opgericht. Een ander bekend centraal punt van het dorp werd het alcoholvrije koffiehuis De Blauwe Tent, dat mede was ontstaan door de dominee Benjamin Boers.
Tot de gemeentelijke herindeling in 1984 maakte Roordahuizum (voorheen ook Rorthahusum of Rauwerdahuizum) deel uit van de toenmalige gemeente Idaarderadeel, die toen opging in de gemeente Boornsterhem. Op 1 januari 2014 is deze gemeente opgeheven, waarop Roordahuizum onderdeel is geworden van de gemeente Leeuwarden.
In 1989 werd door de gemeente Boornsterhem, die zichzelf net in 1985 had hernoemd naar Boarnsterhim, de officiële naam van de plaats gewijzigd in het Friestalige Reduzum. In de gemeente Leeuwarden zijn de Nederlandse plaatsnamen de officiële, behalve voor de plaatsen die werden overgenomen van de opgeheven gemeente Boornsterhem, waarbij de officiële status van de Friestalige namen werd gehandhaafd.
Kerk
De Vincentiuskerk dateert uit de 15e eeuw maar is in de 18e en 19e eeuw flink verbouwd waardoor hij een veel moderner uiterlijk heeft.
Sport
Het dorp kent sinds 1904 de kaatsvereniging Jan Reitsma. Verder de tennisvereniging Stânfries, de volleybalvereniging Stânfries en Gymnastiekvereniging Stânfries. In Roordahuizum is ook korfbalvereniging Mid-Fryslân gehuisvest; een combi-vereniging uit Grouw, Akkrum, Wartena en Roordahuizum.
Cultuur
Sinds 1937 kent het dorp de toneelvereniging Roto. Verder kent het de Theatergroep Fier. Met de drie andere dorpen deelt het de organisatie Swen.Swette die culturele evenementen organiseert in de dorpen. En is er in september het festival Muzuder Rock.
Onderwijs
Samen met Friens en Idaard heeft het dorp de gezamenlijke Trije Doarpenskoalle.
Jabikspaad
De oostelijke route van het Jabikspaad, de Friese pelgrimsroute naar Santiago de Compostella, gaat door Roordahuizum. Het Jabikspaad is 130 kilometer lang en loopt van Sint Jacobiparochie naar Hasselt.
Bevolkingsontwikkeling
| 1990 | 1999 | 2002 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2012 | 2018 | 2019 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1000 | 1062 | 1102 | 1093 | 1077 | 1098 | 1098 | 1088 | 1095 | 1096 | 1100 | 1100 |
Geboren
- Frans Rasker (1945), film- en televisieproducent
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Reduzum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |