Gare du Nord (Parijs)

Het eerste station 'Paris-Nord' (Parijs-Noord) werd gebouwd in opdracht van de Chemin de Fer du Nord. Het werd op 14 juni 1846 geopend, tegelijk met de ingebruikname van de spoorlijn Parijs–Amiens–Rijsel van deze spoorwegmaatschappij. Al snel bleek het station te klein. Het werd in 1860 gesloopt om ruimte te maken voor het huidige station. De originele voorgevel werd verplaatst naar het station Lille Flandres in Rijsel.

Aan het nieuwe station, een ontwerp van architect Jacques Hittorff, werd gebouwd tussen mei 1861 en december 1865, maar het station werd al geopend in 1864. De rijkelijk geornamenteerde façade werd ontworpen rond een triomfboog met 23 standbeelden voor alle 23 steden die de Chemin de Fer du Nord bediende. Acht van de negen grootste beelden, die het gebouw bekronen langs de kroonlijst, illustreren bestemmingen buiten Frankrijk, met in het midden de negende figuur van Parijs. Veertien bescheidener beelden van Noord-Europese steden staan lager op de gevel. De bestemmingen met hun beeldhouwers zijn:

• Londen en Wenen door Jean-Louis Jaley
• Brussel en Warschau door François Jouffroy
• Amsterdam door Charles Gumery
• Frankfurt door Gabriel-Jules Thomas
• Berlijn door Jean-Joseph Perraud
• Keulen door Mathurin Moreau
• Parijs, Boulogne en Compiegne van Pierre-Jules Cavelier
• Arras en Laon van Théodore-Charles Gruyère
• Rijsel en Beauvais van Charles-François Lebœuf
• Valenciennes en Calais van Philippe Joseph Henri Lemaire
• Rouen en Amiens door Eugène-Louis Lequesne
• Douai en Duinkerke van Gustave Crauck
• Cambrai en Saint-Quentin door Auguste Ottin

Ook het nieuwe station bleek te klein. Nadat in 1884 al vijf extra sporen waren toegevoegd, werd in 1889 het interieur geheel vernieuwd en werd aan de oostzijde een deel aangebouwd voor de lijnen naar Parijse voorsteden. Tussen de jaren dertig en zestig werd het station verder uitgebreid.

Vanaf 1906 beschikt het station over metrostation Gare du Nord. Aanvankelijk alleen voor lijn 4 naar het zuiden van Parijs, en vanaf 1908 ook voor lijn 5 die een verbinding geeft met Gare de l'Est en Gare de Lyon. Metrostation La Chapelle van lijn 2 is door een ondergrondse tunnel met het station verbonden. Er is ook een ondergrondse verbinding met station Magenta van de RER E. Verder is in de toekomst nog een ondergrondse verbinding met het nabijgelegen Gare de l'Est voorzien.

Bedieningsgebieden van de Parijse kopstations; het bedieningsgebied van het gare du Nord in donkerblauw

Het Parijse Gare du Nord dankt zijn betekenis vooral aan het gebruik van de SNCF, de Franse spoorwegen. Het complex wordt daarnaast gebruikt door de RER, de spoorwegen in de regio van Parijs, de metro en de bus.

Paris Nord is het eindpunt van de Thalys-treinen uit Amsterdam Centraal, Brussel-Zuid, Brussels Airport-Zaventem en Köln Hbf, de Eurostar uit Londen en de meeste treinen uit Noord-Frankrijk.

Vanuit het station vertrekken dagelijks zo’n 38 internationale hogesnelheidstreinen: 15 Eurostars naar Londen, 20 Thalys-treinen naar Brussel (en verder naar Amsterdam of Duisburg/Keulen) en 3 Izy’s naar Brussel-Zuid.

Het station bestaat uit drie overkappingen over de perrons van de SNCF en een gebouw van de RER. Van deze overkappingen is die van de HSL-lijnen de grootste. Achter de façade is een grote stationshal, waarin alle passagiers hun weg naar de goede verbinding moeten zoeken. Vanuit deze hal gaan trappen naar beneden, naar het metrostation en het station van de RER die onder het Gare du Nord liggen. Naast het Gare du Nord ligt ook nog een busstation van een aantal buslijnen. De opstaphalte voor taxi's is aan de westelijke zijkant in de Rue de Compiègne.

Toegang tot het Transilien-gedeelte van het station.

• Spoor 1 en 2: niet toegankelijk.
• Spoor 3 tot 6: Eurostar naar Londen via de Kanaaltunnel. De perrons van de Eurostar zijn volledig afgesloten van de rest van het station, omdat Groot-Brittannië geen deel uitmaakt van de Schengenlanden moet men eerst door de paspoortcontrole. Vanwege vrij verkeer van goederen, maakt een douanecontrole in principe geen onderdeel uit van de controle, maar wordt integraal soms wel toegepast.
• Spoor 7 en 8: Thalys naar België, Nederland, en Duitsland.
• Spoor 9 en 10: TGV Nord.
• Spoor 10 t/m 19 Regionale TER-treinen.
• Spoor 30 tot 40: Transilien-voorstadstreinen.
• Spoor 41 tot 44 (ondergronds) : RER-station.

Richting	Vorige stop	Trein			Volgende stop	Richting
Aéroport Charles de Gaulle 2 TGV B3 Mitry - Claye B5	La Plaine - Stade de France		RERB		Châtelet - Les Halles	Robinson B2 Saint-Rémy-lès-Chevreuse B4
Creil D3 Orry-la-Ville - Coye D1	Stade de France - Saint-Denis		RERD		Châtelet - Les Halles	Melun D2 (via Combs-la-Ville - Quincy)
Goussainville D7 Villiers-le-Bel - Gonesse - Arnouville D5	Stade de France - Saint-Denis		RERD		Châtelet - Les Halles	Corbeil-Essonnes D6 (via Ris-Orangis)
Persan - Beaumont (via Ermont - Eaubonne) of Saint-Leu la-Foret	Saint-Denis La Barre - Ormesson		TransH		Eindpunt	Eindpunt
Persan - Beaumont (via Montsoult - Maffliers) of Montsoult - Maffliers	Saint-Denis Sarcelles - Saint-Brice		TransH		Eindpunt	Eindpunt
Pontoise (via Ermont - Eaubonne)	Saint-Denis		TransH		Eindpunt	Eindpunt
Luzarches (via Montsoult - Maffliers)	Saint-Denis		TransH		Eindpunt	Eindpunt
Crépy-en-Valois	Aulnay-sous-Bois		TransK		Eindpunt	Eindpunt

• 
  Stationshal
• 
  Tunnel van Gare du Nord naar Gare la Chapelle
• 
  De hoofdingang in 2012
• 
  Vertrektijden van de grandes lignes
• 
  Zicht onder de overkapping

Zie de categorie Gare de Paris-Nord van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.