Haagse museumtrams
In Den Haag is sinds de jaren zestig een grote collectie Haagse museumtrams opgebouwd. Het eerste museumtramstel werd in 1964 gerestaureerd door de HTM. Ter gelegenheid van het eeuwfeest van de Haagse tram werd dit tramstel 265 + 505 + 614 in de zomers van 1964 tot 1967 gebruikt voor ritten met publiek op de Haagse tramlijnen 8 en 9 tussen station Hollands Spoor en Scheveningen. Vanaf 1965 nam de Tramweg-Stichting het initiatief om oude Haagse trams voor het nageslacht te bewaren. Een groot deel van de Haagse museumtrams werd later ondergebracht in de Stichting Haags Tram Museum.
Sinds de viering van het 125-jarige bestaan van de Haagse tram in 1989 is het materieel te bezichtigen in het Haags Openbaar Vervoer Museum (HOVM) in de remise Frans Halsstraat, van waaruit ook regelmatig tramritten door Den Haag worden gemaakt. Ook de Tramweg-Stichting is nog steeds actief met het restaureren van historisch materieel van de Haagse tram. Zij heeft ruimte in de remise Scheveningen en werkt bij manifestaties samen met het HOVM.
Zestien Haagse museumtrams (en acht autobussen) staan op de gemeentelijke monumentenlijst.
Tijdens jubilea van de Haagse tram in 2004 (100 jaar beugeltram) en 2014 (150 jaar tram in Den Haag) kwamen er bij diverse evenementen een groot aantal Haagse museumtrams op straat voor optochten en ritten met publiek.
Historisch trammaterieel
Stichting Haags Tram Museum
- 8 motorwagens:
- 36 (Ombouwer) - serie 21-101
- 57 (Buitenlijner) - serie 51-80
- 164 (Laagdakker) - serie 151-168
- 215 (Zwitser) - serie 201-216
- 265 (250'er) - serie 250-279
- 810, 819 en 826 (serie 800) - serie 801-830
- 9 PCC-cars:
- 1022 - serie 1003-1024
- 1101 - serie 1101-1200 (in gebruik als Tourist Tram)
- 1165 - serie 1101-1200
- 1180 - serie 1101-1200 (in gebruik als Tourist Tram)
- 1193 - serie 1101-1200 (in gebruik als Tourist Tram)
- 1210 - serie 1201-1240
- 1304 - serie 1301-1340
- 1321 - serie 1301-1340 (in gebruik als Tourist Tram)
- 1337 - serie 1301-1340
- 2101 - serie 2101-2130
- 6 aanhangwagens:
- 118 (salonwagen) - serie 101-120
- 505 (zomerrijtuig) - serie 500-506
- 614 (koektrommel) - serie 600-529
- 769 en 780 (serie 750) - serie 751-780
- 905 (serie 900) - serie 901-920
- 7 werkwagens:
- 2 (railreinigmotorwagen, stofzuiger)
- H2 en H5 (pekelmotorwagens)
- 14 (pekelaanhanger)
- H25 (slijpaanhanger)
- H41 (montagemotorwagen met bijnaam dieseltinus)
- asbreuklorrie
- 1 elektrische locomotief:
- 2310 (ex-H51; goederenlocomotief, bijnaam strijkijzer)
- Verder zijn nog aanwezig:
- 304 (aanhangwagen; Keulenaartje), nog te restaureren
- H55 (zandwagen), formeel nog in dienst bij HTM, doet dienst als drager voor de 304.
- In een niet voor publiek bestemd gedeelte (spoor 1 t/m 3) van de remise Frans Halsstraat verblijven ook niet-museumtrams, zoals:
- Partytram PCC 1302
- De kop van de eerste Haagse PCC, de 1001.
Haagse museumtrams elders
- Tramweg-Stichting (Scheveningen): motorwagens 58 (Buitenlijner) en 77 (Ombouwer, eenmanwagen); aanhangwagen 779; werkwagen H14 (= 294), de bak van open aanhangwagen 402 en PCC 1227
- Electrische Museumtramlijn Amsterdam: motorwagen 816, PCC 1024
- Tramlijn Nederlands Openluchtmuseum: motorwagen 274
- Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij: motorwagen 90 (Limburger) in uitvoering als LTM 610
- Trammuseum Skjoldenæsholm (Denemarken): motorwagen: 824
- Hannovers Trammuseum te Wehmingen (Duitsland): motorwagen 830 en aanhangwagen 756; PCC's 1308 en 2104 (in bruikleen van Tramweg-Stichting)
- Kusttram te Oostende (België): PCC 1006
- National Tramway Museum te Crich (Engeland): PCC 1147
- Musée des transports urbains, interurbains et ruraux te Chelles (Frankrijk): PCC 1311[1]
- National Capital Trolley Museum te Washington (Verenigde Staten): PCC 1329
Fotogalerij
- Replica van motorwagen 2 (ex-Gemeentetram Amsterdam 72), bouwjaar 1903. Van de Tramweg-Stichting.
- Motorwagen 164, zogenaamde 'Laagdakker' die op de tramlijnen 3 en 4 onder de drie poortjes van het Binnenhof kon doorrijden, bouwjaar 1906.
- De eerste rit van de na 18 jaar herstelde Ombouwer 36; 29 april 2018.
- Gerestaureerde Ombouwer 77 van de Tramweg-Stichting; 12 juli 2014.
- Buitenlijner 58, motorwagen van de Gele Tram van de Tramweg-Stichting; 26 april 2014.
- Motorwagen 265 (serie 250-279) teruggebracht in oorspronkelijke uitvoering van 1921.
- Motorwagen 265, als lijn 7, op de Parallelweg, halte Wouwermanstraat, tijdens een van de zondagse rondritten.
- Motorwagen 265 na de schilderbeurt in de zomer van 2013; nu in de uitvoering van halverwege de jaren twintig toen de bruine balkonramen crème werden.
- De zomerse combinatie motorwagen 810 en open aanhangwagen 505 reed veelvuldig op de Scheveningse lijnen 8 en 9.
- Motorwagen 810, met een tweeassig onderstel, uit de serie 801-820, bouwjaar 1927.
- Motorwagen 826 is teruggebracht in een uitvoering van de jaren vijftig.
- Aanhangwagen 780 is gerestaureerd in de toestand als in de jaren 1950, als aanhangwagen van bijvoorbeeld lijn 1.
- Eerste nieuwe naoorlogse type motorwagen 215 (gebouwd in 1948 door Werkspoor), met Zwitserse installatie.
- PCC-car 1022, bouwjaar 1952, gerestaureerd in de situatie na de eerste grote verbouwing (1972).
- PCC-car 1022, gerestaureerd; alleen de voordeuren kregen grote ramen om het zicht voor de bestuurder te verbeteren.
- PCC-car 1101, gerestaureerd in de afleveringstoestand van 1957.
- Kop van PCC 1101 als lijn 7.
- PCC 1165 staat op het remiseterrein klaar voor een zondagse nostalgische rit.
- PCC-car 1180 heeft enkele jaren bij het AOM dienstgedaan – ook in de normale lijndienst van GVB (Amsterdam) – en is nu terug in Den Haag. Deze is inmiddels weer crème geschilderd voor de dienst op de Tourist Tram.
- PCC-car 1193 doet (samen met de 1180) sinds 2016 dienst als Tourist Tram in Den Haag. Schedeldoekshaven; 24 juli 2016.
- PCC 1210, met zicht op de deurzijde en ingetuigd als lijn 36, staat klaar voor een zondagse rit.
- 'Open' aanhangwagen, zogenaamde zomerwagen, 505 uit de serie 500-526 (1905), is in 1964 gerestaureerd.
- Aanhangwagen 614 uit de serie 600-629 (1912). Eerste grote serie nieuw gebouwde aanhangwagens van de HTM, bijnaam 'koektrommels' vanwege het bolle dak.
- Aanhangwagen 769 (serie 751-780), gebouwd 1929, waarvan de eerste 20 geschikt waren voor de intercommunale lijnen.
- Aanhangwagen 118, een zogenaamde 'Salonwagen', jarenlang een van de boegbeelden van de Gele Tram.
- Railreiniger 2 voor de remise Frans Halsstraat.
- Railreiniger 2 heeft in de winter 2009-'10 nog dienstgedaan om sneeuw van de rails te ruimen.
- Werkwagen H5, ex-motorwagen 295 (serie 290-299), wordt mogelijk ooit gerestaureerd in een uitvoering als in de jaren vijftig.
- 'Dieseltinus' (H41), een op dieseltractie rijdende werkwagen voor werk aan de bovenleiding.
- Kop van Dieseltinus van dichtbij.
- Goederenlocomotief 2310 (in de menie) gebouwd in 1927 voor het goederenvervoer op lijn 11 naar de Duinstraat in Scheveningen. Nog in restauratie.
- Motorwagen 90 is geen officiële Haagse museumtram, maar voor de manifestatie 'Retourtje Leiden' in 2011 door vrijwilligers van de Tramweg-Stichting weer in Haagse toestand gebracht om een Haagse 'Limburger' te kunnen tentoonstellen. In 2019 keerde hij terug naar Zuid-Limburg.
- HTM-halte met op- en afschroefbare metalen onderdelen zoals die tientallen jaren Den Haag hebben gesierd.
Externe links
- Haags Openbaar Vervoer Museum
- Tramweg-Stichting
- Nederlandse Museummaterieel Database
- Railmusea in Nederland
- Foto's van Haagse museumtrams
Bronnen, noten en/of referenties |
Zie de categorie Museumtrams in Nederland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Haags trammaterieel | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|