Lijst van rijksmonumenten in Leeuwarden (gemeente)

De plaats Aegum (Eagum) telt 2 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Grafmonument van Paulus Jansz. Kley	Gedenkteken				53° 7' 49" NB, 5° 49' 43" OL	22879 Dit rijksmonument op Wikidata	Grafmonument van Paulus Jansz. Kley Meer afbeeldingen
Kerktoren van Aegum op kerkhof[1]	Kerk en kerkonderdeel	1300 mog. 13e eeuw 1983 (rest.)[2] 1300 mog. 13e eeuw 1983 (rest.)[2]		Master Wybrensdyk 1 Master Wybrensdyk 1	53° 7' 50" NB, 5° 49' 41" OL	22880 Dit rijksmonument op Wikidata	Kerktoren van Aegum op kerkhof[3] Meer afbeeldingen

De plaats Baard telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Hervormde kerk, hek om kerkhof	Erfscheiding	1900 late 19e eeuw 1900 late 19e eeuw		Dekemawei 6 2 bij Dekemawei 6 Dekemawei 6 2 bij Dekemawei 6	53° 8' 32" NB, 5° 40' 7" OL	8467 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto
Hervormde kerk, kinderzerken en orgel	Kerk en kerkonderdeel	1400 14e eeuw (kinderzerken) 1876 (gebouw) 1888 (orgel)[2] 1400 14e eeuw (kinderzerken) 1876 (gebouw) 1888 (orgel)[2]	Bakker 1888 Bakker en Timmenga (orgel) Bakker 1888 Bakker en Timmenga (orgel)	Dekemawei 6 1 Dekemawei 6 Dekemawei 6 1 Dekemawei 6	53° 8' 32" NB, 5° 40' 6" OL	8468 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk, kinderzerken en orgel Meer afbeeldingen
Stelphoeve met ruim onderkelderd voorhuis met zesruitsvensters, toegankelijk langs bordes dat naar de omlijste ingang leidt	Boerderij	1860 ca. 1860 1860 ca. 1860		Faldenserwei 25 Faldenserwei 25	53° 8' 15" NB, 5° 41' 11" OL	8469 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto
Boerderij van het kop-hals-romptype in eclectische stijl met verwijzingen naar de stijl van de neo-renaissance	Boerderij	1898 1898		Gele Buorren 2 Gele Buorren 2	53° 8' 31" NB, 5° 40' 1" OL	516350 Dit rijksmonument op Wikidata	Boerderij van het kop-hals-romptype in eclectische stijl met verwijzingen naar de stijl van de neo-renaissance Meer afbeeldingen

De plaats Beers telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Mariakerk. Hervormde kerk, toren en kerkhof	Kerk en kerkonderdeel	1300 13e eeuw 14e eeuw (koor) 18e eeuw (toren en westgevel) 1981-'83 (rest.)[2] 1300 13e eeuw 14e eeuw (koor) 18e eeuw (toren en westgevel) 1981-'83 (rest.)[2]	Kijlstra R. Kijlstra (1981-'83)[2] Kijlstra R. Kijlstra (1981-'83)[2]	Tsjerkepaad 3 1 Tsjerkepaad 3 Tsjerkepaad 3 1 Tsjerkepaad 3	53° 9' 21" NB, 5° 43' 59" OL	8470 Dit rijksmonument op Wikidata	Mariakerk. Hervormde kerk, toren en kerkhof Meer afbeeldingen
Hervormde kerk, hekwerk om kerkhof	Erfscheiding	1900 late 19e eeuw 1900 late 19e eeuw		Tsjerkepaad 3 2 bij Tsjerkepaad 3 Tsjerkepaad 3 2 bij Tsjerkepaad 3	53° 9' 21" NB, 5° 43' 58" OL	8471 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk, hekwerk om kerkhof
Unia State, poortgebouw	Fort, vesting en -onderdl	1616 1962-'63 (rest.) 1616 1962-'63 (rest.)		Stinzepaed 9 Stinzepaed 9	53° 9' 24" NB, 5° 43' 56" OL	8472 Dit rijksmonument op Wikidata	Unia State, poortgebouw Meer afbeeldingen

De plaats Britsum telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Johanneskerk. Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1200 1180-1200 (westwerk) 1240-1260 (schip) 1464 (verb.) 1875 (verb. en ommetseling) 1998-'99 (rest.)[2] 1200 1180-1200 (westwerk) 1240-1260 (schip) 1464 (verb.) 1875 (verb. en ommetseling) 1998-'99 (rest.)[2]	Kuikstra 1875 mog. E. Kuikstra (1875)[2] Kuikstra 1875 mog. E. Kuikstra (1875)[2]	Greate Buorren 1 Greate Buorren 1	53° 15' 15" NB, 5° 47' 9" OL	24525 Dit rijksmonument op Wikidata	Johanneskerk. Hervormde kerk Meer afbeeldingen

De plaats Cornjum (Koarnjum) telt 11 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie de Lijst van rijksmonumenten in Cornjum voor een overzicht.

De plaats Finkum telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Boerderij met ingebouwd onderkelderd dwarshuis	Boerderij	1860 ca. 1860[2] 1860 ca. 1860[2]		Hege Hearewei 12 Hege Hearewei 12	53° 17' 16" NB, 5° 44' 50" OL	24528 Dit rijksmonument op Wikidata	Boerderij met ingebouwd onderkelderd dwarshuis
Sint-Vituskerk. Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1250 1200-1250 (kerk) eind 13e eeuw (toren) waarsch. vroege 16e eeuw (ingang) 17e eeuw (westmuur)[2] 1250 1200-1250 (kerk) eind 13e eeuw (toren) waarsch. vroege 16e eeuw (ingang) 17e eeuw (westmuur)[2]		Holdingawei 51 Holdingawei 51	53° 16' 42" NB, 5° 45' 19" OL	24529 Dit rijksmonument op Wikidata	Sint-Vituskerk. Hervormde kerk Meer afbeeldingen
Slagdijkstermolen	Industrie- en poldermolen	1864 2006-'09 (rest.)[4] 1864 2006-'09 (rest.)[5]		bij Goadyk 1 bij Goadyk 1	53° 16' 50" NB, 5° 44' 17" OL	24540 Dit rijksmonument op Wikidata	Slagdijkstermolen Meer afbeeldingen

De plaats Friens telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1795 1906 (geveltoren) 1987-'89 (rest.)[2] 1795 1906 (geveltoren) 1987-'89 (rest.)[2]	Kramer H.H. Kramer (1906)[2] Kramer H.H. Kramer (1906)[2]	Van Sytzamawei 1 Van Sytzamawei 1	53° 5' 56" NB, 5° 48' 0" OL	22881 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk Meer afbeeldingen

De plaats Goutum telt 8 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Agneskerk. Hervormde kerk en toren	Kerk en kerkonderdeel	1200 oorspr. 11e of 12e eeuw 15e eeuw (toren, herb. koor en zuidmuur schip) 1631 en 1737 (herst. toren) 19e eeuw (vensters)[2] 1200 oorspr. 11e of 12e eeuw 15e eeuw (toren, herb. koor en zuidmuur schip) 1631 en 1737 (herst. toren) 19e eeuw (vensters)[2]		Buorren 23 Buorren 23	53° 10' 43" NB, 5° 48' 25" OL	24509 Dit rijksmonument op Wikidata	Agneskerk. Hervormde kerk en toren Meer afbeeldingen
Hervormde kerk, pastorie	Kerkelijke dienstwoning			Buorren 15 1 Buorren 15 Buorren 15 1 Buorren 15	53° 10' 42" NB, 5° 48' 22" OL	24510 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk, pastorie
Stinswier	Archeologisch monument	1000 vroege middeleeuwen 1000 vroege middeleeuwen		Jonkersleane Jonkersleane	53° 10' 51" NB, 5° 48' 11" OL	45692 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto
Terp	Archeologisch monument	0001 omstreeks begin jaartelling 0001 omstreeks begin jaartelling		Buorren 15 2 bij Buorren 15 Buorren 15 2 bij Buorren 15	53° 10' 43" NB, 5° 48' 23" OL	46228 Dit rijksmonument op Wikidata	Terp Meer afbeeldingen
Windmotor Goutum 1	Industrie- en poldermolen	1930 ca. 1930[6] 1930 ca. 1930[7]		Hounsdyk aan de Hounsdyk, net buiten het dorp Hounsdyk aan de Hounsdyk, net buiten het dorp	53° 10' 30" NB, 5° 48' 57" OL	523371 Dit rijksmonument op Wikidata	Windmotor Goutum 1 Meer afbeeldingen
Windmotor Goutum 2	Industrie- en poldermolen	1931 begin jaren dertig[8] 1931 begin jaren dertig[9]		Waldwei ten noorden van de Wâldwei, bij de kruising met de N383 Waldwei ten noorden van de Wâldwei, bij de kruising met de N383	53° 10' 5" NB, 5° 49' 17" OL	523372 Dit rijksmonument op Wikidata	Windmotor Goutum 2 Meer afbeeldingen
Heechhiem	Boerderij	1889 1889		Heechhiem 2 Heechhiem 2	53° 10' 36" NB, 5° 48' 12" OL	523375 Dit rijksmonument op Wikidata	Heechhiem Meer afbeeldingen
Stelpboerderij in neo-renaissancestijl	Boerderij	1904 1904		Tearnserdyk 44 Tearnserdyk 44	53° 10' 47" NB, 5° 49' 10" OL	523376 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto

De plaats Grouw (Grou) telt 37 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie de Lijst van rijksmonumenten in Grouw voor een overzicht.

De plaats Hijlaard telt 7 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Johannes de Doperkerk (Hervormde kerk) met toren en kerkhof	Kerk en kerkonderdeel	1225 begin 13e eeuw (toren) 15e/16e eeuw (kerk) 18e eeuw (geveltop toren)[2] 1225 begin 13e eeuw (toren) 15e/16e eeuw (kerk) 18e eeuw (geveltop toren)[2]		Skilpaed 1 Skilpaed 1	53° 9' 57" NB, 5° 42' 44" OL	8486 Dit rijksmonument op Wikidata	Johannes de Doperkerk (Hervormde kerk) met toren en kerkhof Meer afbeeldingen
Boerderij met ingebouwd zeer breed dwarshuis met zesruitsvensters onder schilddak met dakkapel en schoorstenen	Boerderij	1855 ca. 1855[2] 1855 ca. 1855[2]		Aylvaleane 25 Van Aylvaleane 25 Aylvaleane 25 Van Aylvaleane 25	53° 9' 57" NB, 5° 42' 58" OL	8487 Dit rijksmonument op Wikidata	Boerderij met ingebouwd zeer breed dwarshuis met zesruitsvensters onder schilddak met dakkapel en schoorstenen Meer afbeeldingen
Kop-hals-rompboerderij met zesruitsvensters, dakvensters en topschoorstenen met borden	Boerderij	1869[2] 1869[2]		Aylvaleane 02 Van Aylvaleane 2 Aylvaleane 02 Van Aylvaleane 2	53° 9' 51" NB, 5° 42' 42" OL	8488 Dit rijksmonument op Wikidata	Kop-hals-rompboerderij met zesruitsvensters, dakvensters en topschoorstenen met borden Meer afbeeldingen
Bolswarder Tolhuis	Woonhuis	1652[10] 1652[10]		Hoptille 10 Hoptille 10	53° 10' 8" NB, 5° 40' 54" OL	8489 Dit rijksmonument op Wikidata	Bolswarder Tolhuis Meer afbeeldingen
Woning zonder verdieping onder hoog, met pannen gedekt schilddak, dat doorloopt over het buurpand Skilpaed 7, met schoorsteen op nokeind	Woonhuis	1800 18e eeuw 1800 18e eeuw		Skilpaed 5 Skilpaed 5	53° 9' 56" NB, 5° 42' 46" OL	8490 Dit rijksmonument op Wikidata	Woning zonder verdieping onder hoog, met pannen gedekt schilddak, dat doorloopt over het buurpand Skilpaed 7, met schoorsteen op nokeind Meer afbeeldingen
Woning zonder verdieping onder hoog, met pannen gedekt zadeldak, dat doorloopt over het pand Skilpaed 5, en aan de rechterzijde aansluit tegen een puntgevel met vlechtingen	Woonhuis	1800 18e eeuw 1800 18e eeuw		Skilpaed 7 Skilpaed 7	53° 9' 56" NB, 5° 42' 46" OL	8491 Dit rijksmonument op Wikidata	Woning zonder verdieping onder hoog, met pannen gedekt zadeldak, dat doorloopt over het pand Skilpaed 5, en aan de rechterzijde aansluit tegen een puntgevel met vlechtingen Meer afbeeldingen
Westerhus It Westerhûs	Boerderij	1850[2] 1850[2]		Hilaarderdyk 3 Hilaarderdyk 3	53° 9' 37" NB, 5° 43' 10" OL	8495 Dit rijksmonument op Wikidata	Westerhus It Westerhûs Meer afbeeldingen

De plaats Hijum telt 2 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Nicolaaskerk. Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1250 1225-1250 15e eeuw (verb. koor, westelijke ingang) 18e eeuw (zuidvensters)[2] 1250 1225-1250 15e eeuw (verb. koor, westelijke ingang) 18e eeuw (zuidvensters)[2]		Lege Hearewei 3 Lege Hearewei 3	53° 17' 31" NB, 5° 46' 3" OL	24531 Dit rijksmonument op Wikidata	Nicolaaskerk. Hervormde kerk Meer afbeeldingen
Mariëngaardbrug	Brug	1931 1931	Smits 1931 J. Smits Smits 1931 J. Smits	bij Hege Hearewei 8 bij Hege Hearewei 8	53° 17' 26" NB, 5° 44' 50" OL	515448 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto

De plaats Huins telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Kerk van Huins en kerkhof	Kerk en kerkonderdeel	1600 15e/16e eeuw (kern) 18e eeuw (noordgevel) ca. 1880 (toren, ommetseling)[2] 1600 15e/16e eeuw (kern) 18e eeuw (noordgevel) ca. 1880 (toren, ommetseling)[2]		Tsjerkebuorren 01 1 Tsjerkebuorren 1 Tsjerkebuorren 01 1 Tsjerkebuorren 1	53° 9' 36" NB, 5° 40' 0" OL	8484 Dit rijksmonument op Wikidata	Kerk van Huins en kerkhof Meer afbeeldingen
Kerkhofomheining	Erfscheiding	1900 late 19e eeuw 1900 late 19e eeuw		Tsjerkebuorren 01 2 bij Tsjerkebuorren 1 Tsjerkebuorren 01 2 bij Tsjerkebuorren 1	53° 9' 36" NB, 5° 40' 0" OL	8485 Dit rijksmonument op Wikidata	Kerkhofomheining Meer afbeeldingen
Huinsermolen	Industrie- en poldermolen	1829 1978-'80 (rest.)[11] 1829 1978-'80 (rest.)[12]		Koaidyk 39 Koaidyk 39	53° 9' 20" NB, 5° 39' 25" OL	8530 Dit rijksmonument op Wikidata	Huinsermolen Meer afbeeldingen

De plaats Idaard (Idaerd) telt 2 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Kop-hals-rompboerderij met onderkelderd voorhuis met topgevels bekroond door schoorstenen met forse borden	Boerderij	1862[13] 1862[13]		Buorren 13 Buorren 13	53° 7' 7" NB, 5° 48' 54" OL	22918 Dit rijksmonument op Wikidata	Kop-hals-rompboerderij met onderkelderd voorhuis met topgevels bekroond door schoorstenen met forse borden Meer afbeeldingen
Gertrudiskerk. Hervormde kerk met toren op kerkhof	Kerk en kerkonderdeel	1500 15e eeuw (toren) 1541 (herstel toren) 1774 (herbouw kerk) 1981-'82 (rest.)[2] 1500 15e eeuw (toren) 1541 (herstel toren) 1774 (herbouw kerk) 1981-'82 (rest.)[2]	Kijlstra 1982 R. Kijlstra (1981-'82)[2] Kijlstra 1982 R. Kijlstra (1981-'82)[2]	Buorren 6 Buorren 6	53° 7' 6" NB, 5° 48' 49" OL	22919 Dit rijksmonument op Wikidata	Gertrudiskerk. Hervormde kerk met toren op kerkhof Meer afbeeldingen

De plaats Irnsum (Jirnsum) telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
De Leare	Boerderij	1663 (voorhuis)[2] 1663 (voorhuis)[2]		Learewei 22 1 Learewei 22 Learewei 22 1 Learewei 22	53° 5' 14" NB, 5° 47' 3" OL	32298 Dit rijksmonument op Wikidata	De Leare Meer afbeeldingen
De Leare, Friese schuur	Boerderij	1900 19e eeuw[2] 1900 19e eeuw[2]		Learewei 22 2 bij Learewei 22 Learewei 22 2 bij Learewei 22	53° 5' 14" NB, 5° 47' 3" OL	32299 Dit rijksmonument op Wikidata	De Leare, Friese schuur Meer afbeeldingen
Winkel-woonhuis in Overgangsstijl (voorm. herberg "Het Zwarte Paard")	Horeca	1810 eind 18e/begin 19e eeuw 1904 (gevel, verb.) 1810 eind 18e/begin 19e eeuw 1904 (gevel, verb.)		Rijksweg 89 Rijksweg 89	53° 4' 41" NB, 5° 47' 35" OL	514876 Dit rijksmonument op Wikidata	Winkel-woonhuis in Overgangsstijl (voorm. herberg "Het Zwarte Paard")

De plaats Jellum telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Kerkhof, stenen brug met toegangshek bij kerk van Jellum	Brug	1900 eind 19e eeuw (hek) 1900 eind 19e eeuw (hek)		Hegedyk bij Hegedyk 15 Hegedyk bij Hegedyk 15	53° 9' 46" NB, 5° 44' 36" OL	8492	Kerkhof, stenen brug met toegangshek bij kerk van Jellum
Boerderij van het winkelhaaktype met onderkelderd voorhuis met zesruitsvensters en schoorstenen boven de topgevels	Boerderij	1850 1800-1850[2] 1850 1800-1850[2]		Smidshoeke 4 Smidshoeke 4	53° 10' 6" NB, 5° 44' 19" OL	8493 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto
Veldzicht[14]	Woonhuis	1884 1884	Rapper 1884 W.A. de Rapper Rapper 1884 W.A. de Rapper	Hegedyk 21 1 Hegedyk 21 Hegedyk 21 1 Hegedyk 21	53° 9' 56" NB, 5° 44' 30" OL	516339 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto
Veldzicht, tuin	Tuin, park en plantsoen	1900 ca. 1898-1900 1900 ca. 1898-1900	Bosgra 1900 L.P. Bosgra Bosgra 1900 L.P. Bosgra	Hegedyk 21 2 bij Hegedyk 21 Hegedyk 21 2 bij Hegedyk 21	53° 9' 56" NB, 5° 44' 29" OL	516340 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto

De plaats Jelsum telt 12 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie de Lijst van rijksmonumenten in Jelsum voor een overzicht.

De plaats Jorwerd telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Hervormde kerk met toren en kerkhof (Sint-Radboudkerk)	Kerk en kerkonderdeel	1125 vroege 12e eeuw eind 12e eeuw (toren) vroege 13e eeuw (uitbr.) 17e eeuw (verb.) 1890 (rest.) kort na 1951 (herb. kerk en toren)[2] 1125 vroege 12e eeuw eind 12e eeuw (toren) vroege 13e eeuw (uitbr.) 17e eeuw (verb.) 1890 (rest.) kort na 1951 (herb. kerk en toren)[2]		Sluytermanwei 4 Sluytermanwei 4	53° 8' 45" NB, 5° 42' 40" OL	8494 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk met toren en kerkhof (Sint-Radboudkerk) Meer afbeeldingen
Hervormde kerk, pastorie	Dienstwoning	1871 1910 (verb.) 1927 (verb.) 1871 1910 (verb.) 1927 (verb.)	Swart 1871 F. Swart Swart 1871 F. Swart	Sluytermanwei 6 Sluytermanwei 6	53° 8' 43" NB, 5° 42' 40" OL	516341 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk, pastorie Meer afbeeldingen
Windmotor Jorwerd	Industrie- en poldermolen	1925 ca. 1925 2009 (rest.)[15] 1925 ca. 1925 2009 (rest.)[16]		Jorwerdervaart aan de Jorwerdervaart Jorwerdervaart aan de Jorwerdervaart	53° 8' 53" NB, 5° 43' 5" OL	516361 Dit rijksmonument op Wikidata	Windmotor Jorwerd Meer afbeeldingen

De stad Leeuwarden (Ljouwert) telt 612 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Overzichten hiervan zijn te vinden op de lijst van rijksmonumenten in Leeuwarden (stad), de lijst van rijksmonumenten in Leeuwarden (Eewal), de lijst van rijksmonumenten in Leeuwarden (Grote Kerkstraat), de lijst van rijksmonumenten in Leeuwarden (Nieuwestad) en de lijst van rijksmonumenten in Leeuwarden (Tuinen).

De plaats Lekkum telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Boerderij met dwarsgebouwde woning met zesruitsvensters onder zadeldak tegen topgevel	Boerderij	1700 17e eeuw (kern voorhuis)[2] 1700 17e eeuw (kern voorhuis)[2]		Mearsterpaed 2 Mearsterpaed 2	53° 13' 24" NB, 5° 49' 2" OL	24512 Dit rijksmonument op Wikidata	Boerderij met dwarsgebouwde woning met zesruitsvensters onder zadeldak tegen topgevel Meer afbeeldingen
Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1778 (kerk en toren) 1896 (herbouw toren) 1778 (kerk en toren) 1896 (herbouw toren)		Tsjerkepaed 26 Tsjerkepaed 26	53° 13' 35" NB, 5° 49' 10" OL	24513 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk Meer afbeeldingen
Terp	Archeologisch monument	1000 vroege middeleeuwen 1000 vroege middeleeuwen		Canterlanswei bij het Kealledykje Canterlanswei bij het Kealledykje	53° 13' 43" NB, 5° 49' 57" OL	45691 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto

De plaats Lions telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Catharinakerk (Hervormde kerk)	Kerk en kerkonderdeel	1400 mog. 14e eeuw middeleeuwen (kern toren) 1800-1850 (ommetseling toren) 1968-'70 (rest.)[2] 1400 mog. 14e eeuw middeleeuwen (kern toren) 1800-1850 (ommetseling toren) 1968-'70 (rest.)[2]	Baart jr 1970 A. Baart jr. en J.D. van der Molen (1968-'70)[2] Baart jr 1970 A. Baart jr. en J.D. van der Molen (1968-'70)[2]	Lions 1 Lions 1	53° 9' 8" NB, 5° 40' 47" OL	8496 Dit rijksmonument op Wikidata	Catharinakerk (Hervormde kerk) Meer afbeeldingen
Hervormde kerk, pastorie	Woonhuis	1878[2] 1878[2]		Lions 2 Lions 2	53° 9' 7" NB, 5° 40' 47" OL	8497 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk, pastorie
Stelpboerderij in ambachtelijk-traditionele stijl	Boerderij	1914 1914	Meintema 1914 D. Meintema Meintema 1914 D. Meintema	Leons Leons	53° 9' 15" NB, 5° 40' 15" OL	516351 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto

De plaats Mantgum telt 21 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Mantgum voor een overzicht.

De plaats Miedum telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Kerktoren van Miedum[17]	Kerk en kerkonderdeel	14e of 15e-eeuws (kern) 19e eeuw (ommetseling) 1956 (restauratie)[2] 14e of 15e-eeuws (kern) 19e eeuw (ommetseling) 1956 (restauratie)[2]		Canterlanswei 8 Canterlanswei 8	53° 14' 9" NB, 5° 50' 20" OL	24514 Dit rijksmonument op Wikidata	Kerktoren van Miedum[18] Meer afbeeldingen

De plaats Oosterlittens telt 2 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Margarethakerk. Hervormde kerk met aangebouwde sacristie en kerkhof met hekwerk en keermuur	Kerk en kerkonderdeel	1200 12e eeuw (schip) 13e eeuw (koor) 15e eeuw (sacristie) 1655 (poortje) 1854 (toren)[2] 1200 12e eeuw (schip) 13e eeuw (koor) 15e eeuw (sacristie) 1655 (poortje) 1854 (toren)[2]	Stoett F 1854 F. Stoett (1854)[2] Stoett F 1854 F. Stoett (1854)[2]	Huylckensteinstrjitte 4 Huylckensteinstrjitte 4	53° 8' 9" NB, 5° 38' 59" OL	8506 Dit rijksmonument op Wikidata	Margarethakerk. Hervormde kerk met aangebouwde sacristie en kerkhof met hekwerk en keermuur Meer afbeeldingen
Alde Swarte	Industrie- en poldermolen			Wieuwens 165 Wieuwens 165	53° 7' 47" NB, 5° 39' 24" OL	8531 Dit rijksmonument op Wikidata	Alde Swarte Meer afbeeldingen

De plaats Oude Leije (Alde Leie) telt 1 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Balkendsterpoldermolen	Industrie- en poldermolen	1844[19] 1844[20]		bij Langedyk 4 bij Langedyk 4	53° 17' 2" NB, 5° 44' 15" OL	24539 Dit rijksmonument op Wikidata	Balkendsterpoldermolen Meer afbeeldingen

De plaats Roordahuizum (Reduzum) telt 5 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Kop-hals-rompboerderij met onderkelderd woonhuis met zesruitsvensters en met bedrijfsruimte aan de zijde van de stal	Boerderij	1837 1837		Ayttawei 2 Ayttawei 2	53° 7' 4" NB, 5° 47' 21" OL	22920 Dit rijksmonument op Wikidata	Kop-hals-rompboerderij met onderkelderd woonhuis met zesruitsvensters en met bedrijfsruimte aan de zijde van de stal Meer afbeeldingen
Vincentiuskerk (Hervormde kerk op kerkhof)	Kerk en kerkonderdeel	1500 mog. 15e eeuw (kerk) 1726 (beklamping, ingangspoortje) 1878 (toren)[2] 1500 mog. 15e eeuw (kerk) 1726 (beklamping, ingangspoortje) 1878 (toren)[2]	Nijdam 1878 J.R. Nijdam (1878)[2] Nijdam 1878 J.R. Nijdam (1878)[2]	Haedstrjitte 02 Haedstrjitte 2 Haedstrjitte 02 Haedstrjitte 2	53° 7' 5" NB, 5° 47' 17" OL	22921 Dit rijksmonument op Wikidata	Vincentiuskerk (Hervormde kerk op kerkhof) Meer afbeeldingen
Eenvoudig doch groot woonhuis onder zadeldak tussen topgevels met onder de kap een volledige en een zolderverdieping	Werk-woonhuis			Haedstrjitte 24 Haedstrjitte 24	53° 7' 3" NB, 5° 47' 11" OL	22922 Dit rijksmonument op Wikidata	Eenvoudig doch groot woonhuis onder zadeldak tussen topgevels met onder de kap een volledige en een zolderverdieping Meer afbeeldingen
Tjepmastate	Boerderij	1880 ca. 1880[2] 1880 ca. 1880[2]		Overijsselsestraatweg 22 Overijsselsestraatweg 22	53° 7' 29" NB, 5° 46' 47" OL	22923 Dit rijksmonument op Wikidata	Tjepmastate Meer afbeeldingen
Kop van een voorm. kop-hals-rompboerderij in gele Friese steen onder met pannen belegd schilddak met verlengde schilden en schoorstenen met borden[21]	Boerderij	1650 oorspr. verm. midden 17e eeuw 1806 (verb. kop)[2][22] 1650 oorspr. verm. midden 17e eeuw 1806 (verb. kop)[2][22]		Tsienzerbuorren 3 Tsienzerbuorren 3	53° 6' 20" NB, 5° 46' 43" OL	22924 Dit rijksmonument op Wikidata	Kop van een voorm. kop-hals-rompboerderij in gele Friese steen onder met pannen belegd schilddak met verlengde schilden en schoorstenen met borden[23] Meer afbeeldingen

De plaats Snakkerburen (Snakkerbuorren) telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Pand met verdieping en door topschoorstenen bekroond schilddak met nokrichting loodrecht op het water	Woonhuis	1850 1800-1850 1850 1800-1850		Oan 'e Dyk 1 Oan 'e Dyk 1	53° 13' 7" NB, 5° 48' 32" OL	24515 Dit rijksmonument op Wikidata	Pand met verdieping en door topschoorstenen bekroond schilddak met nokrichting loodrecht op het water Meer afbeeldingen
Sevenster De Sevenster	Horeca	1775 1775		Oan 'e Ie 1 Oan 'e Ie 1	53° 13' 7" NB, 5° 48' 32" OL	24516 Dit rijksmonument op Wikidata	Sevenster De Sevenster Meer afbeeldingen
Pakhuis met puntgevels en zadeldak met in voor- en achtergevel rechthoekig zoldervenster tussen getoogde vensters	Woonhuis	1850 midden 19e eeuw 1850 midden 19e eeuw		Oan 'e Ie 6 2 Oan 'e Ie 6a Oan 'e Ie 6 2 Oan 'e Ie 6a	53° 13' 8" NB, 5° 48' 33" OL	24517 Dit rijksmonument op Wikidata	Pakhuis met puntgevels en zadeldak met in voor- en achtergevel rechthoekig zoldervenster tussen getoogde vensters Meer afbeeldingen
Pand onder met pannen gedekt wolfdak met gevel met zes- en negenruitsschuiframen	Woonhuis	1800 ca. 1800[2] 1800 ca. 1800[2]		Oan 'e Ie 6 1 Oan 'e Ie 6 Oan 'e Ie 6 1 Oan 'e Ie 6	53° 13' 8" NB, 5° 48' 33" OL	24518 Dit rijksmonument op Wikidata	Pand onder met pannen gedekt wolfdak met gevel met zes- en negenruitsschuiframen Meer afbeeldingen

De plaats Stiens telt 7 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
St. Vitushûs (voorm. herberg "Het Lands Welvaren")	Woonhuis	1850 midden 19e eeuw 20e eeuw (kroonlijst, schilddak) 1850 midden 19e eeuw 20e eeuw (kroonlijst, schilddak)		Langebuorren 1 Langebuorren 1	53° 15' 43" NB, 5° 45' 28" OL	24541 Dit rijksmonument op Wikidata	St. Vitushûs (voorm. herberg "Het Lands Welvaren") Meer afbeeldingen
Sint-Vituskerk. Hervormde kerk en toren	Kerk en kerkonderdeel	1100 ca. 1100 (schip) 13e eeuw (koor) 1450-1500 (toren) 15e eeuw (verhoging koor) 1898 (herst. toren) 19e eeuw (sluiting koor) 1955-'57 (rest. toren) 1974-'75 (rest. kerk)[2] 1100 ca. 1100 (schip) 13e eeuw (koor) 1450-1500 (toren) 15e eeuw (verhoging koor) 1898 (herst. toren) 19e eeuw (sluiting koor) 1955-'57 (rest. toren) 1974-'75 (rest. kerk)[2]		Pieter Jellessingel 1 Pieter Jellessingel 1	53° 15' 44" NB, 5° 45' 27" OL	24542 Dit rijksmonument op Wikidata	Sint-Vituskerk. Hervormde kerk en toren Meer afbeeldingen
Vijf traveeën breed woonhuis zonder verdieping met grote versierde dakkapel	Woonhuis	1850 ca. 1850[2] 1850 ca. 1850[2]		Smelbrêge 06 Smelbrêge 6 Smelbrêge 06 Smelbrêge 6	53° 15' 42" NB, 5° 45' 27" OL	24543 Dit rijksmonument op Wikidata	Vijf traveeën breed woonhuis zonder verdieping met grote versierde dakkapel Meer afbeeldingen
Gedeelte van nr. 15	Woonhuis			Smelbrêge 14 Smelbrêge 14	53° 15' 43" NB, 5° 45' 24" OL	24544 Dit rijksmonument op Wikidata	Gedeelte van nr. 15
Blokvormig vijf traveeën breed woonhuis met verdieping en zesruitsvensters	Woonhuis	1851[2] 1851[2]		Smelbrêge 15 Smelbrêge 15	53° 15' 43" NB, 5° 45' 24" OL	24545 Dit rijksmonument op Wikidata	Blokvormig vijf traveeën breed woonhuis met verdieping en zesruitsvensters Meer afbeeldingen
Kleine Molen De Kleine Molen (Binnema's Mountsje)	Industrie- en poldermolen	1913 1988 (herb.)[24] 1913 1988 (herb.)[25]		Brédyk 19 Brédyk 19	53° 15' 15" NB, 5° 45' 49" OL	24546 Dit rijksmonument op Wikidata	Kleine Molen De Kleine Molen (Binnema's Mountsje) Meer afbeeldingen
Steenhuistermolen	Industrie- en poldermolen	1880 1967 (herst.) 2000 (rest.)[26] 1880 1967 (herst.) 2000 (rest.)[27]		Wurgedyk 18 Wurgedyk 18	53° 16' 8" NB, 5° 49' 15" OL	24547 Dit rijksmonument op Wikidata	Steenhuistermolen Meer afbeeldingen

De plaats Swichum telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Nicolaaskerk. Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1200-1250 (schip) ca. 1300 (koor) 1882-'83 (beklamping toren)[2] 1200-1250 (schip) ca. 1300 (koor) 1882-'83 (beklamping toren)[2]		Ayttadyk 3 Ayttadyk 3	53° 9' 13" NB, 5° 49' 7" OL	24519 Dit rijksmonument op Wikidata	Nicolaaskerk. Hervormde kerk Meer afbeeldingen

De plaats Warga (Wergea) telt 14 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie de Lijst van rijksmonumenten in Warga voor een overzicht.

De plaats Warstiens telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Hervormde kerk, orgel	Vanwege onderdelen kerk	1883 1883	Bakker 1883 Bakker en Timmenga Bakker 1883 Bakker en Timmenga	Buorren 5 2 Buorren 5 Buorren 5 2 Buorren 5	53° 9' 40" NB, 5° 51' 43" OL	460744 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk, orgel Meer afbeeldingen
Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1882 1882	Kramer 1882 H.H. Kramer Kramer 1882 H.H. Kramer	Buorren 5 1 Buorren 5 Buorren 5 1 Buorren 5	53° 9' 40" NB, 5° 51' 44" OL	514850 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk Meer afbeeldingen
Hervormde kerk, baarhuisje en hek	Begraafplaats en -onderdl	1882 1882		Buorren 5 2 bij Buorren 5 Buorren 5 2 bij Buorren 5	53° 9' 40" NB, 5° 51' 44" OL	514851 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto
Gerkema Zathe	Boerderij	1899 1899	Hoekstra 1899 A.K. Hoekstra Hoekstra 1899 A.K. Hoekstra	Oeble Omwei 3 Oeble Omwei 3	53° 9' 43" NB, 5° 51' 60" OL	514879 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto

De plaats Wartena (Warten) telt 5 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Woning met vier- en vijf en zesruitsvensters en twee kleine lichtopeningen onder dwars zadeldak tussen topgevels	Woonhuis	1700[22] 1700[22]		Aldhiem 2 Aldhiem 2	53° 9' 0" NB, 5° 53' 45" OL	22925 Dit rijksmonument op Wikidata	Woning met vier- en vijf en zesruitsvensters en twee kleine lichtopeningen onder dwars zadeldak tussen topgevels
Princehofmolen	Industrie- en poldermolen	1958 (plaatsing op huidige locatie)[28] 1958 (plaatsing op huidige locatie)[29]		Folkertssloot aan de noordzijde van de Folkertssloot Folkertssloot aan de noordzijde van de Folkertssloot	53° 7' 19" NB, 5° 54' 38" OL	22934 Dit rijksmonument op Wikidata	Princehofmolen Meer afbeeldingen
Greidboerderij met voorhuis onder zadeldak met voorschild en aflegering over kelder, lang achterhuis onder zadeldak en vrijstaande hooiberg	Boerderij			Hellingpaed 9 Hellingpaed 9	53° 8' 58" NB, 5° 53' 56" OL	22935 Dit rijksmonument op Wikidata	Greidboerderij met voorhuis onder zadeldak met voorschild en aflegering over kelder, lang achterhuis onder zadeldak en vrijstaande hooiberg Meer afbeeldingen
Hervormde kerk en toren	Kerk en kerkonderdeel	1780 1880 (herst.)[2] 1780 1880 (herst.)[2]		Hoofdstraat 24 Hoofdstraat 24	53° 8' 59" NB, 5° 53' 50" OL	22936 Dit rijksmonument op Wikidata	Hervormde kerk en toren Meer afbeeldingen
Restant van de Saitermolen	Industrie- en poldermolen	1952 (onttakeling) 1952 (onttakeling)		Langesloot aan de Langesloot bij de Saiterpetten Langesloot aan de Langesloot bij de Saiterpetten	53° 8' 17" NB, 5° 54' 40" OL	527443 Dit rijksmonument op Wikidata	Restant van de Saitermolen Meer afbeeldingen

De plaats Weidum telt 9 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Weidum voor een overzicht.

De plaats Wytgaard telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Stelpboerderij	Boerderij	1923 1923		Hegedyk 3 Hegedyk 3	53° 8' 13" NB, 5° 47' 9" OL	523369 Dit rijksmonument op Wikidata	Upload foto

De plaats Wirdum (Wurdum) telt 14 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Wirdum (Friesland) voor een overzicht.