Kasteel Lemiers

Het kasteel omvat een herenhuis en een kasteelboerderij. Ze is gebouwd op de plaats waar de Hermansbeek in de Selzerbeek uitmondt en ze had ook een watermolen met de naam Kasteelmolen. Het oudste deel van het huis is een vierkante waterburcht met een traptoren, beiden uit de 15e eeuw en gebouwd op de fundamenten van een voorganger uit de 12e eeuw, waarvan de kelders en de tongewelven zijn overgebleven. In 1640 werd het kasteel aan de zuidzijde uitgebreid met drie smalle vleugels om een kleine binnenplaats. De meest zuidelijke vleugel heeft een open arcade op Toscaanse zuilen. De L-vormige nederhof stamt uit 1677 hetgeen blijkt uit de aanwezige jaarankers. De poort met doorgang is uit 1683. Het zuidelijke deel van de hoeve met de ronde hoektoren werden, zoals door een windvaan op de torenspits aangeduid, in 1774 aangebouwd. In deze vleugel is een watermolen ingericht. Uit dezelfde tijd zijn de toegangspoort in Lodewijk XVI-stijl en de boogbrug naar het huis.

Op het terrein bevindt zich een torenvormig monument, eveneens in Lodewijk XVI-stijl en ter ere van een der vroegere eigenaars, Freiherr van Pelser Berensberg, die in 1891 overleed. Verder is er een monumentale fontein uit 1729.

Het kasteel werd voor het eerst vermeld in 1219 als een kleine versterkte waterburcht met grondheerlijke rechten. Het kasteel zou al eerder in het begin van de 11e eeuw hebben bestaan en gebouwd zijn door de Beierse graaf Katelo, een aangetrouwde neef keizer Hendrik III. Katelo schonk het kasteel aan de Domheren van Aken. Later werd het eigendom van Winandus van Limurs, die zich de heer van Lemiers noemde. Hij bouwde aan het einde van de 12e eeuw een nieuwe burcht die echter later tijdens de grote Limburgse Successieoorlog werd verwoest. De nazaten van de heren van Lemiers waren Gerardus en Wilhelm van Lemiers, zij bouwden daarna weer een nieuw kasteel op dezelfde plek. In de loop van de 14e eeuw stierf de familie Lemiers aan de mannelijke zijde uit. Een dochter trouwde met een zekere Van Ophem, zodat het kasteel en de landerijen in zijn handen kwamen.

Een dochter uit dit huwelijk, Gertrud van Ophem, trouwde met Herman van Eys, een lid van de beruchte familie van het nabijgelegen kasteel van Eys, het huidige Kasteel Goedenraad. Deze Gertrud was degene die het in verval geraakte Sint-Catharinakappelletje in Lemiers liet opknappen, deze van een luidklok liet voorzien en een aantal wandschilderingen liet aanbrengen. De klok draagt tegenwoordig nog steeds haar naam. De heren van Eys maakten het ondertussen zo bont, onder andere met het onrechtmatig heffen van tol op de doorgaande handelswegen in de nabijheid van Eys, dat de hertog van Brabant, onder wiens gezag zij vielen, ingreep en hun kasteel te Eys met de grond gelijk maakte en de familie verjoeg. Herman van Eys zat echter, door zijn huwelijk met Gertud, veilig op Lemiers en bleef gespaard van de toorn van de hertog.

In het begin van de 17e eeuw kwam het kasteel Lemiers in handen George von Stücker-Hochstetter, die raadsman was van de Akense schepenbank. Hij liet het kasteel moderniseren en uitbreiden met de drie vleugels aan de zuidkant en met de kasteelhoeve. Ook liet hij het Sint-Catharianakappelletje weer opnieuw opknappen.

De volgende eigenaar van het kasteel was Johann Wilhelm Brewer von Fürth telg uit een adellijke familie in Zuid-Limburg. Hij verwierf het kasteel door zijn huwelijk met Adelheid von Stücker, de dochter en enig kind van George Von Stücker. Toen deze dochter kinderloos stierf, erfde Von Fürth het kasteel en alle landerijen. Kaspar von Brewer gen. von Fürth, een kleinzoon van Brewer von Fürth, vestigde een bierbrouwerij in de kasteelhoeve. Diens enige dochter trouwde in 1807 met de adellijke Duits-Nederlandse jhr. Fredericus Franciscus Josephus Maria Antonius von Pelser Berensberg (1778-1861). Na verloop van tijd kwam het kasteel leeg te staan toen het echtpaar elders ging wonen.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het huis, zoals veel ander Duits bezit in Nederland, geconfisqueerd en verkocht aan de kunsthandelaar jonkheer O.M. Hofland Fürst uit Amsterdam. Vervolgens kwam het in bezit van toe aan E.J.A.J. Jongen. Tegenwoordig zijn er een aantal kantoren in het kasteel gevestigd. In het herenhuis woont tegenwoordig een familie genaamd Alberts.

Het kasteel is een rijksmonument.

• 
  Hoofdgebouw
• 
  Bijgebouw
• 
  Bijgebouw vanaf de andere kant gezien
• 
  Gevelsteen met wapen (poort bijgebouw)
• 
  Oprijlaan
• 
  Toegangspoort met brug
• 
  Binnenterrein

Zie de categorie Kasteel Lemiers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.