komen

naamwoord van handeling
komen	komend
komst	gekomen

Nederlands

Uitspraak

Geluid: komen (hulp, bestand)
IPA: / ˈkomə(n) /
SAMPA: /kom@n/

Woordafbreking

ko·men

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘een plaats bereiken’ voor het eerst aangetroffen in 901 [1]

afkomstig van:

Middelnederlands: comen

Oudnederlands: kuman

Germaans: *kwemanan

Grieks: βαίνω
Verwant in Germaans:

West: Engels: come (Angelsaksisch: cuman), Duits: kommen, (Oudhoogduits: queman, kuman), Fries: komme (Oudfries: koma)

Noord: Zweeds: komma, Deens/Noors: komme, (Nynorsk: koma, kome, Oudnoords: koma), IJslands/Faeröers: koma

Oost: Gotisch: qiman

Verwant in Romaans:

Latijn: venire

Frans: venir
Italiaans: venire

Werkwoord

komen

ergatief bewegen van verder weg naar dichterbij
ergatief een orgasme hebben, klaarkomen

Opmerkingen

Het werkwoord kan worden gepreciseerd door toevoeging van een een voltooid deelwoord of een infinitief[2]

- Hij kwam afzakken, hij kwam toegesneld
Het deelwoord of de infinitief kan "aan-" als prefix krijgen

- Hij kwam aangekeft, hij kwam aanmompelen.

Synoniemen

[2] klaarkomen

Antoniemen

[1] gaan

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

komaan, komaf, komkom, laatkomer, nieuwkomer

Uitdrukkingen en gezegden

[1]: boven water komen

bovenkomen

[1]: tussenbeide komen

interfereren

Aan de bak komen

Aan zijn trekken komen

krijgen wat diegene graag wilt en fijn/leuk vindt

Als het puntje bij het paaltje komt

Als het erop aankomt

Als puntje bij paaltje komt

Als het eropaankomt

• Albert twijfelde daar een beetje aan, maar Cécile leek als puntje bij paaltje kwam wel wat op mevrouw Maillard, ze had vrij vaststaande ideeën. [3]

Berouw komt na de zonde

als het eenmaal gebeurd is komt pas de berouw

Berouw komt steeds te laat

als het eenmaal gebeurd is komt pas de berouw

Beslagen ten ijs komen

goed voorbereid zijn en zeker zijn

Boontje komt om zijn loontje

Boontje komt om zijn loontje.

hij krijgt wat hij verdient, de gevolgen zal iemand altijd wel een keer moeten gaan dragen

De aap komt uit de mouw

de waarheid wordt duidelijk

De ouderdom komt met gebreken.

als je ouder wordt ga je vanalles mankeren

Een kat komt altijd op z'n pootjes terecht.

ingewikkelde en vervelende dingen kunnen vanzelf weer voor elkaar komen

Een kink in de kabel komen

iets tussen komen

Er bekaaid vanaf komen

Er is een tijd van komen en een tijd van gaan

Ergens mee voor de draad komen

zeggen wat de precieze bedoeling is

Goed uit de verf komen

goed bij anderen overkomen

Het hinkende paard komt achteraan.

wanneer het werk is gedaan komt de rekening ofwel: na mooie dingen komen vaak de minder fijne dingen

Het verstand komt met de jaren

naar mate je ouder wordt, word je wijzer en verstandiger

Het verstand komt met de jaren.

oudere mensen zijn wijzer en...jongere mensen mogen fouten maken

Het water komt tot de lippen

in groot gevaar, in hoge nood

Hoogmoed komt voor de val.

iemand die erg trots is of hoogmoedig, krijgt gauw de bijbehorende ellende

Iemand in het gevlij komen

iemand tegemoet komen

In een goed blaadje proberen te komen

In het gedrang komen

met moeilijkheden te maken krijgen

In het gevlij / gevlei komen

In het geweer komen

aan het werk zijn/gaan/komen

In iemands kraam te pas komen

iets wat iemand nodig had

In zwang komen / raken

iets wordt een modeverschijnsel

komen als een dief in de nacht

onverwacht komen

komt men over de hond, dan komt men ook (wel) over de staart.

als men het moeilijkste gehad heeft is de rest eenvoudiger te doen

komt tijd, komt raad.

door het verloop van tijd komt de oplossing vanzelf aanzetten

komt voor de bakker

Met de hoed in de hand komt men door het ganse land.

iemand die vriendelijk is bereikt meer in het leven dan iemand die onaardig en onbeleefd is

Met de nachtschuit komen

erg laat

Met het water voor de dokter komen

zeggen wat je bedoelt

Met het zout komen als het ei op is.

met een oplossing komen als het probleem er niet meer is

Met iets op de proppen komen

Na regen komt zonneschijn.

als er wat naars is gebeurd, wordt het daarna weer beter

Nu komt de aap uit de mouw

Onbeslagen ten ijs komen

niet voorbereid zijn

Onder de hamer komen

openbaar op ene veiling verkocht worden

Ongeluk komt zelden alleen.

een tegenslag wordt vaak gevolgd door nog meer problemen

Op de koffie komen

zonder afspraak ergens heen gaan

Op de pof komen

iets kopen zonder direct te betalen

Op de proppen komen

Iets vertellen

Op een strowis komen aandrijven

helemaal berooid en arm ergens komen

Op het matje moeten komen

Op verhaal komen

uitrusten en op krachten komen

Op zijn pootjes terecht komen

Het komt vanzelf wel voor elkaar

Ouderdom komt met gebreken.

letterlijk

Over de brug komen

veel geld moeten betalen

Pas uit de dop komen

maar pas ergens aan deelnemen

Smeerpoets en smeerkees: waar komen ze vandaan?

Te hooi en te gras komen

zo nu en dan komen

Te stade komen

goed uitkomen

Tot de jaren des onderscheids komen

oud genoeg zijn om zelf te weten/mogen wat wel en niet mag

Uit de lucht komen vallen

erg plotseling en onverwacht

Uit zijn koker komen

Hij heeft het bedacht

Van bruiloft komt bruiloft.

op een bruiloft kunnen twee mensen elkaar leren kennen die dan weer gaan trouwen

Van praat komt praat.

een nieuwtje wordt snel verder verteld

Van uitstel komt afstel.

letterlijk, wanneer iets wordt uitgesteld wordt het vaak vergeten en helemaal niet meer gedaan

Vertrouwen komt te voet en gaat/vetrekt te paard.

door een enkele stommiteit kan men vertrouwen of een reputatie die men jarenlang heeft opgebouwd in een keer teniet doen.

boven water komen

bovenkomen

[1]: niet uit de verf komen

niet goed tot zijn recht komen

tussenbeide komen

interfereren

Vertalingen

1. bewegen van verder weg naar dichterbij

[]: hǎ
[]: hâ
[]: sa
/Gwi: hâ
=/Hua: čá
Aasáx: dah-
Abaga: besi zano
Chinees: (vereenvoudigd) 来 ^(zh) (pinyin:lái); (traditioneel) 來 (pinyin:lái)
Duits: kommen ^(de)
Engels: come ^(en)
Fins: tulla ^(fi)
Frans: venir ^(fr)
Grieks: έρχομαι ^(el) (érchome)
Hebreeuws: לבוא ^(he) (lavo)
Ido: venar ^(io)
Indonesisch: datang ^(id), mendatangi ^(id), mendatang ^(id), mendatangkan ^(id)
Italiaans: venire ^(it)

Japans: 来る ^(ja)
Jèrriais: v'nîn
klassiek Gaelisch: thig
Latijn: venire ^(la)
Manx: tar ^(gv)
Mantsjoe: jimbi
Mon: ကၠုၚ်
Noors: komme ^(no), ta ^(no) seg inn
Norn: koma
Nynorsk: komme ⁽ⁿⁿ⁾, ta ⁽ⁿⁿ⁾ seg inn
Pools: przychodzić ^(pl)
Russisch: приходить ^(ru) (prihadit')
Spaans: venir ^(es)
Talur: mai
Taroko: maidzach
Turks: gelmek ^(tr)
Xhosa: ukuza

2. een orgasme hebben

Duits: kommen ^(de)
Engels: come ^(en)

Pools: dochodzić ^(pl)

niet uit de verf komen

Duits: nicht zur Geltung kommen ^(de)

boven water komen

Duits: auftauchen ^(de), aus dem Wasser ^(de) kommen

tussenbeide komen

Duits: eingreifen ^(de), sich einschalten ^(de)

Gangbaarheid

Het woord komen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'komen' herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

"komen" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
Taaladvies
Lemaitre, Pierre "Tot ziens daarboven" 2014 ISBN 9789401601931 pagina 17

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[p{{{1}}}-1] "komen" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[2] Taaladvies

[3] Lemaitre, Pierre "Tot ziens daarboven" 2014 ISBN 9789401601931 pagina 17

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
komen /'komə(n)/	kwam /kʋɑm/	gekomen /ɣə'komə(n)/
klasse 4 onregelmatig	volledig