Blijde inkomst

De blijde inkomst(e), blijde intrede of blijde intocht was een middeleeuws gebruik waarbij een pas aangetreden vorst, landvoogd of andere hoogwaardigheidsbekleder een vreedzaam bezoek bracht aan de steden in zijn gebied en feestelijk onthaald werd door de lokale bevolking. In ruil voor erkenning van zijn macht legde de vorst veelal de eed af op de lokale rechten en privileges.[1] Naar deze gelofte werd ook vaak verwezen als naar de Blijde Inkomst of Blijde Intrede. Vaak deed de vorst verschillende steden aan op een soort tournée. In tijden van onrust kon een intrede soms leiden tot gevangenneming, zoals Filips de Goede, Karel de Stoute en Maximiliaan I van Oostenrijk aan den lijve ondervonden.

Blijde Intrede van Don Juan in Brussel op 1 mei 1577. Prent uit 'de Nassausche Oorloghen' van W. Baudartius.

In België zet het koningshuis dit gebruik voort. Een nieuwe koning maakt na zijn eedaflegging een blijde intrede in de verschillende provinciehoofdplaatsen van het land, normaal vergezeld door zijn echtgenote. De kroonprins maakt na zijn huwelijk een gelijkaardige tournée met zijn bruid. In Nederland heeft koning Willem-Alexander, na zijn inhuldiging in 2013, samen met koningin Maxima, naar analogie van dit gebruik, alle provincies bezocht.

Beroemde blijde intredes (selectie)

Theorie over de oorsprong

Volgens de Franse historicus Michel Rouche ligt de oorsprong van de blijde intredes in de provincie Gallië van het laat-Romeinse rijk. Pas benoemde Romeinse bestuurders en ambtenaren deden in de hoofdstad van de civitas een adventus of intrede. Belangrijk was dat er hierbij gejuicht en toegeroepen werd (clamor).

Tegenwoordige tijd

Bij het Gebroeders van Limburg Festival wordt door de binnenstad een Blijde Inkomst gehouden waarin de middeleeuwse intocht van rond 1400 wordt uitgebeeld.

Literatuur
  • Bernard Guenée en Françoise Lehoux, Les entrées royales françaises de 1329 à 1515, 1968
  • Joop W. Koopmans en Werner Thomas (eds.), Propaganda en spektakel. Vroegmoderne intochten en festiviteiten in de Nederlanden, 2010, ISBN 9789042303966
  • Valerie Vrancken, De Blijde Inkomsten van de Brabantse hertogen. Macht, opstand en privileges in de vijftiende eeuw, 2018, ISBN 9789057187155

Bronnen
  • Willem Velema (red.), Het aanzien van een millennium. Kroniek van historische gebeurtenissen van de Lage Landen 1000-2000, 2000, Uitgeverij Het Spectrum, ISBN 9027468443

Noten
  1. Walter Prevenier en W.P. Blockmans, Prinsen en poorters, 1998, blz. 320-329
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.