Ibrahim Afellay

Afellays ouders kwamen in de jaren zestig vanuit Al Hoceima naar Nederland. Ibrahim groeide op in de Utrechtse wijk Overvecht en begon met voetballen bij de Utrechtse amateurclub VSK, maar verruilde deze club na een seizoen voor de amateurs van Elinkwijk in Utrecht. In 1996 verruilde hij die club voor de jeugdopleiding van PSV. Zijn eerste officiële wedstrijd voor het eerste van PSV speelde hij op 4 februari 2004 in de beker tegen NAC Breda (0-1 verlies). Hij viel in de 72ste minuut in voor Johann Vogel. Zijn competitiedebuut volgde tien dagen later tegen FC Twente.

In het seizoen 2003/04 speelde hij drie officiële duels. Het seizoen 2004/05 heeft hem zeven competitiewedstrijden opgeleverd. Op 18 december 2004 startte hij in de basis tegen Roda JC. In de kampioenswedstrijd op 23 april 2005 tegen Vitesse viel Afellay in de 15de minuut in voor aanvaller Robert. Het was PSV's achttiende landstitel, Afellays eerste. Tegen Feyenoord op 15 mei 2005 scoorde Afellay tweemaal; dit waren tevens zijn eerste twee doelpunten voor PSV.

In het seizoen 2005/06 mocht hij voor de wedstrijden in de Johan Cruijff Schaal en de eerste drie competitieduels in de basis plaatsnemen. In alle vier de duels kreeg hij geel waardoor hij voor het vijfde competitieduel geschorst was. Door afwezigheid van DaMarcus Beasley en Mika Väyrynen speelde hij die duels naast Jan Vennegoor of Hesselink en Jefferson Farfán en enkele duels naast Phillip Cocu en Timmy Simons.

Op 13 september 2005 maakte Afellay zijn Champions League-debuut. Tegen Schalke 04 startte Afellay in de basis. PSV won het duel met 1-0. Marco van Basten nam Afellay op in zijn voorselectie voor de interlands van het grote Oranje tegen Tsjechië en Macedonië op 8 en 12 oktober 2005.

Afellay aan de bal in een thuiswedstrijd tegen FC Utrecht (2-1), 3 februari 2010.

Afellay heeft dat jaar in alle acht Champions League-wedstrijden van PSV een basisplaats. Aan het kampioenschap van 2005/2006 draagt hij 23 wedstrijden bij.

In het kampioenschap van 2006/07 waarin PSV op de laatste dag het kampioenschap pakte met één doelpunt verschil, speelde Afellay 27 van de 34 wedstrijden. Ook nu nog moest hij regelmatig verstek laten gaan wegens blessures, zij het minder, maar Afellays basisplaats stond niet ter discussie. Hij groeide uit tot basisspeler bij PSV en werd Nederlands Talent van het Jaar van het seizoen 2006/07.

Een jaar later was Afellay een vaste basisspeler en een van de drijvende krachten bij PSV; niet alleen vanwege zijn kwaliteiten als het drijven met de bal, maar ook door zijn positie, centraal achter de centrumspits. Opvallend dat seizoen zijn de gele kaarten. Zowel voor hemzelf als voor zijn tegenstander. Afellay is de speler in de Eredivisie wiens tegenstander het vaakst een gele kaart krijgt. Hijzelf laat zich ook niet onbetuigd en krijgt zeven gele kaarten (in 23 wedstrijden), meestal wegens “praten”. Deze gele kaarten leveren hem drie keer een schorsing op: de wedstrijden tegen directe concurrent Ajax, zowel in de Arena als in het Philips Stadion, en de kampioenswedstrijd die uiteindelijk geen kampioenswedstrijd werd van PSV, thuis tegen FC Twente. In het seizoen 2007/2008 wint Afellay het vierde kampioenschap op rij met PSV. Op 4 december 2007 maakte PSV en Afellay bekend dat het aflopende contract (medio 2010) werd opengebroken, verbeterd en verlengd tot medio 2011. In het seizoen 2009/10 kreeg Afellay een controlerende rol op het middenveld. Hij was tevens reserve aanvoerder geworden achter Timmy Simons. Omdat Simons weinig speelde, was Afellay veel wedstrijden aanvoerder. In het seizoen 2009/10 was Afellay aanvoerder. Fred Rutten zette Simons op de bank, waarna hij later vertrok naar 1. FC Nürnberg. Op 19 december 2010 luisterde PSV het afscheid van Afellay op met een 3–1 overwinning op Roda JC.[2] De Eindhovense voetbalclub ging als koploper de winterstop in. Afellay, die zijn 159ste eredivisiewedstrijd voor de Eindhovenaren speelde, nam na 87 minuten onder luid applaus afscheid van de PSV-supporters.

In november 2010 werd een akkoord bereikt tussen PSV en FC Barcelona over de transfer van Afellay naar Spanje. Hij wordt daarmee de twintigste[3] Nederlander die bij FC Barcelona speelt. Tevens is hij de tweede speler van Marokkaanse afkomst die bij FC Barcelona gaat spelen. Hij krijgt hetzelfde rugnummer als bij PSV: 20. Hij maakte op 5 januari 2011 zijn debuut bij FC Barcelona in de bekerwedstrijd tegen Athletic Bilbao. Afellay had bij FC Barcelona moordende concurrentie op het middenveld van Xavi Hernández, Andrés Iniesta, Sergio Busquets, Javier Mascherano en Seydou Keita.

Afellay in 2011 bij FC Barcelona

Op 2 februari startte Afellay tegen UD Almería voor het eerst in de basis en maakte ook zijn eerste doelpunt in het shirt van de Catalanen. Hij tekende voor de 0-3-overwinning. Afellay kreeg voor het eerst een basisplaats in de Champions League tegen Sjachtar Donetsk. Afellay viel in de 76ste minuut in tegen Real Madrid in de halve finale van de Champions League, met zijn eerste balcontact maakte hij een actie op Marcelo en daarna scoorde Lionel Messi uit een voorzet van Afellay en zo werd het 0-1 voor FC Barcelona. Afellay stond op 11 mei 2011 in de basis bij de uitwedstrijd tegen Levante waar FC Barcelona haar 21ste landstitel wist te veroveren. Op 28 mei 2011 veroverde Afellay samen met FC Barcelona de Champions League door Manchester United op Wembley met 3-1 te verslaan. Aan het begin van het seizoen 2011/2012 liep hij een zware knieblessure op – een scheur in de voorste kruisband van zijn linkerknie – waardoor hij zeven maanden uit de roulatie was. Hij maakte zijn rentree op zondag 29 april 2012 in de competitiewedstrijd tegen Rayo Vallecano (7-0). Afellay deed als invaller ruim een kwartier mee.[4]

In de zomer van 2013 kreeg hij last van een peesblessure in zijn rechterdijbeen en werd in augustus 2013 daaraan geopereerd. Op 26 februari 2014 maakte hij zijn rentree na 438 dagen blessureleed.[5]

In het seizoen 2012/13 speelt Afellay voor het Duitse FC Schalke 04. Bij FC Barcelona kon hij niet op veel speeltijd rekenen en daarom vertrok hij op huurbasis naar Duitsland. In Duitsland werd Afellay geteisterd door een zware bovenbeenblessure, ondanks een belangrijk aandeel te hebben gehad in het eerste half jaar. In de zomer van 2013 keerde Afellay terug naar Barcelona.

In augustus 2014 maakte Afellay op huurbasis de overstap naar de Griekse landskampioen Olympiakos Piraeus.[6] Bij zijn debuut op 23 augustus 2014 maakte hij zijn eerste doelpunt en viel tevens geblesseerd uit.[7] Afellay won dat jaar zowel het Griekse landskampioenschap als de nationale beker met Olympiakos Piraeus. Zelf speelde hij negentien keer in de competitie en één keer in het bekertoernooi. Daarnaast speelde hij zes wedstrijden voor Olympiakos in de UEFA Champions League en twee in de UEFA Europa League. Trainer Vítor Pereira liet hem in april en mei geen minuut meer spelen, waardoor hij het definitief behalen van zowel de titel als de beker niet op het veld meemaakte.

Afellay tekende in juli 2015 een contract tot medio 2017 bij Stoke City, de nummer negen van de Premier League in het voorgaande seizoen. Dat lijfde hem transfervrij in nadat zijn contract bij FC Barcelona afliep.[8] Hier kwam hij te spelen met onder andere Erik Pieters, ook zijn ploeggenoot bij PSV. Afellay maakte op zondag 9 augustus 2015 zijn officiële debuut voor Stoke, als basisspeler thuis tegen Liverpool in de eerste speelronde van de Premier League seizoen 2015/16. Stoke verloor de wedstrijd met 0-1. Afellay speelde dat seizoen 31 competitiewedstrijden, het hoogste aantal in zijn carrière tot op dat moment. Hij scheurde eind april 2016 tijdens een training een kruisband af. Hierdoor kon hij acht maanden niet spelen. Hij maakte op 27 december 2016 zijn rentree, tijdens een met 4–1 verloren competitiewedstrijd uit bij Liverpool. Afellay verlengde in maart 2017 zijn contract bij Stoke tot medio 2019.[9]

Eind maart 2018 raakte Afellay in opspraak bij Stoke City.[10] De club verkeerde op dat moment in degradatiegevaar in de Premier League en had nog zeven wedstrijden om het vege lijf te redden. Volgens manager Paul Lambert liet de trainingsinzet van Afellay te wensen over, reden waarom hij uit de selectie werd gezet. In de Engelse pers werd verwezen naar 2014, toen Afellay op huurbasis was neergestreken bij Olympiakos Piraeus. Trainer Michel noemde Afellay destijds "een rebel en een kind" en voegde daar tijdens een radio-interview aan toe dat als Afellay "niet verandert, hij bij deze club en bij alle andere clubs waar hij nog gaat spelen problemen krijgt". Het laatste optreden van Afellay in de hoofdmacht van Stoke dateerde van 30 december 2017. De club en hij ontbonden op 28 januari 2019 zijn contract.

Afellay werkte vanaf maart 2019 bij PSV aan zijn revalidatie om weer volledig fit te worden. Dit deed hij bij de jeugdopleiding (onder 19) van PSV. In juni 2019 keerde Afellay na 8,5 jaar terug bij het eerste elftal van PSV. Hij tekende een contract tot medio 2020.[11] Hij maakte op 7 december 2019 acht minuten voor tijd zijn rentree, in een met 5–0 gewonnen competitiewedstrijd tegen Fortuna Sittard.[12]

Afellay tijdens de interland Uruguay–Nederland op 8 juni 2011.

Na het seizoen 2004/05 nam Afellay, voor het Nederlandse team deel aan het WK tot 20 dat in Nederland plaatsvond. In de eerste wedstrijd tegen Japan scoorde hij het openingsdoelpunt. Vanwege een opspelende hamstring werd hij in de tweede wedstrijd tegen Australië gespaard door bondscoach Foppe de Haan. In de derde wedstrijd tegen Benin kwam Afellay na een luchtduel in de 27e minuut verkeerd neer, waarna het toernooi voor hem afgelopen was. Hij bleek een scheurtje in de enkelband opgelopen te hebben.

Op 10 november 2006 maakte bondscoach Marco van Basten bekend dat Afellay niet in de selectie zat tegen de oefeninterland tegen Engeland. Wel zat hij bij de voorlopige selectie. Afellay werd niet opgenomen in de selectie omdat hij de keuze tussen zijn vaderland Marokko en tussen Nederland nog even wilde uitstellen. Hij werd ook al opgeroepen door de Marokkaanse bondscoach, maar Afellay wilde zijn keuze niet maken voordat hij met de technische staf van het Nederlands elftal had gepraat.

Op 26 januari 2007 maakte hij bekend te kiezen voor Oranje. Hij had tot zijn 21e verjaardag de tijd om bij de FIFA een verzoek in te dienen om toch voor Marokko uit te mogen komen, omdat hij voor Jong Oranje heeft gespeeld (volgens de destijds geldende reglementen). Op 28 maart 2007 maakte hij zijn debuut in en tegen Slovenië. Bondscoach Van Basten nam Afellay mee naar het EK 2008 en liet hem in drie van de vier wedstrijden van Oranje spelen, tegen Italië, Roemenië en Rusland. Twee jaar later nam bondscoach Bert van Marwijk hem ook mee naar het WK 2010, waarop hij inviel tegen Denemarken, Japan en Slowakije. Afellay was op dit WK de enige PSV'er die was geselecteerd. (André Ooijer had het seizoen 2009/10 ook bij PSV gespeeld, maar zijn contract werd niet verlengd). Op 12 oktober 2010 maakte hij zijn eerste twee doelpunten voor het Nederlands Elftal in de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Zweden. Op 2 juni 2012 lukte het Afellay wederom om twee keer te scoren in één wedstrijd, dit was in de vriendschappelijke wedstrijd tegen Noord-Ierland die met 6-0 werd gewonnen.

Op 31 augustus 2012 maakte bondscoach Louis van Gaal bekend Afellay niet mee te nemen naar de WK-kwalificatiewedstrijden tegen Turkije en Hongarije.

Bondscoach Guus Hiddink nam op 29 augustus 2014 Afellay op in de selectie van het Nederlands elftal.[13] Op 10 oktober 2014 speelde Oranje tegen Kazachstan. Afellay scoorde eenmaal.[14]

Interlands van Ibrahim Afellay voor  Nederland
№	Datum	Wedstrijd	Uitslag	Soort Wedstrijd	Doelpunten	Assists
Als speler van PSV
1.	28-03-2007	Slovenië -  Nederland	0-1	EK-Kwalificatie '08	0	0
2.	06-02-2008	Kroatië -  Nederland	0-3	Vriendschappelijk	0	1
3.	24-05-2008	Nederland -  Oekraïne	3-0	Vriendschappelijk	0	0
4.	29-05-2008	Nederland -  Denemarken	1-1	Vriendschappelijk	0	0
5.	01-06-2008	Nederland -  Wales	2-0	Vriendschappelijk	0	0
6.	09-06-2008	Nederland -  Italië	3-0	EK groepsfase '08	0	0
7.	17-06-2008	Nederland - Roemenië	2-0	EK groepsfase '08	0	1
8.	21-06-2008	Nederland - Rusland	1-3	EK kwart finale	0	0
9.	20-08-2008	Rusland -  Nederland	1-1	Vriendschappelijk	0	0
10.	06-09-2008	Nederland -  Australië	1-2	Vriendschappelijk	0	0
11.	10-09-2008	Macedonië -  Nederland	1-2	WK-Kwalificatie '10	0	0
12.	11-10-2008	Nederland -  IJsland	2-0	WK-Kwalificatie '10	0	0
13.	15-10-2008	Noorwegen -  Nederland	0-1	WK-Kwalificatie '10	0	0
14.	19-11-2008	Nederland -  Zweden	3-1	Vriendschappelijk	0	0
15.	28-03-2009	Nederland -  Schotland	3-0	WK-Kwalificatie '10	0	0
16.	01-04-2009	Nederland -  Macedonië	4-0	WK-Kwalificatie '10	0	1
17.	12-08-2009	Nederland -  Engeland	2-2	Vriendschappelijk	0	0
18.	14-11-2009	Italië -  Nederland	0-0	Vriendschappelijk	0	0
19.	18-11-2009	Nederland -  Paraguay	0-0	Vriendschappelijk	0	0
20.	03-03-2010	Nederland -  Verenigde Staten	2-1	Vriendschappelijk	0	0
21.	26-05-2010	Nederland -  Mexico	2-1	Vriendschappelijk	0	1
22.	01-06-2010	Nederland -  Ghana	4-1	Vriendschappelijk	0	0
23.	05-06-2010	Nederland -  Hongarije	6-1	Vriendschappelijk	0	0
24.	14-06-2010	Nederland -  Denemarken	2-0	WK groepsfase '10	0	0
25.	19-06-2010	Nederland -  Japan	1-0	WK groepsfase '10	0	0
26.	28-06-2010	Nederland -  Slowakije	2-1	WK achtste finale '10	0	0
27.	03-09-2010	San Marino -  Nederland	0-5	EK-kwalificatie '12	0	0
28.	07-09-2010	Nederland -  Finland	2-1	EK-kwalificatie '12	0	0
29.	08-10-2010	Moldavië -  Nederland	0-1	EK-kwalificatie '12	0	0
30.	12-10-2010	Nederland -  Zweden	4-1	EK-kwalificatie '12	2	1
31.	17-11-2010	Nederland -  Turkije	1-0	Vriendschappelijk	0	0
Als speler van FC Barcelona
32.	09-02-2011	Nederland -  Oostenrijk	3-1	Vriendschappelijk	0	0
33.	25-03-2011	Hongarije -  Nederland	0-4	EK-kwalificatie '12	1	0
34.	29-03-2011	Nederland -  Hongarije	5-3	EK-kwalificatie '12	0	1
35.	4-6-2011	Brazilië -  Nederland	0-0	Vriendschappelijk	0	0
36.	8-6-2011	Uruguay -  Nederland	1-1	Vriendschappelijk	0	0
37.	30-05-2012	Nederland -  Slowakije	2-0	Vriendschappelijk	0	0
38.	2-06-2012	Nederland -  Noord-Ierland	6-0	Vriendschappelijk	2	1
39.	9-06-2012	Denemarken - Nederland	1–0	EK Groepsfase '12	0	0
40.	13-06-2012	Duitsland - Nederland	2–1	EK Groepsfase '12	0	0
41.	17-06-2012	Nederland - Portugal	1–2	EK Groepsfase '12	0	0
44.	14-11-2012	Nederland -  Duitsland	0-0	Vriendschappelijk	0	0
45.	10-10-2014	Nederland -  Kazachstan	3-1	EK-Kwalificatie '16	1	1
46.	13-10-2014	IJsland -  Nederland	2-0	EK-Kwalificatie '16	0	0
47.	12-11-2014	Nederland -  Mexico	2-3	Vriendschappelijk	0	0
48.	16-11-2014	Nederland -  Letland	6-0	EK-Kwalificatie '16	0	1
Als speler van Olympiakos
49.	28-03-2015	Nederland -  Turkije	1-1	EK-Kwalificatie '16	0	0
50.	31-03-2015	Nederland -  Spanje	2-0	Vriendschappelijk	0	0
51.	10-10-2015	Kazachstan -  Nederland	1-2	EK-Kwalificatie '16	0	0
Als speler van Stoke City
52.	26-03-2016	Nederland -  Frankrijk	2-3	Vriendschappelijk	1	0
53.	29-03-2016	Engeland -  Nederland	1-2	Vriendschappelijk	0	0

Bijgewerkt t/m 29-03-2016[15]