Kasteel Passarts-Nieuwenhagen

Kasteel Passarts-Nieuwenhagen ligt in het Heerlense stadsdeel Heerlerheide in Limburg (Nederland). Door de betrekkelijke nabijheid van de bekende adellijke huizen Kasteel Hoensbroek en Kasteel Amstenrade is het kasteel buiten zijn directe omgeving relatief onbekend. Nochtans heeft Passarts-Nieuwenhagen een lange geschiedenis en was het huis in vroegere tijden een van de belangrijkste kastelen in de schepenbank Heerlen. Het kasteel dankt zijn naam aan twee families die er in de loop van zijn meer dan 700-jarige geschiedenis in woonden (eerste vermelding in de 14e eeuw), en niet naar de plaats Nieuwenhagen.

Kasteel Passarts-Nieuwenhagen, tekening van Renier Roidkin

Poortgebouw

Reeds in de Middeleeuwen stond er op de plaats van het huidige kasteel een weerbare woontoren. In de loop van de eeuwen ontstond het huidige complex. Het rijzige, bijna torenachtige bakstenen hoofdgebouw stamt in zijn huidige vorm uit het eerste kwart van de 17e eeuw en is tegenwoordig rood gepleisterd. Het heeft natuurstenen hoekblokken en raamomlijstingen, waardoor het gebouw qua stijl op 17e-eeuwse herenhuizen binnen de Maastrichtse vestinggordel lijkt. De oorspronkelijke torens van het hoofdgebouw en de U-vormige voorburcht zijn in de 19e eeuw gesloopt. De voorburcht heeft wel nog steeds zijn monumentale poortgebouw met mansardedak, waarop het ankerjaartal 1612 aangegeven staat.

Kasteel Passarts-Nieuwenhagen was vroeger omringd door een dubbele grachtengordel en uitgestrekte vijvers. Tot in de 20e eeuw bleef het landgoed in adellijke handen, tot de familie De Marchant et d'Ansembourg die nog steeds het nabijgelegen Kasteel Amstenrade bewoont, het verkocht.