sc Heerenveen

De club sc Heerenveen ontstond op 20 juli 1920 onder de naam Athleta; in het seizoen 1921/22 werd de naam gewijzigd in Spartaan. Toen de club circa een jaar later toetrad tot de competitie van de Nederlandse Voetbal Bond, kreeg ze de naam VV Heerenveen, omdat er al andere clubs waren, die onder de naam (De) Spartaan speelden. Na splitsing in afdelingen voor amateur- en betaald voetbal veranderde de naam van de club op 1 juni 1977 in sc Heerenveen.

In het seizoen 1922/23 promoveerde Heerenveen naar de 3e klasse. Een seizoen later promoveerde Heerenveen naar de 2e klasse. In het seizoen 1927/28 haalde de club maar één punt. Dankzij grote ellende bij de KNVB degradeerde de club niet. In het jaar 1928 kreeg de club een nieuw stadion, waar tot 1933 werd gespeeld. Vanaf het seizoen 1931/32 eindigde Heerenveen ieder jaar als tweede in de tweede klasse A. In het seizoen 1935/36 lukte het Heerenveen het kampioenschap van de tweede klasse A daadwerkelijk te veroveren. Het kwam echter niet tot promotie, omdat Achilles uit Assen, de nummer laatst van de Eerste Klasse Noord bleef Heerenveen voor in de promotie/degradatiecompetitie.

In het seizoen 1936/37 werd wederom het kampioenschap in de tweede klasse A gevierd. De nacompetitie om promotie/degradatie met Friesland en WVV verliep succesvol en zo belandde de club in de 1e klasse. Mede dankzij Abe Lenstra werd Heerenveen elk jaar van 1941 tot 1951 Noordelijk kampioen (met uitzondering van 1944/45, toen geen competitie plaatsvond in verband met de oorlog).

Toen in 1954 betaald voetbal zijn intrede deed, brak er voor de club een nieuw tijdperk aan. Er ontstonden in de club discussies over betaald voetbal. Hierop besloot Abe Lenstra te vertrekken naar Sportclub Enschede. Sc Heerenveen kwam in de Tweede Divisie (afdeling B) terecht. In het seizoen 1959/60 werd de club derde en promoveerde naar de Eerste Divisie (afdeling B), vooral door het zeer sterke collectief. Vooral de tactisch zeer sterke trainer Siem Plooyer had hierin een groot aandeel. Twee jaar later degradeerde het team echter weer, nu naar afdeling A (omdat het aantal teams in de Eerste Divisie teruggebracht werd van 30 naar 20). Toen de club in 1967 financieel in de problemen zat bood de plaatselijke bevolking hulp met Aktie '67. In 1970 werd sc Heerenveen kampioen van de Tweede Divisie en promoveerde.

Sc Heerenveen speelde tussen 1970 en 1993 22 seizoenen in deze tweede klasse in het betaald voetbal, met één jaar onderbreking. In 1989/90 promoveerde de club onder leiding van Fritz Korbach via de nacompetitie, waaraan het mocht deelnemen als periodekampioen. In de reguliere competitie was de club als 16e in de Eerste Divisie geëindigd. Het lukte de club in het seizoen 1990/91 net niet om zich te handhaven op het hoogste niveau. Ten opzichte van SVV uit Schiedam kwam de ploeg van Korbach maar één doelpunt tekort.

Onder Foppe de Haan promoveerde de club in 1992/93 wederom via de nacompetitie naar de Eredivisie.

Sc Heerenveen speelt in het seizoen 2018/19 voor het zesentwintigste opeenvolgende seizoen in de eredivisie, met als beste resultaat de tweede plaats in het seizoen 1999/00.

De basis hiervoor was een succesvol aan- en verkoopbeleid van met name Scandinavische en Nederlandse niet-randstedelijke spelers, waardoor een goede naam is opgebouwd. De club staat er nu bekend om het financieel goed voor elkaar te hebben. Een belangrijke rol hierin speelde Riemer van der Velde, die van 1983 tot 2006 voorzitter was. Veel jonge talenten en hun adviseurs zien sportclub Heerenveen als een ideale opstap naar grotere clubs. De Friezen wisten dankzij een uitgekiend scoutingbeleid grote talenten zoals Jon Dahl Tomasson, Igor Kornejev, Ruud van Nistelrooij en Marcus Allbäck naar sc Heerenveen te lokken.

In 1998 speelde Heerenveen voor het eerst echt Europees voetbal in de Europacup II, door FC Twente in een beslissingsduel in Zwolle met 3-1 te verslaan. Deze wedstrijd met twee verliezende halvefinalisten was uniek in de Nederlandse voetbalgeschiedenis. De wedstrijd was noodzakelijk, aangezien beide finalisten in de beker, AFC Ajax en PSV, zich reeds geplaatst hadden voor de Champions League.

In 2000 kwalificeerde sc Heerenveen zich via de tweede plaats in de competitie voor de UEFA Champions League. In 2003 slaagde sc Heerenveen er niet in zich te plaatsen voor de UEFA Cup via de Intertoto-finale tegen Villarreal. De Spaanse club won met 1–2 in Friesland en hield sc Heerenveen van scoren af in het El Madrigal waar de eindstand op 0-0 bleef steken.

Op 22 juli 2003, tijdens een persconferentie voorafgaand aan het nieuwe seizoen, kondigde Foppe de Haan zijn afscheid aan na afloop van het seizoen 2003/04. De Haan was sinds 1 juli 1985 in dienst en daarmee de langstzittende trainer in het Nederlandse betaalde voetbal. De Haan werd opgevolgd door zijn voormalige assistent-trainer Gertjan Verbeek.

Ook na de eeuwwisseling wist de club nog steeds talenten aan te trekken, zoals Daniel Jensen, Mika Väyrynen, Michael Bradley, Klaas-Jan Huntelaar, Georgios Samaras, Afonso Alves, Danijel Pranjić, Miralem Sulejmani, Luciano Narsingh, Daryl Janmaat en Filip Đuričić die nadien allemaal ergens anders zijn gaan spelen.

Onder Gertjan Verbeek werd in het eerste seizoen ook UEFA Cup-voetbal behaald, evenals de jaren daaropvolgend. Toch maakte het bestuur in december 2007 bekend met een andere trainer verder te willen. In het seizoen 2007/2008 is een nieuw clubrecord neergezet: nog nooit werden zoveel doelpunten (88) gescoord in een seizoen. Er werd onder andere met 9-0 en 7-0 gewonnen van Heracles Almelo en Vitesse. In de wedstrijd tegen Heracles scoorde Afonso Alves zeven doelpunten, nog altijd is dat een record in de Eredivisie. Gertjan Verbeek moest aan het einde van het seizoen 2007/08 vertrekken bij Heerenveen, na vier seizoenen als hoofdtrainer. Hij werd vervolgens trainer bij Feyenoord.

De Noor Trond Sollied volgde Verbeek op. In het eerste jaar onder zijn bewind werd de vijfde plaats behaald in de competitie en werd voor het eerst in de clubhistorie de KNVB Beker gewonnen. Solied plaatste zich daardoor met sc Heerenveen voor de play-offs van het nieuwe UEFA Europa League toernooi. Na vijf wedstrijden in het seizoen 2008/2009 vertrok Trond Sollied in goed overleg bij sc Heerenveen. Zijn tijdelijke opvolger werd Jan de Jonge destijds hoofd jeugdopleidingen. De Jonge kreeg het team echter niet aan de praat en vond het in het belang van de club noodzakelijk een stapje terug te doen. Hij legde de functie als hoofdtrainer neer op 3 februari 2010. Hierop werd op 5 februari 2010 Jan Everse aangesteld als interim-trainer. Naast Everse werd Dick van Burik aangesteld als interim-assistent-trainer. Zij kregen als doelstelling mee om niet te degraderen. Everse won zijn eerste wedstrijd als trainer van sc Heerenveen direct met 2-0 van FC Utrecht. In dit duel maakte Gerard Sibon het duizendste doelpunt van sc Heerenveen in de Eredivisie. Heerenveen eindigde onder Everse als 11e. Voor het einde van het seizoen werd bekend dat Ron Jans de overstap van FC Groningen naar Heerenveen zou maken om hoofdtrainer te worden vanaf het volgende seizoen.

Ron Jans was de trainer sinds het seizoen 2010/11. In een moeizaam seizoen met hoogtepunten, zoals de 6-2 winst thuis tegen FC Twente en dieptepunten, zoals de 2-3 thuis nederlaag tegen SBV Excelsior na een 2-0 voorsprong, werd de ploeg uiteindelijk 12e in de Eredivisie. In zijn 2e jaar als trainer liep het team veel beter, en mede dankzij Eredivisie-topscorer Bas Dost werd de Europa League direct gehaald door een eindnotering als 5e. Daarnaast werd ook de halve finale van de KNVB Beker gehaald, waar Heerenveen thuis met 1-3 verloor van de uiteindelijke winnaar PSV. Ondanks deze goede resultaten besloot trainer Ron Jans halverwege het seizoen al na dit seizoen te vertrekken bij sc Heerenveen.

Marco van Basten werd op 13 februari 2011 groots aangekondigd als nieuwe trainer van sc Heerenveen. Door de verkoop van vele bepalende spelers, waaronder Luciano Narsingh, Oussama Assaidi en Bas Dost, begon Marco van Basten moeizaam aan zijn eerste seizoen. In de Europa League werd Heerenveen al voor de groepsfase uitgeschakeld door het Noorse Molde FK. In de competitie werd na een moeizame start alsnog een 8e plaats, en daarmee deelname aan de play-offs, veilig gesteld. Helaas was FC Utrecht hierin tweemaal te sterk (0–1, 2–1). Zijn tweede seizoen was een stuk constanter. Ondanks de verkoop van sterspeler Filip Đuričić bleef Heerenveen zich handhaven in de subtop. Mede dankzij topscorer Alfred Finnbogason en de net opgekomen Hakim Ziyech werd een keurige 5e plaats behaald. In de play-offs voor de Europa League werd kansloos verloren van AZ (3-1) over twee wedstrijden. Hiervoor was het al bekend dat Van Basten na dit seizoen zou vertrekken naar AZ. Dit seizoen werd gekenmerkt door de vele doorgebroken jeugdspelers. Hakim Ziyech, Kenny Otigba, Daley Sinkgraven, Bilal Başacıkoğlu en Joost van Aken mochten meerdere malen hun opwachting maken in de basis.

Dwight Lodeweges werd op 31 maart aangekondigd als nieuwe hoofdtrainer voor het seizoen 2014/2015. De aanstelling ging voor Lodeweges niet zonder slag of stoot. Hij was namelijk trainer van aartsrivaal SC Cambuur, toen zijn overstap bekend werd gemaakt. De dag na de bekendmaking moest hij zijn taken als hoofdtrainer in Leeuwarden neerleggen, omdat de fans van Cambuur dit niet waardeerden. In zijn eerste seizoen bij sc Heerenveen eindigde hij op een 7e plaats en haalde hij met de ploeg de finale van de play-offs. Helaas werd deze verloren van Vitesse. Zijn tweede seizoen begon slecht, na 9 speelronden stond het team met 7 punten op een teleurstellende 15e plaats. Na de wedstrijd thuis tegen Feyenoord, waar Heerenveen na een 0-5 ruststand met 2-5 van verloor, besloot hij zijn functie als hoofdtrainer neer te leggen. Foppe de Haan werd in eerste instantie aangesteld om tijdelijk de functie van hoofdtrainer over te nemen voor de komende vier wedstrijden later werd bekendgemaakt dat hij het seizoen zou afmaken. Uiteindelijk kon de Haan de wisselvallige resultaten niet stabiliseren en eindigde het team in de middenmoot op een 12e plaats.

Voor het seizoen 2016/17 werd Jurgen Streppel aangesteld als hoofdtrainer. Streppel begon geweldig aan het seizoen en dat resulteerde in een 4e plek in de winterstop. Na de winterstop zakte de ploeg echter helemaal in elkaar, mede door de blessure van aanvoerder Stijn Schaars. Ondanks dat technisch manager Gerry Hamstra het voor elkaar kreeg om Martin Ødegaard te huren van Real Madrid voor 1,5 seizoen. Het leidde uiteindelijk tot 9e plek. In de play-offs voor de Europa League die daarop volgde bleek FC Utrecht te sterk over twee wedstrijden (2-5). In het tweede seizoen begon de ploeg van Streppel weer erg goed en was Heerenveen de enige ploeg die na zes wedstrijden nog ongeslagen was. Dit was echter geen voorbode voor de rest van het seizoen. Het werd een kleurloos seizoen dat Heerenveen als 8e afsloot. Helaas was wederom FC Utrecht te sterk in de play-offs. In april was bekend gemaakt dat de wegen van Streppel en sc Heerenveen na dit seizoen zouden gaan scheiden.

Jan Olde Riekerink werd aangesteld als nieuwe trainer van sc Heerenveen voor minimaal twee jaar vanaf het seizoen 2018/2019. Als assistent werd voormalig FC Twente-trainer Michel Janssen aangesteld. Olde Riekerink kende een wisselvallige start. In uitwedstrijden werd goed gepresteerd terwijl er thuis grote nederlagen werden geleden tegen Heracles Almelo en Feyenoord (3-5) en Ajax (0-4). Halverwege het seizoen stond de ploeg maar net boven de degradatiestreep. Omdat de tweede seizoenshelft niet veel beter ging, werd na een pijnlijke nederlaag tegen promovendus FC Emmen (2-0) op 10 april 2019 Olde Riekerink op non-actief gesteld. Voor de laatste vijf competitiewedstrijden werd Johnny Jansen als interim-trainer aangesteld. De resultaten bleven echter wisselvallig, waardoor de ploeg play-offs misliep en op een teleurstellende 11e plaats eindigde. Wel werd Jansen definitief als hoofdtrainer aangesteld voor het seizoen 2019/2020.

De grootste rivaal van Heerenveen is SC Cambuur uit Leeuwarden. Een reden voor de rivaliteit is de relatief korte afstand tussen Heerenveen en Leeuwarden. Daarom noemen supporters van Cambuur het DKV (Dertig Kilometer Verderop) om daarmee de clubnaam niet te hoeven noemen. Echter, de belangrijkste en tevens meest ingewikkelde oorzaak van de rivaliteit is de achtergrond van beide clubs. Velen die er niet bij betrokken zijn kunnen de rivaliteit maar moeilijk begrijpen. De meeste Heerenveensupporters komen uit dorpen in de hele provincie (en zelfs daarbuiten) en zijn vaak trots op hun Friese identiteit. Met name sinds de jaren 80 heeft de club deze Friese trots ook nadrukkelijk uitgedragen naar de rest van Nederland. De Friese vlag, het Friese volkslied, alle Friese symbolen werden gekoppeld aan de club, waardoor Heerenveen het gezicht van Friesland is geworden. Hierdoor verdween Cambuur langzaam in de schaduw van Heerenveen, en dat leidde ertoe dat Cambuursupporters zich gingen afzetten tegen deze Friese identiteit. Tegenwoordig beschouwen ze zichzelf niet meer als Friezen, maar als Leeuwarders, oftewel mensen van de stad. De supporters van Heerenveen worden spottenderwijs boeren genoemd, aangezien ze veelal in dorpen wonen, en bovendien is Heerenveen niet officieel een stad. Door de successen van Heerenveen en de magere prestaties van Cambuur, waaronder bijna een faillissement, werd de rivaliteit een beetje vergeten. Toen Cambuur aan het einde van het seizoen 2012/13 promoveerde, kwam de rivaliteit weer tot leven. Voor de ontmoeting op 29 september 2013 was de wedstrijd 13 jaar lang niet gespeeld, waardoor het voor Cambuur een uitgelezen mogelijkheid was om zichzelf te laten zien. In Heerenveen werd het echter 2–1 voor de thuisploeg. Echter werd het in Leeuwarden 3-1 voor Cambuur.

Bijgewerkt tot 1 april 2020

Nr.	Nat.	Naam	Contract	Vorige club
Keepers
1		Warner Hahn	2020	Feyenoord
23		Filip Bednarek	2020	De Graafschap
24		Trevor Doornbusch	2020	Eigen jeugd
Verdedigers
2		Sherel Floranus	2021	Sparta Rotterdam
3		Daniel Høegh	2020	FC Basel
4		Andreas Skovgaard	2022	FC Nordsjaelland
5		Lucas Woudenberg	2022	Feyenoord
14		Ibrahim Drešević	2022	IF Elfsborg
15		Đoàn Văn Hậu	2020 (gehuurd)	Hanoi FC
16		Ricardo van Rhijn	2020	AZ
18		Sven Botman	2020 (gehuurd)	Jong Ajax
Middenvelders
6		Hicham Faik	2022	Zulte Waregem
21		Rodney Kongolo	2022	Manchester City
22		Emil Frederiksen	2022	Viborg FF
28		Rami Hajal	?	Falkenbergs FF
31	/	Hamdi Akujobi	2022	Eigen jeugd
32		Jan Ras	2020	Eigen jeugd
Aanvallers
8		Chidera Ejuke	2023	Vålerenga IF
9		Jens Odgaard	2020 (gehuurd)	Sassuolo
11		Mitchell van Bergen	2022	Vitesse
13		Jordy Bruijn	2021	N.E.C. (was verhuurd)
26		Arjen van der Heide	2020	Eigen jeugd
30		Runar Espejord	2022	Tromsø IL

Het beloftenelftal van sc Heerenveen werd in 1992 kampioen van de Reserve Eredivisie en in 2003, 2007 en 2013 kampioen van de Beloften Eredivisie. In 2007 won het ook de beker, in eigen huis tegen Stormvogels Telstar. De uitslag van de finale was 4-0.

Jong sc Heerenveen nam eerder deel aan de KNVB beker in het seizoen 2003-2004. Het won toen in de voorronde in Katwijk met 0-5 van VV Katwijk. In de eerste ronde werden zij echter uitgeschakeld door AZ. Het werd 1-3 in het Abe Lenstra Stadion. Indien Jong sc Heerenveen had gewonnen, zou de volgende wedstrijd tegen het grote sc Heerenveen zijn geweest. Maceo Rigters scoorde het doelpunt tegen AZ.

Omdat het team in 2007 kampioen van de beloftencompetitie werd, mocht het het seizoen daarop mee doen in de landelijke KNVB beker. In de 2e ronde speelde het team thuis tegen PSV en verloor voor ongeveer 13.000 toeschouwers met 0-3. Desondanks ging het toch naar de derde ronde, dankzij een administratieve blunder van PSV. Deze stelde namelijk Manuel da Costa op, terwijl de speler niet speelgerechtigd was. In de derde ronde speelde Jong sc Heerenveen uit tegen ADO Den Haag. Dit was tevens de eerste officiële wedstrijd in het nieuwe ADO stadion op het Forepark. Hoewel velen er al van uitgingen dat dit een verloren zaak was, was het toch Jong Heerenveen die door bekerde. Dankzij goals van Garcia-Garcia, Smarason en Mattes ging Jong Heerenveen met een 1-3 winst weer naar huis. Terwijl het eerste elftal van Heerenveen er al uit lag speelde Jong Heerenveen op 15 januari uit tegen K.v.v. Quick Boys. Deze wedstrijd eindigde in een 1-1 gelijkspel, waarna strafschoppen volgden. Hierin was Quick Boys de gelukkigste, Jong sc Heerenveen verloor de penalty's met 3 tegen 1. In het seizoen 2012/2013 is het beloften elftal kampioen geworden van de Beloften Eredivisie. De voorsprong op de nummer 2 FC Utrecht bedroeg 16 punten. De topscorer was de Duitser: Mark Uth met 16 doelpunten.

In 2016 won sc Heerenveen de vernieuwde Reservecompetitie. Met 4 competitiedoelpunten en 5 assists was Luka Zahović een belangrijk speler dat seizoen. Als regerend kampioen won sc Heerenveen deze competitie opnieuw in 2017 voor de derde keer in haar geschiedenis.

• Kampioenschap Beloften Eredivisie: 2003, 2007, 2013
• Kampioenschap Reservecompetitie: 1992, 2016, 2017, 2018
• KNVB beker beloften: 2007

Alle competities

• Ruimste thuiszege: sc Heerenveen – FC Oss 11–1; KNVB Beker (21 december 2011)
• Ruimste uitzege: Ton Pentre AFC – sc Heerenveen 0–7; Intertoto (2 juli 1995)
• Grootste dubbele uitslag: Helsingborg IF – sc Heerenveen 8–6 (3–5 en 5–1); UEFA Cup 1e Ronde (2007)
• Meeste doelpunten in een seizoen: 88 doelpunten, 2007/08
• Meeste doelpunten in een wedstrijd: Afonso Alves 7 (tevens Nederlands record); sc Heerenveen – Heracles (7 oktober 2007)

Eredivisie

• Ruimste thuiszege: sc Heerenveen – Heracles Almelo 9–0 (7 oktober 2007)
• Ruimste uitzege: Willem II – sc Heerenveen 1–6 (23 februari 2001)
• Grootste thuisnederlaag: sc Heerenveen – AFC Ajax 0–5 (11 april 2012)
• Snelste penalty voor: sc Heerenveen – sc Cambuur (19 oktober 2014)

Champions League

• Ruimste thuiszege: sc Heerenveen – Olympiakos Piraeus 1–0 (17 oktober 2000)
• Ruimste uitzege: geen
• Hoogste gelijkspel: Valencia CF – sc Heerenveen 1–1 (7 november 2000)
• Grootste dubbele uitslag: sc Heerenveen – Olympique Lyon 1–5 (2000)

Europacup II

• Ruimste thuiszege: sc Heerenveen – KS Amica Wronki 3–1 (17 september 1998)
• Ruimste uitzege: KS Amica Wronki – sc Heerenveen 0–1 (1 oktober 1998)
• Grootste dubbele uitslag: sc Heerenveen – KS Amica Wronki 4–1 (1998)

UEFA Cup

• Ruimste thuiszege: sc Heerenveen – Maccabi Petach Tikwa 5–0 (30 september 2004), sc Heerenveen – FC Baník Ostrava 5–0 (29 september 2005) en sc Heerenveen – FK Ventspils 5–0 (16 december 2009)
• Ruimste uitzege: Vitória Setúbal – sc Heerenveen 0–3 (14 september 2006)
• Grootste dubbele uitslag: Helsingsborg IF – sc Heerenveen 8–6 (2007)

Intertoto Cup

• Ruimste thuiszege: sc Heerenveen – Aalborg BK 8–2 (19 juli 1997)
• Ruimste uitzege: Ton Pentre AFC – sc Heerenveen 0–7 (2 juli 1995)
• Grootste dubbele uitslag: FHK Liepajas Metalurgs – sc Heerenveen 4–8 (2001)

1960: Promotie (als winnaar Promotiewedstrijd). VV Heerenveen mocht als nummer 3 van de Tweede Divisie B een Promotiewedstrijd spelen tegen Roda Sport (nummer 3 van de Tweede Divisie A).

1990: Promotie (als winnaar Nacompetitie). Sc Heerenveen mocht als 1e Periode kampioen van de Eerste Divisie de Nacompetitie (Groep A) spelen tegen Go Ahead Eagles en NAC Breda.

Het hoogste toeschouwersaantal is 27.224, tevens de maximale capaciteit van het Abe Lenstra Stadion. Geregeld wordt dit aantal nog gehaald, met name tijdens wedstrijden tegen Cambuur. Sinds de betrekking van het huidige Abe Lenstrastadion in 1994 is het stadion meerdere keren uitgebreid en zijn de gemiddelde toeschouwersaantallen verdubbeld.[6]

Sc Heerenveen speelt sinds 1995 in diverse Europese competities. Hieronder staan de competities en in welke seizoenen de club deelnam:

Hieronder de spelers die tijdens hun contractperiode bij de club uitkwamen voor het Nederlands elftal.