Perpignan

Perpignan (Catalaans: Perpinyà) is de hoofdstad van het Franse departement Pyrénées-Orientales, in de regio Occitanie in Zuidoost-Frankrijk. Perpignan is bekend vanwege de typerende Catalaanse sfeer. Perpignan is ook van middeleeuwse oorsprong een Catalaanse stad en ligt in het Franse gedeelte van dit historische gebied. Perpignan bevindt zich ongeveer op 15 km afstand van de Middellandse Zee en op ongeveer 60 km van de Pyreneeën. Nabij de stad bevindt zich de voor Catalanen heilige berg Pic du Canigou. Perpignan kent een zonnig klimaat. Het telt meer dan 300 zonnedagen per jaar en behoort tot de warmste steden van Frankrijk. Perpignan ligt op 850 km van Parijs en op 180 km van Barcelona.

Perpignan
Perpinyà
Stad in Frankrijk

Situering
RegioOccitanie
DepartementPyrénées-Orientales (66)
ArrondissementPerpignan
Kantonhoofdplaats van 9 kantons: Perpignan-1, Perpignan-2, Perpignan-3, Perpignan-4, Perpignan-5, Perpignan-6, Perpignan-7, Perpignan-8 en Perpignan-9
Coördinaten42° 41 NB, 2° 53 OL
Algemeen
Oppervlakte68,1 km²
Inwoners (1 jan. 2011)118.238
(1.736,2 inw./km²)
Hoogte8 - 95 m
BurgemeesterJean-Marc Pujol
Overig
Postcode66100
INSEE-code66136
Foto's
Zicht op Perpignan
Portaal    Frankrijk

De stad ligt aan de A9 die Montpellier en Narbonne met Barcelona verbindt. Perpignan heeft ook een internationale luchthaven: luchthaven van Perpignan. Ook is Perpignan een station aan de lijn van de TGV vanuit het noorden. Verder is er een hogesnelheidslijn tussen Perpignan en Barcelona. De stad Perpignan heeft circa 116.700 inwoners (2004). In de agglomeratie Perpignan wonen in totaal meer dan 300.000 mensen en dit aantal groeit nog steeds. De universiteit van Perpignan heet de Université de Perpignan Via Domitia (UPVD). De naam Via Domitia verwijst naar de eerste heirbaan die aangelegd werd in Gallië.

Geschiedenis

Historische kaart van Perpignan in Roussillon

Nederzetting

De naam Perpignan gaat volgens de meeste geleerden terug op een bezitting van een Romeins geslacht Perpennius. In de 1e eeuw voor Chr. heeft in ieder geval een telg uit dit geslacht in de Romeinse provincie Hispania geleefd. Hoewel het gebied al in de Romeinse tijd bewoond werd (de streek Roussillon dankt haar naam aan een Romeinse nederzetting Ruscinio, en het staat vast dat een leger van Pepijn de Korte deze streek rond 723 bevrijdde van de 12 jaar eerder binnengevallen Arabieren), lijkt de middeleeuwse stad Perpignan ontstaan te zijn rond het begin van de 10e eeuw (voor het eerst genoemd in een document als villa Perpiniarum in 927). Al gauw werd Perpignan de hoofdstad van het graafschap Roussillon. In 1172 liet graaf Girard II zijn bezittingen na aan de graaf van Barcelona. Perpignan kreeg in 1197 gedeeltelijk zelfbestuur. Lodewijk IX van Frankrijk zag in het Verdrag van Corbeil (1258) af van Franse aanspraken op Roussillon.

Palais des rois de Majorque

Koninkrijk Mallorca

Toen Jacobus I, de Overwinnaar, koning van Aragon en graaf van Barcelona, in 1229 het Koninkrijk Mallorca stichtte, werd Perpignan de hoofdstad van het grondgebied op het vasteland. Dit bleef zo van 1278 tot 1344. Het imposante kasteel in het hart van de stad getuigt nog van deze geschiedenis. Het koninkrijk bestond uit de Balearen, Roussillon, Cerdagne en het kustgebied tot Montpellier. De daaropvolgende decennia worden beschouwd als de Gouden Eeuw in de geschiedenis van de stad. Perpignan floreerde als een centrum van lakenindustrie, leerbewerking, goudsmederij en andere luxe ambachten.

Frans-Catalonië

In 1344 veroverde Peter IV van Aragón het Koninkrijk Mallorca en werd Perpignan opnieuw een deel van het graafschap Barcelona, later bekend als het Vorstendom Catalonië. Het werd in 1463 aangevallen en bezet door Lodewijk XI van Frankrijk. Frankrijk en Spanje betwistten elkaar de welvarende stad. Hierbij werden de grenzen tussen Frankrijk en Spanje steeds weer verschoven. Een gewelddadige opstand tegen het Franse bewind werd in 1473 hardhandig neergeslagen na een lange belegering, maar in 1493 kwam de stad toch weer in Spaanse handen.

Tijdens de Dertigjarige Oorlog werd Perpignan in september 1642 opnieuw belegerd en ingenomen door de Fransen. Bij het Verdrag van de Pyreneeën, 17 jaar later, stond Spanje Perpignan officieel af en werd Roussillon, met Perpignan als hoofdstad, deel van het Koninkrijk Frankrijk. De Catalaanse invloeden zijn vandaag de dag echter nog overal in het dagelijks leven zichtbaar.

Zicht op het centrum van Perpignan in de zomer van 2008

Demografie

Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).

Grafiek inwonertal gemeente

Klimaat

Perpignan heeft een typisch mediterraan klimaat. De winters zijn er zacht en de zomers zijn er warm en droog. De temperaturen in de zomer kunnen tot boven de 30 graden oplopen, maar worden vaak wel gecompenseerd met de wind uit de Pyreneeën, bekend als de tramontane die het hele jaar door over het gebied waait. De temperaturen 's nachts zijn nog steeds warm, boven de 20 graden. De temperaturen kunnen tot in november nog rond de 20 graden blijven en de daaropvolgende winter is stukken milder dan in de rest van het binnenland van Frankrijk. Wel kan de tramontane soms een onaangenaam gevoel veroorzaken. Soms kan het in de nachten van eind december tot begin februari vriezen. Perpignan kent gemiddeld geen volledige sneeuwdagen. Omdat de Middellandse Zee nog in het voorjaar geleidelijk opwarmt kunnen de lentes vochtig zijn met hier en daar wat stortbuien en windstormen, met een gemiddelde temperatuur van rond de 20 graden in mei. Dit is soms vergeleken met binnenlandse steden als Toulouse minder warm voor de tijd van het jaar. De stad telt meer dan 300 zonnedagen per jaar. Dit is hoger dan gemiddeld vergeleken met de rest van het land. Perpignan is gemiddeld ook tot 4 graden warmer dan Parijs. De stad behoort dan ook tot de warmste steden van Frankrijk.

  • De meeste regen valt in de winter, het voor- en het najaar.
  • Perpignan heeft met meer dan 300 zonnedagen per jaar en de tramontane, meer zonnedagen en ook meer wind dan de rest van Frankrijk.
  • Laagste temperatuur ooit gemeten: −11,0 °C (10 februari 1956)
  • Hoogste temperatuur ooit gemeten: 40,5 °C (7 juli 1982)
  • Meeste neerslag ooit gemeten: 222 mm (12 november 1999)
  Records aantal uren van de neerslag en zonneschijn van Perpignan 1961-1990[1]
MaandJanFebMrtAprMeiJunJulAugSepOktNovDecHeel jaar
gemiddelde aantal uren zonneschijn 147,5 153,2 206,2 214,2 240,1 270,6 313,9 270,7 217,7 182,3 147,7 141,9 2506
gemiddelde maandelijkse regenval (mm) 50,6 44,8 43,5 55,9 50,1 28,3 17,1 32,0 47,3 89,8 58,6 54,4 572,4
aantal dagen regen ≥ 1 mm 5,2 4,7 4,5 5,9 5,5 4,1 3,0 3,9 4,2 5,1 5,1 5,3 56,5
  Records van het weer in Perpignan tussen 1961-1990[2].
MaandJanFebMrtAprMeiJunJulAugSepOktNovDecHeel jaar
aantal dagen mist 1,2 0,9 0,9 0,8 1,1 0,6 0,6 0,9 2,4 2,0 1,3 1,4 14,1
aantal dagen onweer 0,4 0,2 0,5 1,2 2,8 4,3 4,6 5,2 3,2 2,3 0,7 0,5 23,7
aantal dagen met sneeuw 0,9 0,6 0,4 - - - - - - - 0,2 0,4 2,6
aantal dagen met vorst 4,9 2,8 1,1 0 0 0 0 0 0 0 0,9 3,8 13,5
aantal dagen van wind ≥ 57,6 km/h 14,4 11,5 15,6 12,9 8,1 7,0 9,0 7,3 6,8 9,4 11,6 13,4 127
aantal dagen van wind ≥ 100,8 km/h 2,0 1,2 2,1 0,6 0,5 0,2 0,2 - 0,1 0,4 0,7 2,7 10,7

Toerisme en cultuur

Straatnaambord in Perpignan in zowel Frans als Catalaans.

Perpignan is een toeristisch centrum met een Catalaanse sfeer. Het ligt dicht bij de kust van de Middellandse Zee en bij skigebieden in de Pyreneeën. Er zijn verschillende musea. Het Castillet, de kathedraal en het kasteel van de koningen van Mallorca zijn te bezoeken. Perpignan was in 2008 Hoofdstad van de Catalaanse Cultuur. De stad is ooit bezocht door Salvador Dalí, die het station van Perpignan het centrum van de wereld noemde. Een in sommige ogen nogal bizar religieus-cultureel evenement is de processie Sanch, die al sinds omstreeks 1400 jaarlijks op Goede Vrijdag langs een vast parcours door de stad trekt. Veel deelnemers hebbe, evenals in soortgelijke processies in Spanje in de week voor Pasen, zwarte gewaden aan en dragen, om niet herkend te worden, puntkappen.

Taal

In en rond Perpignan wordt behalve Frans ook wel Catalaans gesproken. De straatnaamborden zijn in beide talen gesteld.

Economie

De universiteit van de stad, die jaarlijks ongeveer 10.000 studenten heeft, is een aantrekkingspunt voor talrijke innovatieve startende ondernemingen. Afgezien van de dienstensector en het toerisme zijn in de stad de voedingsmiddelenindustrie en de groothandel van belang. Ook bezit Perpignan enige distributiecentra van grote ondernemingen. De bewerking van granaat tot exclusieve sieraden is een ambachtelijk specialisme van de stad.

Sport

Perpignan en omgeving zijn bekend vanwege de goede rugbyspelers. De rugbyclubs van Perpignan (zowel die met teams van 13 als met teams van 15 spelers) behoren tot de sterkste van geheel Frankrijk.

Stedenbanden

Zustersteden:

Partnersteden:

Bezienswaardigheden

  • Palais des Rois de Majorque. De vestingwallen zijn door Vauban gebouwd, in de 17e eeuw.
  • Le Castillet, 14e-eeuws poortgebouw met twee torens en kantelen. Onder de poort vindt men een maquette van het middeleeuwse Perpignan.
  • Kathedraal Saint-Jean, aan het Place de Gambetta. De kathedraal is gebouwd met rode bakstenen en keien.
  • Loge de la Mer, 14e-eeuws beursgebouw en gerechtshof, gebouwd in gotische stijl. Tegenwoordig herbergt het een café. Ernaast is het stadhuis.
  • Campo santo, klooster-begraafplaats.

Geboren

Overleden

Afbeeldingen

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Perpinyà - Perpignan op Wikimedia Commons.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.