Roda JC Kerkrade

Stamboom van Roda JC

Tot de negentiende eeuw was het huidige Parkstad, de voormalige Oostelijke Mijnstreek, relatief dunbevolkt. Toen aan het einde van de 19e eeuw steenkool op steeds grotere schaal werd gewonnen, groeide de bevolking van Parkstad / De Oostelijke Mijnstreek. Met de groeiende inwonersaantallen kwam ook de oprichting van een aantal voetbalverenigingen. Op 20 juli 1910 werd de eerste voetbalclub in Kerkrade opgericht: SV Juliana uit Spekholzerheide. Echter, pas in het jaar 1913 kreeg men van de Limburgse Voetbal Bond toestemming mee te doen aan de Limburgse competitie. Op 27 juli 1914, vier dagen voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, werd er in de Kerkraadse wijk Bleijerheide de voetbalclub BVV Sparta opgericht. Deze dag wordt dan ook aangehouden als de dag waarop Roda JC Kerkrade is opgericht. In datzelfde jaar nam ook BVV Sparta deel aan de competitie van de Limburgse voetbalbond. Twee jaar daarna sloot BVV Sparta zich aan bij de Rooms Katholieke Federatie (RKF) en de club werd voor het eerst in de geschiedenis kampioen.

Een aantal jaren later, in juli 1921, veroverde BVV Sparta de Velocitas-beker door clubs als PSV, Juliana, Valkenburg en Velocitas te verslaan. In 1923 stapte BVV Sparta naar de Nederlandse Voetbalbond en veranderde de club zijn naam naar SV Bleijerheide. Ondertussen vormde zich op 1 augustus 1926 in Kerkrade een derde voetbalclub die zich SV Kerkrade noemde, in de volksmond ook wel Kerkrade Minor genoemd. In 1928 promoveerde SV Kerkrade naar de hoogste klasse in de RKF, waar men kampioen werd in 1935 en 1939. Ondertussen deed SV Bleijerheide het goed; het lukt hun in 1931 om te promoveren naar de eerste klasse van de Nederlandse Voetbalbond.

Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog ging SV Bleijerheide samen met de Rooms Katholieke Nulland Achilles Combinatie, hetgeen betekende dat SV Bleijerheide werd omgedoopt tot een rooms-katholieke vereniging. Door deze vereniging werden verschillende sporten uitgeoefend. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog fuseerden de voetbalbonden IVCB en de KNVB, waardoor alle deelnemende teams in KNVB-verband uitkwamen. Na de fusie tussen de KNVB en de RKF kwam SV Kerkrade terecht in de 2e klasse en promoveerde de club in 1948 naar de 1e klasse. Hierdoor speelden drie Kerkraadse clubs op het hoogste voetbalniveau.

Sportpark Kaalheide

In 1954 werd in Nederland de voetbalbond de NBVB opgericht. Enkele Heerlense zakenmensen, waaronder Wiel Reiss, een van de medeoprichters van Opel dealer Canton Reiss (het latere Hekkert Autogroep) en geldschieters, namen het initiatief tot de oprichting van semi-profclub Rapid '54. De club had geen stadion, waardoor het zijn thuiswedstrijden speelde in het Gemeentelijk Sportpark Kaalheide. De nieuwe club kaapte bij Bleijerheide de beste spelers weg. De KNVB zag de bui snel hangen en bereikte na enkele maanden een overeenstemming met de NBVB. Op 4 november 1954 werd via een communiqué bekendgemaakt dat de twee partijen tot overeenstemming waren gekomen. Rapid '54 speelde uiteindelijk 11 duels in de competitie van de NBVB, waarbij plaats 5 van de 10 werd behaald. De voetbalbonden probeerden de clubs van beide competities zoveel mogelijk samen te voegen. Op 14 november fuseerden om die reden Rapid '54 en Juliana. De fusieclub kreeg de naam Rapid Juliana Combinatie, kortweg Rapid JC. Het zwaar gehandicapte Bleijerheide fuseerde met SV Kerkrade en zo ontstond Roda Sport.

In de 1e klasse A eindigde Roda Sport als negende en in de 1e klasse C deed Rapid JC het uitstekend door achter PSV als 2e te eindigen. In het seizoen 1955/1956 werden 2 Hoofdklassen in het leven geroepen. In de Hoofdklasse A eindigde Roda Sport als 14e en in de Hoofdklasse B werd Rapid JC 2e achter USV Elinkwijk. Via een beslissingswedstrijd bereikte Rapid de kampioenscompetitie. Daarin maakte de club korte metten met achtereenvolgens Elinkwijk, Sparta Rotterdam en NAC Breda, waardoor Rapid JC met onder andere de bekende speler en latere voetbaltrainer en techniekgoeroe Wiel Coerver, het landskampioenschap won. In 1959 eindigde Rapid JC nogmaals op een tweede plek in de Eredivisie.

In het seizoen 1961/1962 eindigde Rapid JC in de Eredivisie op de laatste plaats en degradeerde het, waardoor in juni 1962 de laatste voetbalfusie plaatsvond in Kerkrade. Aangezien Roda Sport al jaren in de 2e divisie speelde, werd besloten tot het samengaan van beide clubs. De fusieclub kreeg de naam Roda JC en begon in het seizoen 1962/1963 in de 1e divisie. Het optreden van Roda JC in dat seizoen eindigde in een debacle. De overgebleven spelers van Rapid JC en Roda Sport bleken niet in staat zich in de 1e divisie te handhaven en na 30 wedstrijden eindigde Roda JC met 16 punten op de laatste plaats en degradeerde naar de 2e divisie.

Tussen 1964 en 1969 kwamen twee clubs uit de Oostelijke Mijnstreek uit in de 2e divisie: Limburgia en Roda JC. In de strijd om sponsoren, en daarmee betaald voetbal, trok Roda JC aan het langste eind. In 1967 werden de 2 tweede divisies samengevoegd en werd de 1e divisie uitgebreid met 5 clubs. Roda JC handhaafde zich in de middenmoot van de 2e divisie. In 1971 werd de 2e divisie opgeheven, waardoor enkel de ere- en eerste divisie overbleven. Roda JC eindigde in het eerste seizoen op de 4e plaats. Een jaar later werd Roda JC na 38 duels met 53 punten kampioen van de eerste divisie en promoveerde het naar de eredivisie.

In het seizoen 1973/74 handhaafde Roda JC zich in de Eredivisie door de laatste competitiewedstrijd 0-0 te spelen tegen Ajax. Doelman Bram Geilman tikte in de slotfase van de wedstrijd een zoevend schot van Johan Neeskens uit de linkerbovenhoek, waardoor het Eredivisieschap van de Kerkraadse club werd verlengd. Uit 34 duels had Roda JC namelijk 22 punten behaald, waardoor het met NAC op een gedeelde vijftiende plaats eindigde. In het seizoen 1974/75 deed Roda JC eindelijk van zich spreken en eindigde op de ranglijst op de achtste plaats. In 1975/76 en 1976/77 nestelde de club zich zelfs in de subtop door op de zevende respectievelijk de vijfde plaats te eindigen. In 1976/77 scoorde Roda JC 53 goals in de Eredivisie en kreeg er 35 tegen. In 1975/76 bereikte Roda JC voor het eerst de bekerfinale tegen PSV. Na verlenging won PSV de finale in De Kuip met 1-0. Desondanks kreeg Roda JC een ticket voor het Europacup II-toernooi 1976/77. Daarin bleek het verrassend sterk voor de dag komende Roda JC uiteindelijk over 2 wedstrijden de mindere van RSC Anderlecht. De return in september 1976 op een stijf uitverkocht Kaalheide (met 24.000 toeschouwers een bezoekersrecord aller tijden), ging met 2-3 verloren nadat Roda JC eerst met 1-0 en met 2-1 had geleid.

Het seizoen 1978/79 was het beste seizoen in deze periode. Het team met trainer Bert Jacobs leek in de competitie op een regelrechte sensatie af te stevenen. Tussen 12 november 1978 en 8 december 1978, en tussen 4 maart 1979 en 9 april 1979, bezette Roda JC de eerste plaats. In de tussenliggende periode, 9 december 1978 tot en met 3 maart 1979, nam Roda JC de tweede plaats in, vlak achter de latere kampioen Ajax. Door de strenge winter was er een lange winterstop tussen de twee seizoenhelften. De competitie werd pas ruim anderhalve maand later dan gebruikelijk hervat, op 3 maart 1979. Tussen half april en half mei 1979 viel Roda JC steeds meer terug. Half juni 1979 eindigde Roda JC als vijfde, achter de toenmalige traditionele top vier uit de periode 1976-1982: Ajax, Feyenoord, PSV en AZ'67. Roda JC scoorde uiteindelijk 58 goals en kreeg er 33 tegen. De Roda JC-selectie uit dit seizoen bestond uit: Leo Ehlen, Gène Hanssen, Sten Ziegler, Jens Kolding, Theo de Jong, Adrie Koster, Dick Nanninga, Leo Degens, Michel Mommertz, John Meuser, John pfeiffer, Jan Jongbloed, Joop Dacier, Bram Geilman, Peter de wit, Terence Lees, Johan Toonstra, Pierre Vermeulen, André Broeks, Willi Smeets, Roger Raeven en Chris Riemens.

Begin jaren tachtig raakten makelaar en projectontwikkelaar Theo Pickée en textielhandelaar Nol Hendriks verbonden aan de club. Met hun investeringen wist de club in de jaren tachtig en negentig het ene na het andere talent binnen te loodsen en met winst door te verkopen. Dit leverde de club een aantal deelnames aan Europese toernooien op. Na het Bosman-arrest kreeg de club te maken met nieuwe spelregels op het gebied van spelerscontracten. Spelers waarvan het contract was afgelopen, konden niet meer met winst worden doorverkocht. Roda JC bleef echter vasthouden aan het principe van het doorverkopen van spelers met winst. Men gaf structureel meer geld uit dan er binnen kwam, met het idee het ontstane begrotingstekort met de verkoop van spelers op te vullen. Naarmate financiële klappers uitbleven, groeide de schuld de club gestaag.

Na een aantal mislukte pogingen[1] pleitte de Limburgse gouverneur Léon Frissen in 2008 voor een fusie tussen Roda JC, MVV Maastricht en Fortuna Sittard. Op 3 februari 2009 werd na maanden overleg en een advies van de stuurgroep "Topvoetbal in Limburg" bekendgemaakt dat de bestuurders van Fortuna Sittard en Roda JC overeenkwamen dat de twee clubs vanaf het seizoen 2009/2010 zouden fuseren tot Sporting Limburg. Dit onder hevig protest van de aanhang van beide clubs. Voordat de fusie kon doorgaan, moest de Stichting Roda JC wel nog haar goedkeuring verlenen. Op 8 april 2009 ketste deze fusie echter af door het ontbreken van financiële steun van de provincie Limburg.[2]

In de aanloop naar het fusie-overleg was Roda JC op financieel gebied ver afgegleden. De club ging dan wel zelfstandig verder, maar zij balanceerde op de rand van de afgrond. Dit was reden voor toenmalig directeur Martin van Geel om met de gemeente Kerkrade in overleg te gaan over een lening aan de club. Een van de voorwaarden die de gemeente Kerkrade stelde was een naamsverandering van Roda JC naar Roda JC Kerkrade. In het seizoen 2010/11 is de nieuwe clubnaam in gebruik genomen.[3] Met deze lening was het gevaar echter niet geweken: de club moest zijn begroting op orde zien te krijgen om aan de eisen voor een nieuwe proflicentie te voldoen. Door een vordering met de gemeente Kerkrade werd de proflicentie van Roda JC Kerkrade op het laatste moment gered.[4]

Roda JC eindigde in het seizoen 2013/14 op de achttiende en daarmee laatste plaats in de eredivisie, één punt achter N.E.C.. Daardoor degradeerde de club na 41 seizoenen voor het eerst in zijn bestaan naar de Eerste divisie. Op de slotdag won Roda JC weliswaar met 0-1 van en bij Go Ahead Eagles, maar doordat N.E.C op datzelfde moment 2-2 speelde tegen Ajax was de degradatie een feit.

Op 5 mei 2014 maakte Roda JC bekend dat Marcel van den Bunder bij Roda JC vertrok, nadat de Raad van Commissarissen en de Stichting Roda JC het vertrouwen in hun algemeen directeur hadden opgezegd. Een van de voorstanders van het ontslag was oud-sponsor Nol Hendriks, die bij een vertrek van Van den Bunder wederom geld zou willen steken in de gedegradeerde Kerkraadse club.[5] De voltallige Raad van Commissarissen (RvC) van Roda JC heeft hierna aan de Stichting Roda JC om een bevestiging gevraagd van het vertrouwen in de RvC als toezichthoudend orgaan. Omdat de Stichting opteerde voor een nieuwe start voor Roda JC kon dat vertrouwen niet worden bevestigd, waarop de leden van de RvC hun posities ter beschikking stelden en met onmiddellijke ingang aftraden.[6]

In de eerste wedstrijd van het seizoen 2014-2015 boekte Roda JC Kerkrade een 3-2-overwinning op het eveneens gedegradeerde RKC Waalwijk. De eerste nederlaag (3-0) was uit bij FC Volendam. Roda JC eindigde als derde, waardoor de club mocht deelnemen aan de play-offs om promotie en degradatie. Tegenstander FC Emmen werd in twee wedstrijden verslagen met een 0-1 winst en een 2-2 gelijkspel. Na de uitschakeling van FC Emmen kwam Roda JC eredivisionist NAC Breda tegen in de finales van de play-offs. De wedstrijd in Kerkrade eindigde in een 0-1 nederlaag. Roda JC Kerkrade dwong in het tweede duel een verlenging af, nadat Mitchel Paulissen zorgde voor een 0-1 eindstand in de reguliere speeltijd. In de 96e minuut van de verlenging kwam NAC Breda op gelijke hoogte, hetgeen zou betekenen dat NAC zich zou handhaven als eredivisionist. In de 110e minuut maakte Tom van Hyfte echter de 1-2, waarmee Roda na een jaar afwezigheid alsnog terugkeerde in de Eredivisie.

Onder leiding van de nieuwe trainer Darije Kalezić eindigde Roda JC als 14e op de ranglijst. Op 10 mei 2016 stelde de club Kalezić echter op non-actief wegens een onhoudbare situatie tussen hem en technisch directeur Ton Caanen. "Kalezic liet zich afgelopen zondag (8 mei 2016 red.) na afloop van de competitie in diverse media zeer laatdunkend uit over technisch directeur Ton Caanen. Hij heeft met zijn uitlatingen de grens van het betamelijke overschreden", schreef de club op haar website.

Een opvolger werd gevonden in de persoon van Yannis Anastasiou, voormalig speler van de club. In een chaotisch verlopen seizoen 2016-2017 eindigde Roda JC op de 17e plaats, hetgeen het spelen van play-offs om promotie en degradatie betekende. In de eerste play-offronde wist de Limburgse formatie maar nipt van Helmond Sport te winnen: 0-1 in Helmond en 1-1 in Kerkrade. Enkele dagen na de wedstrijd in Kerkrade werd Anastasiou op non-actief gesteld en clubicoon Huub Stevens aan de technische staf toegevoegd. In de finaleronde van play-offs trof Roda JC aartsrivaal MVV Maastricht. Nadat de eerste wedstrijd in de Geusselt in een doelpuntloos gelijkspel was geëindigd, zorgde Daryl Werker met een rake kopbal voor de 1-0 overwinning in het eigen Parkstad Limburg Stadion. Door dit resultaat verzekerde Roda JC zich van nog een seizoen op het hoogste niveau. Na een zestiende plaats in de reguliere competitie ging het een jaar later mis in de play-offs. Almere City FC bleek over twee wedstrijden te sterk voor de Limburgers, waardoor Roda voor de tweede maal in het bestaan degradeerde.

Het Gemeentelijk Sportpark Kaalheide te Kerkrade is het stadion waarin Roda JC tot en met het seizoen 1999/00 zijn wedstrijden speelde. Het stadion bood in zijn hoogtijdagen plaats aan 25.000 toeschouwers. Nadien werd de capaciteit verkleind naar 14.000, mede door de ombouw van de on-overdekte staantribunes Oost-en West naar on-overdekte zittribunes ( onder meer voor de UEFA Cupwedstrijden in 1999 en de strengere veiligheidsmaatregelen door de KNVB en de UEFA). Ook werd met ingang van het seizoen 1995-1996 uit veiligheidsoverwegingen het uitvak van de West naar de Oost-tribune verplaatst. Via een poort en toegangspad vanaf de Vauputsweg, konden zo bezoekende supporters naar het uitvak worden geleid.

Op zondag 14 mei 2000 was de 3-2-overwinning tegen AZ de laatste officiële wedstrijd die Roda JC voor 10.000 toeschouwers in het oude stadion speelde. Het stadion wordt nu gebruikt als atletiek-en trainingscomplex voor de Roda JC Voetbalacademie. Naast het stadion liggen de kunstgras trainingsvelden van de club. De beroemde lange overdekte staantribune Noord waar de fanatieke "North Side" altijd stond, is wegens betonrot in oktober 2005 gesloopt. De markante lichtmasten zijn wegens hun slechte staat van onderhoud in oktober 2013 gesloopt. Eén lichtmast met stadionlampen is op verzoek van de West Side Ultra's bewaard gebleven en zal nadat deze is gerenoveerd, volgens planning als herinnering aan het oude stadion, op de rotonde voor de hoofdingang van het Parkstad Limburg Stadion geplaatst worden. Het geel-zwarte elektronische scorebord op de Oost-tribune van toenmalig sponsor Limburgs Dagblad stond er in 2019 nog steeds. Het werd op 21 oktober 1993 tijdens de competitiewedstrijd tegen Vitesse (2-1) feestelijk in gebruik genomen.

Parkstad Limburg Stadion bij nacht

Het huidige stadion van Roda JC heet Parkstad Limburg Stadion (PLS) en heeft een capaciteit van 19.979 overdekte zitplaatsen, 2500 business seats en 24 skyboxen. Roda JC speelt er vanaf het seizoen 2000/01 zijn thuiswedstrijden. De Zuidtribune is na het overlijden van oud-voorzitter Theo Pickée naar hem vernoemd en de Westtribune heet de Koempeltribune vanaf het seizoen 2014/15.[9]

Roda JC nam alleen in het seizoen 2008/09 deel aan de Eredivisie voor vrouwen[10] waarin het afgetekend op de laatste plaats eindigde. Door de financiële situatie werd het vrouwenelftal aan het einde van het seizoen opgeheven.[11]

Roda JC speelde tot dusverre 42 Europese wedstrijden, 14 in de Europacup II, 22 in de UEFA Cup en 6 in de Intertoto Cup. Het resultaat was 15 overwinningen, 8 gelijke spelen en 19 nederlagen. Mede door de 10-0 zege op Hapoel Beer Sheva in 1997 is het doelsaldo wel positief.

De meest gedenkwaardige Europese zege behaalde Roda op donderdag 28 februari 2002 in San Siro tegen grootmacht AC Milan. In de Italiaanse modestad verslaat Roda JC Milan met 0-1. In de 70e minuut van de wedstrijd deed Mark Luijpers het Roda-vak ontploffen van vreugde. Na de 0-1 nederlaag in het Parkstad Limburg Stadion, door een buitenspelgoal van José Mari, was de stand weer gelijkgetrokken. Vlak voor het verstrijken van de officiële speeltijd haalde arbiter Stark uit Duitsland zich de woede van het Roda-legioen op de hals door Regillio Vrede de rode kaart te tonen. In de zinderende verlenging houdt Roda met 10 man stand tegen de 11 Milanezen. In de beslissende strafschoppenserie komt Roda zelfs aan de leiding. De volgende ronde ligt voor Roda JC binnen handbereik, maar Tom Soetaers, Mark Luijpers en Eric van der Luer falen. Het enige wat overblijft voor Roda JC is de herinnering aan de overwinning. Deze wedstrijd was tevens voor Roda JC het laatste wapenfeit in Europa.

Hieronder staan de competities en in welke seizoenen de club deelnam:

• Europacup II

1976/77, 1988/89, 1997/98

• UEFA Cup

1990/91, 1995/96, 1996/97, 1999/00, 2000/01, 2001/02

• Intertoto Cup

1980, 1984, 2004, 2005