Eurobankbiljetten

Bankbiljetten gedrukt in de periode 2004-2012 tonen de handtekening van de tweede president van de Europese Centrale Bank, Jean-Claude Trichet

De handtekening van Mario Draghi is vanaf maart 2012 op de bankbiljetten afgedrukt

Er zijn 7 verschillende coupures van euro-bankbiljetten, € 5, € 10, € 20, € 50, € 100, € 200 en € 500, met elk een specifieke kleur en grootte. Het ontwerp draagt voor elk het gemeenschappelijke thema 'Europese architectuur in verschillende periodes'. De voorzijde draagt ramen en poorten, terwijl op de achterzijde verschillende soorten bruggen staan. De ontwerpen zijn allemaal fictieve voorbeelden van architectuur, en dus geen bestaande bouwwerken.

Op de biljetten staat vrijwel geen tekst, zodat men geen taal hoeft te kiezen. De munteenheid EURO staat er in Latijnse en Griekse letters en sedert 2013 ook in Cyrillische letters. In plaats van de naam van de bank staan er de initialen van de Europese Centrale Bank, waardoor het aantal variaties tot negen (tot 2013 vijf) beperkt kon worden. In veel talen hebben de woorden Europees, Centraal/Zentral/Keskus en Bank/Pank dezelfde beginletters, maar de volgorde is vaak anders. De afkortingen zijn:

Alle biljetten bevatten ook de vlag en een kaart van Europa.

De ontwerpen van de bankbiljetten werden gekozen uit 44 voorstellen van een wedstrijd, georganiseerd door het EMI op 12 februari 1996.[3] Het winnende ontwerp van Robert Kalina van de Oostenrijkse Nationale Bank, werd geselecteerd op 3 december 1996.

De eurobankbiljetten zijn gemaakt van katoenvezels, wat de duurzaamheid en levensduur van de biljetten verhoogt.[4]

Kaarten van de Azoren, Frans Guyana, Guadeloupe, Madeira, Martinique, Réunion, en de Canarische Eilanden, overzeese territoria van landen van de eurozone, staan in aparte vakken op de bankbiljetten omdat ze de euro gebruiken. Cyprus en Malta stonden er niet op, hoewel ze in 2008 de euro in gebruik namen. Cyprus werd niet weergegeven omdat de kaart niet zo ver naar het oosten weergegeven was, en Malta omdat het te klein was. De minimumgrootte om afgebeeld te worden was 400 km².[5] Op de nieuwe Europa-serie van 2013 staan Cyprus en Malta echter wel.

Waarde	Eerste serie (2002)					Europa-serie (2013)
	Afbeelding		Positie van drukkercode	In omloop gebracht		Afbeelding		Positie van drukkercode	In omloop gebracht		Afmetingen (mm)	Dominante kleur		Ontwerp
	Voorzijde	Achterzijde				Voorzijde	Achterzijde							Architectuur	Periode
€ 5			Linkerrand[6]	1 januari 2002				Rechter- bovenhoek	2 mei 2013[7]		120 × 62		Grijs	Klassiek	vóór 5e eeuw
€ 10			Ster op 8u[8]	1 januari 2002				Rechter- bovenhoek	23 september 2014[9]		127 × 67		Rood	Romaans	11e–12e eeuw
€ 20			Ster op 9u[10]	1 januari 2002				Rechter- bovenhoek	25 november 2015[11][12]		133 × 72		Blauw	Gotisch	13e–14e eeuw
€ 50			Rechterrand[13]	1 januari 2002				Rechter- bovenhoek	4 april 2017[14][15]		140 × 77		Oranje	Renaissance	15e–16e eeuw
€ 100			Rechts van de ster op 9u[16]	1 januari 2002				Rechter- bovenhoek			147 × 82		Groen	Barok & Rococo	17e–18e eeuw
€ 200			Boven de ster op 7u[17]	1 januari 2002				Rechter- bovenhoek			153 × 82		Geelbruin	IJzer & glas	19e–20e eeuw
€ 500			Ster op 9u[18]	1 januari 2002		-	-	-	-		160 × 82		Paars	Modern	20e–21e eeuw

De eerste biljetten hadden de handtekening van Wim Duisenberg, de eerste president van de ECB. De biljetten tussen 2003 en 2012 droegen die van Jean-Claude Trichet, de tweede president.[19] Op 1 november 2011 volgde Mario Draghi hem op.[20] Bankbiljetten met zijn handtekening verschenen in circulatie in maart 2012.

De uitgifte van biljetten van 500 euro stopt eind 2018, omdat deze biljetten voornamelijk worden gebruikt door criminelen.

Optisch variabele inkt voor de waardecijfers

Watermerk in een biljet van 50 euro

De eurobiljetten hebben een eigen kleur en formaat per waarde. Blinden en slechtzienden worden geholpen door een voelbaar reliëf. De papieren euro wordt vervaardigd van katoenvezels en beveiligd door een watermerk en een veiligheidsdraad. De biljetten van € 5, € 10 en € 20 hebben bovendien een baanvormige folie met een hologram (het eurosymbool en de waarde van het biljet) en een iriserende baan op de achterzijde, waarin eveneens het eurosymbool en de waarde van het biljet te zien zijn. Bankbiljetten van € 50, € 100, € 200 en € 500 zijn speciaal beveiligd met een zegelvormig folie met hologram (een afbeelding en de waarde van het biljet in cijfers) en met optisch variabele inkt voor de waardecijfers van het biljet aan de achterzijde. De kleur van de cijfers verandert naargelang de lichtval.

De checksum wordt bepaald door alle cijfers in het serienummer op te tellen, plus de ASCII-waarde van de letter. Het totaal moet deelbaar zijn door negen.

Een voorbeeld (volgens de eerste serie):

Letter: X (Duitsland)

Serienummer: X30284111711

Berekening: 88+3+0+2+8+4+1+1+1+7+1+1=117

117 is deelbaar door 9, dus het serienummer is geldig.

In bepaalde gevallen is het toegestaan om reproducties van eurobankbiljetten te maken:[22]

• indien de reproductie aan één zijde bedrukt is en de grootte ervan kleiner is dan 75% of groter dan 125% van het gereproduceerde biljet.
• indien de reproductie aan beide zijden bedrukt is, dan moet de grootte tot 50% worden beperkt, of moet ze groter zijn dan 200%.
• indien bepaalde elementen van het bankbiljet (bijvoorbeeld een van de poorten of een brug) afgebeeld worden op een achtergrond die verschilt van die van een bankbiljet.
• indien een deel van het bankbiljet wordt afgedrukt dan moet dit kleiner zijn dan één derde van de grootte van het biljet.
• indien de reproductie op materiaal gebeurt dat duidelijk verschilt van papier en bankbiljetten.
• indien de reproductie in elektronisch beschikbare vorm is, dan mag de resolutie van de reproductie niet meer dan 72 dpi bedragen (zie ook verder). Het woord SPECIMEN dient eveneens diagonaal op de reproductie vermeld te worden in een schreefloos lettertype zoals Arial, met een grootte die minstens 75% van de lengte en minstens 15% van de breedte van de reproductie bedraagt. De kleur van het woord mag niet doorzichtig zijn en moet contrasteren met de hoofdkleur van het gereproduceerde biljet.

• De meeste bankbiljetten die in een Nederlandse portemonnee zitten, zijn afkomstig uit het buitenland. Zo bleek uit een steekproef in 2008 dat 22 procent uit Duitsland kwam, 19 procent uit Frankrijk, 11 procent uit Oostenrijk en 10 procent uit Spanje.[23]
• Het biljet dat het meest in omloop is, is het briefje van 50 euro.[23]
• Eind december 2007 circuleerden er in totaal 12,1 miljard bankbiljetten met de euro. Die waren samen goed voor 676 miljard euro.[23]
• In de nieuwe wijk Het Land in Spijkenisse werden over de daar aangelegde sloten bruggen gelegd naar het evenbeeld van de bruggen die op de eurobiljetten staan. De bruggen werden dan ook toepasselijk de Spijkenisser Eurobruggen genoemd.[24]

• (en) Europese Centrale Bank
• (nl) Nationale Bank van België