Gerona (stad)
Gerona (Catalaans: Girona (officieel), Spaans: Gerona) is een stad en gemeente in de Spaanse autonome regio Catalonië. Het is de hoofdstad van de provincie Gerona en van de comarca Gironès.
Gemeente in Spanje  | |||
| |||
  | |||
| Situering | |||
| Autonome regio |  | ||
| Provincie Comarca | Gerona Gironès | ||
| Coördinaten | 41° 59′ NB, 2° 49′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 39 km² | ||
| Inwoners (1-1-2016) | 98.255 (2519 inw./km²) | ||
| Burgemeester | Marta Madrenas | ||
| Overig | |||
| Postcode(s) | 17001-17007 | ||
| Provincie- en gemeentecode | 17.079 | ||
| www.girona.cat/ca | |||
| Detailkaart | |||
 | |||
| |||
Gerona had in 2008 een inwonertal van 94.484. De stad ligt op 75 meter boven zeeniveau en 102 kilometer ten noorden van de Catalaanse hoofdstad Barcelona. De stad wordt doorkruist door de rivieren Ter en Onyar. Tot hij begin januari 2016 tot president van de Generalitat de Catalunya verkozen werd, was Carles Puigdemont i Casamajó burgemeester. Hij werd opgevolgd door Albert Ballesta. Gerona heeft een eigen universiteit, Universitat de Girona, en het op één na grootste vliegveld van Catalonië: Aeroport de Girona-Costa Brava.
Geschiedenis
De omgeving van Gerona werd al voor de Romeinse tijd bewoond door Iberische volken. De Romeinen bouwden er een citadel, die de naam Gerunda kreeg. Later werd de streek bewoond door de Visigoten totdat deze werden verslagen door de Moren. In 785 veroverde Karel de Grote de stad en maakte er een van de veertien Catalaanse graafschappen van. Later, in het jaar 878 werd Gerona een graafschap binnen Barcelona. In de 11e eeuw kreeg de stad officiële stadsrechten van koning Alfons I, van het Rijk van Aragón. In 1351 werd het graafschap een hertogdom onder het bewind van hertog Joan, zoon van koning Peter III van Aragón. In 1414 kreeg koning Alfons V van Aragón, zoon van Ferdinand I, de titel Prins van Gerona. Deze titel wordt tegenwoordig gedragen door Felipe VI van Spanje.
In de twaalfde eeuw en dertiende eeuw kende Gerona een bloeiende joodse gemeenschap, met in die tijd een van de belangrijkste kabbalistische scholen van Europa. De rabbijn van Gerona uit de dertiende eeuw, Mosjé ben Nachman (beter bekend onder de naam Nachmanides of ramban), werd destijds aangesteld als de Grote Rabbi van Catalonië. Aan deze Joodse opkomst kwam een abrupt einde in 1492, toen alle Joden door de katholieke koningen het land werden uitgedreven middels de beruchte Spaanse Inquisitie. De Joodse wijk van Gerona is een van de mooiste en omvangrijkste van Europa, en wordt door vele toeristen bezocht.
Gerona werd 25 maal belegerd en zeven keer veroverd. In de 17e eeuw werd de stad bezet door het koninklijke Franse leger onder leiding van maarschalk Hocquisicourt (1653), maarschalk Bellefonds (1684), en tweemaal door Noailles. In mei 1809 werd de stad aangevallen door 35 duizend troepen van Napoleon. De stad kon de overgave zeven maanden uitstellen, maar gaf zich ten slotte op 12 december 1809 gewonnen. De verdedigingsmuren die de stad omheinden werden aan het einde van de negentiende eeuw geslecht opdat de stad verder zou kunnen groeien.
In de afgelopen jaren is de stadsmuur compleet gerenoveerd, en is de oostkant herbouwd, waardoor de hele muur nu weer in originele staat bewandeld kan worden.
Geografische ligging
Afstanden vanaf Gerona naar andere steden:
Demografische ontwikkeling
- Bron: INE; 1857-2011: volkstellingen
- Opm: Aanhechting van Palau Sacosta, San Daniel, Santa Eugenia (1970), Salt en Sarriá de Ter (1981); afstand van Salt en Sarriá de Ter (1991)
Cultuur
Bezienswaardigheden
Het historische gedeelte van de stad bevindt zich op de steile heuvel Caputxins, maar de rest van de stad ligt op vlak terrein. Overblijfselen van de muren die vele aanslagen tegenhielden zijn nog steeds te vinden. Een van de pleinen in de stad is het Plaça de la Independència, een plein met terrasjes en restaurants. Een karakteristiek beeld van Gerona zijn de ‘hangende’ gebouwen aan de rivier ‘Onyar’ en de bruggen die deze rivier oversteken. Een ander hoogtepunt van Gerona zijn de originele Arabische badhuizen, die werden gebouwd in het jaar 1194. Het oude stadsdeel heet ‘Barri Vell’ en biedt bezienswaardigheden met o.a. het plein Plaça de la Independència, de kathedraal van Gerona, oude stadsmuren en enkele originele Arabische badhuizen.
De originele kathedraal van Gerona, die op de plek van de huidige kathedraal stond, werd door de Moren gebruikt als een moskee. Nadat zij uit de stad waren verdreven, werd deze compleet verbouwd. Het resultaat is een van de mooiste voorbeelden van gotische architectuur in Spanje, gemaakt door de Mallorcaanse architect Jaume Fabre. Andere bezienswaardigheden zijn de gotische Sant Feliu kerk, gebouwd in de 14e eeuw en de benedictijnse Sant Pere de Galligants kerk, gebouwd in romaanse stijl.
Ook het theater van Gerona is een bezienswaardigheid.
Kathedraal van Gerona
Kerk van Sant Feliu, gezien vanaf de rivier Onyar
Arabische badhuizen
Een van de straatjes in het historisch centrum
Musea
- Museum van de geschiedenis van Gerona: Museu d'Història de Girona
- Archeologisch Museum van Catalonië, afdeling Girona: Museu Arqueològic de Girona.
- Museum van de Kunst: Museu d'Art
- Museum van de kathedraal: Museu Capitular - Tresor de la Catedral
- Museum van de Cinema: Museu del Cinema
- Museum van de Joodse Geschiedenis
Sport
Girona FC is de professionele voetbalclub van Gerona en speelt in het Estadi Montilivi. De club speelt in het seizoen 2017/2018 voor het eerst op het hoogste Spaanse niveau, de Primera División.
Transport
Gerona heeft een eigen treinstation met verbindingen naar Zaragoza, Barcelona en de rest van Catalonië. De hogesnelheidslijn doorkruist Gerona ondergronds en heeft een ondergrondse halte naast het Spaanse breedspoor treinstation. Vanuit het hogesnelheidsstation vertrekken er rechtstreekse internationale treinen naar diverse Franse bestemmingen, waaronder Parijs, Lyon, Toulouse en Marseille. Verder heeft Gerona een eigen internationaal vliegveld, Aeroport de Girona-Costa Brava, met directe vluchten naar praktisch heel Europa.
Stedenbanden
Bekende inwoners van Gerona
Geboren
- Francesc Eiximenis (±1330-1409) - franciscaans monnik, filosoof en schrijver
- Narciso Clavería (1795-1851), militair, politicus en gouverneur-generaal van de Filipijnen
- Juan Font i Giralt (1899-1936), priester en esperantist
- Xavier Cugat (1900-1990), bandleider
- Manuel Bonmatí i Romaguera (1903-1981), bankier en journalist, stichter van het weekblad Presència
- Francesc Ferrer i Gironès (1935-2006), essayist en politicus
- Pedro Brugada (1952), hartchirurg
- Óscar Serrano (1981), voetballer
- Josep Comadevall (1983), voetballer ("Pitu")
- Jordi García Pinto (1990), golfer
- Pau López (1994), voetballer
Geleefd
- Carles Rahola i Llorens (1881-1939), journalist en historicus, gefusilleerd door de franquistische repressie
Externe links
 |
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Gerona op Wikimedia Commons. |
| Belangrijke steden in Spanje |  |
|---|---|---|
|
Albacete · Alicante · Almería · Ávila · Badajoz · Badalona · Barcelona · Bilbao · Burgos · Cáceres · Cádiz · Cartagena · Castellón de la Plana · Ceuta · Ciudad Real · Córdoba · A Coruña · Cuenca · Elche/Elx · Gerona · Gijón · Granada · Guadalajara · L'Hospitalet de Llobregat · Huelva · Huesca · Jaén · Jerez de la Frontera · León · Lerida · Logroño · Lugo · Madrid · Málaga · Melilla · Mérida · Móstoles · Murcia · Oviedo · Ourense · Palencia · Palma · Las Palmas de Gran Canaria · Pamplona · Pontevedra · Sabadell · Salamanca · San Sebastian · Santa Cruz de Tenerife · Santander · Santiago de Compostella · Segovia · Sevilla · Soria · Tarragona · Terrassa · Teruel · Toledo · Valencia · Valladolid · Vigo · Vitoria-Gasteiz · Zamora · Zaragoza | ||