Santa Prassede

Paus Adrianus I gaf rond 780 de opdracht voor de bouw van de kerk in haar huidige vorm, op de resten van een vijfde-eeuws gebouw. Hier rustten de overblijfselen van de heiligen Praxedis (Italiaans: Prassede) en Pudentiana, de (vermeende) dochters van de Heilige Pudens, volgens de traditie de eerste bekeerling van Sint Paulus in Rome. De twee heilige vrouwen zouden zijn gedood omdat zij martelaren een christelijke begrafenis hadden gegeven, wat inging tegen de Romeinse wet. De basiliek werd vergroot en verfraaid in opdracht van Paus Paschalis I rond 822.

Paus Paschalis (817-824) stond vooraan in de Karolingische renaissance die door Karel de Grote, Keizer van het Heilige Roomse Rijk, werd gestimuleerd. Deze stroming wilde zowel theologisch als artistiek terugkeren naar de wortels van het Christendom. Paschalis zette twee ambitieuze programma's in gang: het bergen van gebeenten van martelaren uit de Romeinse catacomben en het bouwen van veel nieuwe kerken. Verscheidene door Paschalis opgegraven gebeenten zijn naar de Sante Prassede overgebracht.

De Titulus S. Praxedis werd in het leven geroepen door Paus Evaristus, rond het jaar 112. De mozaïeken in de kerk vormen het meest indrukwekkende element. Paschalis huurde professionele mozaïekmakers in om de apsis, de apsisboog en de triomfboog te decoreren. In het midden van de apsis is Christus afgebeeld, geflankeerd door de Heiligen Petrus en Paulus, die de Heiligen Praxedis en Pudentiana aan God voorstellen. Geheel links is Paschalis afgebeeld, met de blauwe vierkante aureool van een levende, die een model van de kerk aan Christus aanbiedt. Daaronder is een inscriptie van Paschalis afgebeeld, die uitdrukt dat hij zich daarmee van een plaats in de hemel hoopte te verzekeren.

Op de apsisboog staan aan elke zijde twaalf mannen, die lauwerkransen vasthouden en de zielen verwelkomen in de hemel. Boven hen staan de symbolen van de vier evangelisten: Marcus (de leeuw), Matteüs (de man), Lucas (de stier) en Johannes (de adelaar). Zij omringen het op een troon gezeten Lam Gods, een symbool van Christus' uiteindelijke terugkeer naar Aarde.

Bijzondere mozaïeken zijn ook zichtbaar in de kapel van de Heilige Zeno, een grafkapel die Paschalis bouwde voor zijn moeder Theodra.

Daarnaast bevinden zich achtste-eeuwse fresco's in de kerk die het leven van de Heilige Praxedis uitbeelden. Ook kan men in de sacristie links van het altaar "de geseling van Christus" van de hand van Pieter De Kempeneer aantreffen.

Enkele titulair bisschoppen van de zetel S. Praxedis waren:

• Silvanus Antonius (318)
• Serraus Aquileus (of Serranus) (335)
• Domitius Ligus (387)
• Annius Longus (421)
• Severus Flavius(475)
• Ginesius (478)
• Sebastianus (482)
• Lorentius Caelius (494)
• Paschalis Massimi — later Paus Paschalis I — (796)
• Ottavius Elarius (829)
• Aldemar (1062)
• Benedictus Caius (1073)
• Desiderius (na 1077)
• Lambertus Scannabecchi — later Paus Honorius II — (1099)
• Desiderius (1105)
• Ublado Allucingoli — later Paus Lucius III — (1141)
• Anchero Pantaléon (1265)

De huidige titulus van de S. Praxedis is kardinaal-priester Kardinaal Paul Poupard.

• Kunsthistorie.com, fotogalerij.
• Familiar.be: Santa Prassede^{[dode link]}

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Basilica di Santa Prassede (Roma) op Wikimedia Commons.