Aureool
Een aureool, stralenkrans of nimbus is een ring van licht om het lichaam van goddelijk of heilige personen. Een aureool kan ook de straling of lichtkrans aanduiden - doch minder juist - die alleen het hoofd omgeeft. In amandelvorm wordt de krans om het lichaam echter aangeduid als mandorla.
De nimbus als symbool
Voorchristelijk
In het oude China en India werden goden soms op deze manier afgebeeld. Het was ook het symbool van de zonnegoden Mithras, Apollo en Helios. Later werd ook de keizer hiermee afgebeeld. Dit om zijn goddelijke status te benadrukken.
Christelijk
Omstreeks de vijfde eeuw deed de nimbus zijn intrede in de christelijke kunst. Aanvankelijk alleen bij de Drieëenheid en de engelen, maar later werden ook de apostelen, heiligen en anderen ermee afgebeeld. Het gaat hier steeds om een lichtschijn om het hoofd van een heilige. De oudste vorm is een gouden schijf, in de renaissance een cirkel. De beeltenis van Jezus Christus heeft steeds een kruis in de nimbus, de z.g. kruisnimbus, later ook een soort stralenkrans, min of meer in kruisvorm.
Er zijn dan verschillende vormen:
- Kruisvormig, Jezus Christus;
- Driehoekig, de Drieëenheid (een aureool);
- Vierkant, wereldlijke personen (pausen, heersers, en stichtersfiguren; van de 6e tot de 12e eeuw);
- Zeshoekig, deugden.
De nimbus als natuurkundig verschijnsel
Een halo is een optisch verschijnsel in de atmosfeer dat kan optreden wanneer er zich bepaalde atmosferische condities voordoen (met name een ijle nevel van ijskristallen).
Ook kan zich rondom het hoofd van een schaduw een nimbus vormen. Ook dit heeft te maken met optische processen in de atmosfeer. Enkel degene van wie de schaduw is, ziet dit rondom het hoofd. Een dergelijk verschijnsel wordt ook wel een heiligenschijn genoemd.
Spreuken en gezegden
Als van iemand wordt gezegd dat hij een aureooltje draagt, bedoelt men dat het iemand is die nooit iets fouts doet, een heilig boontje.
 |
Zie de categorie Halo (religious iconography) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |