Koetaisi

Koetaisi (Georgisch: ქუთაისი; oude namen: Aea/Aia, Kutatisi, Kutaïssi, Кутаиси) is de tweede stad van Georgië en het bestuurlijk centrum van de westelijke regio Imereti. Het ligt op 221 kilometer ten westen van Tbilisi aan de rivier de Rioni. De stad heeft 147.635 inwoners (census 2014). In 1989 was dit nog 232.510. De stand op 1 januari 2006 was 190.100 inwoners.[1] De oppervlakte van de stad bedraagt 71 km². Ze wordt door de Georgiërs ook wel de Stad der rozen en mei genoemd.

Koetaisi
ქუთაისი
Stad in Georgië

Situering
RegioImereti
Coördinaten42° 15′ NB, 42° 40′ OL
Algemeen
Oppervlakte71 km²
Inwoners (2009)188.000
Foto's
Portaal    Georgië

De stad is de zetel van het Georgische parlement.

Geschiedenis

De plaats waar nu Koetaisi ligt wordt al duizenden jaren bewoond. In 2005 werd een huis gevonden uit 2800 v.Chr. toen de stad Aia heette. Uit archeologisch bewijs blijkt dat Kutaia vanaf de 8e eeuw v.Chr. de hoofdstad was van het rijk Colchis. Het woord komt van het Griekse kuata en betekent 'stenig'. Door historici wordt aangenomen dat in Homerus' boek over Jason en de Argonauten Kutaia/Aia het eindpunt was van hun reis naar de residentie van koning Aeetes.

Van 975 tot 1122 was Koetaisi de hoofdstad van het Koninkrijk Georgië (waarna de hoofdstad werd verplaatst naar Tbilisi). In de 13e en vanaf de 15e eeuw was het de hoofdstad van het West-Georgische koninkrijk Imeretië. In 1666 werd het veroverd door het Ottomaanse Rijk. In 1769 werd de stad ontzet door het Russische leger. In 1810 werden Imereti en Koetaisi geannexeerd door het Russische Rijk en werd Koetaisi het bestuurlijk centrum van de goebernija Koetaisi. De stad kreeg in 1877 een station aan de spoorweg Poti-Tiflis, waarna het inwoneraantal tussen 1880 en 1900 groeide tot 32.500. De hertog van Hamburg, een verwant van de Romanovs startte er een wijnfabriek en een Russische ondernemer genaamd Ivanovski had er een sappenmakerij en produceerde er mineraalwater. In 1883 werkten ongeveer 13.000 inwoners in de handel.

Tijdens de Russische Burgeroorlog was Koetaisi in 1921 voor 14 dagen de zetel van de mensjewistische regering van de kortstondige Democratische republiek Georgië, nadat dezen uit Tbilisi waren verdreven door het Rode Leger. Op 10 maart 1921 werd Koetaisi veroverd door het Rode Leger, waarna het onderdeel werd van de Trans-Kaukasische Federatie en vanaf 1936 van de Georgische SSR. In de Sovjet-Unie werd het een industrieel centrum.

Na de val van de Sovjet-Unie in 1991 stortte de economie in en startte een exodus van mensen naar andere plaatsen om werk te vinden. Kleinschalige handel is nu een van de belangrijkste economische sectoren. In de nasleep van de Georgische Burgeroorlog brak op 18 oktober 1998 bij Koetaisi een opstand uit van de zviadisten (aanhangers van ex-president Zviad Gamsachoerdia) onder leiding van Akaki Eliava tegen Edoeard Sjevardnadze. Deze opstand werd echter neergeslagen en Eliava vluchtte met zijn mannen naar de bossen van Samegrelo (Mingrelië) waarna hij in 2000 werd gedood.

In 2011 besliste de Georgische president om het parlement naar Koetaisi te verplaatsen. Dit om de macht te decentraliseren, tevens wordt ook beweerd dat men het machtscentrum dichter bij de afvallige regio Abchazië wil plaatsen. Op 26 mei 2012 werd het nieuwe parlementsgebouw van Georgië in Koetaisi officieel ingehuldigd.

Geografie
Satellietbeeld van Koetaisi gezien vanaf het zuiden

Koetaisi ligt aan beide zijden van de rivier de Rioni op een hoogte van 125-300 meter boven zeeniveau. Ten oosten en noordoosten van Koetaisi liggen de uitlopers van de Noordelijke Imereti, in het noorden het Samguraligebergte en in het westen en zuiden de Colchisvlakte.

Klimaat

Het klimaat in Koetaisi is zacht subtropisch met een duidelijke kust- en moessonstroming, die karakteristiek is voor de Colchisvlakte tijdens de herfst en winter. De zomers zijn vaak heet en relatief droog en de winters nat en koel. De gemiddelde jaarlijkse temperatuur in de stad bedraagt 14,5 °C. De koudste maand is januari met gemiddeld 5,2 °C en de warmste maand is juli met gemiddeld 23,2 °C. De koudste temperatuur ooit was -17 °C en de hoogste 40 °C. De gemiddelde jaarlijkse neerslag bedraagt 1530 mm. Regen valt het hele jaar door. De stad heeft in de winter vaak te maken met zware natte sneeuwbuien, waarbij een sneeuwstorm niet zelden meer dan 30 cm neerslag veroorzaakt. De sneeuw blijft echter zelden langer dan een week liggen. In de zomer heeft Koetaisi te maken met sterke oostenwinden (valwinden van het nabijgelegen berggebied).

Economie en cultuur

De grootste economische activiteiten zijn de Akaki Tsereteli Universiteit, de Technische Universiteit, de Georgische Academie der Wetenschappen, de nabijgelegen Rioni waterkrachtcentrale en auto-, chemie-, tractor- en vliegtuigfabrieken.

Koetaisi heeft meer dan vijf theaters, waaronder een drama-, komedie- en maskertheater. Ook heeft de stad een operagebouw en een conservatorium.

Het in 1840 opgerichte Georgische Gymnasium van Koetaisi (nu A. Tsereteli Klassiek Gymnasium) bracht wereldberoemde wetenschappers voort, zoals linguïst Nikolaj Marr, psycholoog Dimitri Oesnadse, de dichters Vladimir Majakovski en Grigol Robakidse en ook de Georgische parlementsvoorzitster Nino Boerdsjanadse.

Het klooster van Gelati. UNESCO werelderfgoed

Omgeving en bezienswaardigheden

Koetaisi wordt omringd met loofbossen in het noordwesten en noordoosten. Rond de lager gelegen uitlopers van de stad liggen landbouwgebieden.

De stad heeft twee UNESCO Werelderfgoedmonumenten: de herstelde kathedraal van Bagrati, die werd gebouwd door koning van Georgië Bagrat III in 1003 en vernietigd door de Ottomanen in 1696 en het nabijgelegen klooster van Gelati. In de buurt van de Bagrati-kathedraal liggen ook ruïnes van de vestingwal en het paleis van de koning. Buiten de stad liggen nog meer oude ruïnes.

Door gebrek aan staatsgelden voor herstel van monumenten zijn veel monumenten in verval geraakt. De in de 18e eeuw gebouwde Witte Brug van Koetaisi over de Rionirivier werd in juni 2004 gesloten wegens instortingsgevaar. In 2018 is men op die brug bezig met restauratie.

In de buurt van de stad ligt l het natuurgebied Sataplia met kalksteengrotten, waar dinosauriërfossielen zijn gevonden. Dit zou ook de locatie zijn waar volgens de Griekse mythologie, Prometheus aan de rotsen werd vastgeketend en waarbij de adelaar Ethon elke dag zijn aangegroeide lever kwam opeten, als straf omdat hij het vuur aan de mensen had gegeven.

Sport

Voetbalclub Torpedo Koetaisi is meervoudig landskampioen van Georgië. De club speelt haar wedstrijden in het Givi Kiladzestadion.

Geboren in Koetaisi

Partnersteden

Bronnen
  1. (en) Statistics Georgia
Zie de categorie Kutaisi van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.