Basiliek van San Marco (Rome)

De bouw van de San Marco zou in 336 na Chr. hebben plaatsgevonden en wordt toegeschreven aan de heilig verklaarde Paus Marcus, die enkel in dat jaar regeerde. Het is daarmee een van de oudste kerken in Rome. Na de stichting werd de kerk een aantal malen verbouwd en gerestaureerd door verschillende pausen. De grootste verbouwing vond plaats in de negende eeuw onder paus Gregorius IV; hij gaf opdracht een heel nieuw kerkgebouw te bouwen. Van het oude gebouw is enkel een bronzen emmer met Jezus en apostelen bewaard gebleven, dat tegenwoordig in het Vaticaanse museum staat.

Na deze enorme verbouwing van Gregorius IV hebben er voornamelijk restauraties en af en toe een verandering, zoals de bouw van de renaissancevoorgevel en de toevoeging van de klokkentoren, plaatsgevonden. In 1451 werd de basiliek in het ontwerp van het Palazzo Venezia betrokken. Bovendien werd de San Marco-basiliek tot de nationale kerk voor de Venetianen benoemd en werd haar gevel daarop verrijkt met het wapen van Venetië. Dat was de laatste grote verandering die de basiliek onderging.

Kardinalen konden als titelkerk de basiliek van San Marco krijgen. Veelal was er een link tussen de prelaat en het patriarchaat van Venetië. Dit was bijvoorbeeld het geval met patriarch Gianalberto Badoaro (18e eeuw). Kardinaal Albino Luciani, de latere paus Johannes Paulus I, kreeg toen hij kardinaal gecreëerd werd deze kerk als titelkerk. Sinds 28 juni 2018 is Angelo De Donatis titularis.

De grafsteen van Vannozza dei Cattanei

De renaissancegevel van de basiliek is van de hand van de Italiaanse schilder Leon Battista Alberti. Het witte gesteente is o.a. afkomstig van het Theater van Marcellus en het Colosseum.

In het voorportaal van de kerk bevinden zich archeologische inscripties en grafstenen, waaronder die van Vannozza dei Cattanei, een minnares van paus Alexander VI. De steen is afkomstig van haar tombe in de Santa Maria del Popolo aan de Piazza del Popolo en toont de namen van de vier kinderen (Giovanni, Cesare, Lucrezia) en Gioffre die ze de paus schonk.

De kerk bestaat uit drie beuken, die van elkaar gescheiden worden door jaspiszuilen uit Sicilië. De vloer is versierd met het in Rome veel voorkomende cosmatenwerk (stukjes ingelegd marmer in verschillende kleuren). Het plafond bestaat uit vijftiende-eeuwse houten cassetten, waarop het wapenschild van paus Paulus II, de bouwer van het Palazzo Venezia, is aangebracht.

Onder het altaar bevindt zich de tombe van paus Marcus. De basiliek bevat naast dit centrale graf nog enkele rijk gedecoreerde graven van Venetiaanse kardinalen in de nissen.

Het apsismozaïek

De blikvanger van de basiliek is volgens velen de apsis. Daar heeft paus Gregorius IV een mozaïekversiering laten aanbrengen. In het mozaïek is het Lam Gods te herkennen, waar twaalf andere lammeren vanuit Jeruzalem en Bethlehem naartoe trekken. Ook zijn o.a. Jezus, paus Marcus, de evangelist Marcus en paus Gregorius zelf afgebeeld. Deze laatste leefde nog bij de voltooiing van het mozaïek, wat te zien is aan de vierkante, blauwe aureool (bestemd voor aardse personen) boven zijn hoofd. Ook opmerkelijk is de grootte van paus Gregorius IV; normaal gesproken werden pausen, vooral tijdens hun leven, kleiner afgebeeld dan de heiligen in het mozaïek. Het getuigt niet bepaald van bescheidenheid om zichzelf even groot te laten afbeelden als de heiligen naast hem.

Kerken in Rome

Sant'Agnese fuori le mura · Sant'Agnese in Agone · Sant'Agostino · Sant'Alberto Magno · Basilica di Santa Anastasia · Sant'Andrea al Quirinale · Sant'Andrea delle Fratte · Sant'Andrea della Valle · Sant'Andrea in Via Flaminia · Sant'Angela Merici · Santi Angeli Custodi a Città Giardino · Sant'Anselmo all'Aventino · Sant'Antonio da Padova all'Esquilino · Sant'Antonio da Padova in Via Tuscolana · Sant’Antonio di Padova a Circonvallazione Appia · Sant'Antonio in Campo Marzio · Sant'Apollinare alle Terme Neroniane-Alessandrine · Sant'Atanasio · Sant'Atanasio a Via Tiburtina · Santi Aquila e Priscilla · Santa Balbina · San Bernardo alle Terme · Santi Bonifacio e Alessio · San Callisto · San Camillo de Lellis · San Carlo ai Catinari · San Carlo al Corso · Basiliek van Santa Cecilia in Trastevere · San Cesareo in Palatio · Santa Chiara a Vigna Clara · San Clemente · San Corbiniano · Santi Cosma e Damiano in Via Sacra · San Crisogono · Santa Croce in Gerusalemme · Santa Croce in Via Flaminia · Sacro Cuore di Cristo Re · Sacro Cuore di Gesù · Sacro Cuore di Gesù agonizzante a Vitinia · Dio Padre Misericordioso · Santi XII Apostoli · San Domenico di Guzman · Santi Domenico e Sisto · Sant'Elena fuori Porta Prenestina · Sant'Eligio dei Ferrari · Sant'Emerenziana a Tor Fiorenza · Sant'Eugenio · Sant'Eusebio · Santi Fabiano e Venanzio a Villa Fiorelli · San Felice da Cantalice a Centocelle · Santa Francesca Romana · San Francesco a Ripa · San Francesco di Paola ai Monti · Friezenkerk · San Frumenzio ai Prati Fiscali · Il Gesù · Gesù Divino Lavoratore · San Giacomo in Augusta · San Gioacchino ai Prati di Castello · Santi Gioacchino e Anna al Tuscolano · San Giovanni a Porta Latina · San Giovanni Bosco in via Tuscolana · San Giovanni Crisostomo a Monte Sacro Alto · San Giovanni dei Fiorentini · Santi Giovanni e Paolo · Santi Giovanni Evangelista e Petronio · San Giovanni Maria Vianney · San Girolamo dei Croati · San Giuliano Martire · San Giustino · Gran Madre di Dio · San Gregorio Magno al Celio · San Gregorio Magno alla Magliana Nuova · San Gregorio VII · Sant'Ignazio · Sint-Jan van Lateranen · Sint-Juliaan-der-Vlamingen · San Leonardo da Porto Maurizio · San Leone I · San Liborio · San Lorenzo in Damaso · San Lorenzo in Lucina · San Lorenzo in Panisperna · San Luca a Via Prenestina · San Luigi dei Francesi · Santuario della Madonna del Divino Amore · Madonna dell'Archetto - Santi Marcellino e Pietro · San Marcello al Corso · San Marco · Santa Maria ai Monti · Santa Maria Ausiliatrice in Via Tuscolana · Santa Maria Consolatrice al Tiburtino · Santa Maria degli Angeli e dei Martiri · Santa Maria dei Miracoli en Santa Maria in Montesanto · Santa Maria dell'Anima · Santa Maria della Pace · Santa Maria della Salute a Primavalle · Santa Maria della Scala · Santa Maria della Vittoria · Santa Maria delle Grazie a Via Trionfale · Santa Maria del Popolo · Santa Maria del Suffragio · Santa Maria di Monserrato · Santa Maria Domenica Mazzarello · Santa Maria Goretti · Santa Maria Immacolata a Grottarossa · Santa Maria in Aquiro · Santa Maria in Aracoeli · Santa Maria in Campitelli · Santa Maria in Cappella · Santa Maria in Domnica · Santa Maria in Transpontina · Santa Maria in Trastevere · Santa Maria in Trivio · Santa Maria in Vallicella · Santa Maria in Via · Santa Maria in Via Lata · Santa Maria Liberatrice a Monte Testaccio · Santa Maria Madre del Redentore a Tor Bella Monaca · Basiliek van Santa Maria Maggiore · Santa Maria Regina degli Apostoli alla Montagnola · Santa Maria Regina Mundi a Torre Spaccata · Santa Maria sopra Minerva · Santa Beata Maria Vergine Addolorata a piazza Buenos Aires · San Martino ai Monti · Natività di Nostro Signore Gesù Cristo a Via Gallia · Santi Nereo e Achilleo · San Nicola in Carcere · Santissimo Nome di Maria al Foro Traiano · Nostra Signora del Sacro Cuore · Ognissanti in Via Appia Nuova · Sant'Onofrio · Sint-Pancratiusbasiliek · Pantheon (Rome) · San Patrizio · Sint-Anna in Lateranen · Sint-Paulus buiten de Muren · Sint-Pietersbasiliek · Santi Pietro e Paolo a Via Ostiense · San Pietro in Montorio · San Pietro in Vincoli · Santa Prassede · Preziosissimo Sangue di Nostro Signore Gesù Cristo · Santa Prisca · Santa Pudenziana · Santi Quattro Coronati · Santi Quirico e Giulitta · Santissimo Redentore e Sant'Alfonso in Via Merulana · Santa Sabina · San Salvatore in Lauro · Sint-Sebastiaan buiten de Muren · San Silvestro in Capite · Sixtijnse Kapel · Santa Sofia a Via Boccea · Santa Susanna · Tempietto van San Pietro in Montorio · Santa Teresa al Corso d’Italia · Trinità dei Monti · Sant’Ugo · Beata Vergine Maria del Monte Carmelo a Mostacciano · Basilica di San Vitale

Zie de categorie San Marco (Rome) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.