Achtbaan

Enkele technieken die veel bij achtbanen voorkomen, worden hier uitgelicht.

Heupbeugels zijn T- of U-vormige veiligheidsbeugels om passagiers in hun voertuig te houden. Het houdt de passagier vast in de heup.

De schouderbeugels zijn U-vormig en bedoeld om passagiers in de karretjes/stoelen te houden. Een schouderbeugel geeft de passagier veel minder bewegingsvrijheid dan een heupbeugel, maar is beter geschikt voor achtbanen die over de kop gaan.

Clamshell beugels zijn beugels die alleen voorkomen op achtbanen gemaakt door B&M(Bolliger & Mabillard). De beugels hebben deze naam gekregen doordat ze op een schelp lijken. Doordat deze niet over de schouder gaat ervaar de passagier meer airtime en een open gevoel.

Een combinatie van heup- en schouderbeugels is ook mogelijk. Ook zijn combinaties met riemen mogelijk. Sommige achtbanen met heupbeugels hebben ook een extra heupriem. Bij achtbanen met schouderbeugels kan gebruik worden gemaakt van riemen tussen de zitting en de beugel die tussen de benen van de passagier door lopen. Deze vorm wordt meestal toegepast in achtbanen met vrijhangende benen.

Een karretje dat op de achtbaanrails staat, omsluit met zijn wielen de rails volledig. Aan beide kanten staan de wielen op, onder en zijwaarts tegen de rails. Hierdoor valt het karretje zelfs niet van de rails als het ondersteboven tot stilstand komt. De wielen die hiervoor zorgen, worden onderfrictiewielen genoemd. Hele oude achtbanen - die vanzelfsprekend nog geen inversies maakten - hadden deze onderste set wielen niet en worden zijfrictieachtbanen genoemd.

De optakeling, ook wel lifthill genoemd, is meestal het eerste deel van een achtbaan na het station. Hierop wordt de trein met behulp van een ketting omhoog getakeld naar wat vaak het hoogste punt is.

Aan de onderkant van de rails zitten tandjes, waarin de hangertjes van het karretje grijpen. Dit geeft het ratelende geluid en heet de terugrolbeveiliging. Als de ketting breekt, blijft het karretje hangen op de tandjes. In de takelhelling bevindt zich tevens een sensor die registreert of de karretjes niet blijven hangen. Dit is belangrijke informatie voor de operator, aangezien het dan erg gevaarlijk zou zijn om een volgend treintje te laten vertrekken.

Sommige achtbanen worden ook met een staalkabel getakeld, of worden gelanceerd. Dit kan op verschillende manieren gebeuren.

De remmen van een achtbaan bestaan uit twee remblokken die op het spoor bevestigd zijn, en een remplaat in de vorm van een metalen vin die onder het karretje hangt. Wanneer de trein over de remmen rijdt, bewegen de twee remblokken naar elkaar toe, en klemmen de vin onderaan de trein als het ware vast. Door de wrijving vermindert de snelheid. Dit is vergelijkbaar met railremmen op een rangeerterrein die worden gebruikt tijdens heuvelen.

Naast dit mechanische systeem bestaat er ook een manier van afremmen met behulp van een magnetisch veld. Hierbij zijn de "remblokken" vervangen door speciale magneten waardoor de vin van de trein als het ware door het veld wordt tegengehouden en deze vertraagt zonder effectieve wrijving. Het voordeel hiervan is dat hierbij de onderdelen niet kunnen slijten.

De g-krachten op de passagiers en de karretjes zijn onder te verdelen in positieve, negatieve en zijwaartse g-krachten. Positieve g-krachten ervaart men als men in het treintje wordt gedrukt, negatieve g-krachten als het treintje bijvoorbeeld over een heuvel in het parcours gaat. Laterale g-krachten voelt men vaak in een bocht, de passagier wordt dan naar links of rechts geduwd. Als laatst zijn er dan nog horizontale g-krachten, die voelt men bij een onnatuurlijke versnelling, bijvoorbeeld als de passagier vooruit wordt gesleurd door de voorkant van de trein terwijl hij achteraan zit, een lancering, een onverwachte bocht in de baan, ... of als de achtbaantrein aan het einde van de rit wordt afgeremd door de remmen.

• De eerste afdaling of first drop is de eerste grote val. Vaak recht en haast verticaal naar beneden, maar soms ook met een bocht of een spiraal (een helix).
• De pre-drop is een kleine val die soms aanwezig is vóór de First Drop, bijvoorbeeld als de baan eerst nog een bocht maakt bovenaan de optakeling. Een voorbeeld van een achtbaan met een pre-drop is de Python in de Efteling.
• Een helix, soms ook wel Bayern Kurve genoemd, is een schuin gezette bocht die naar beneden of boven loopt.
• De camelback ("kamelenrug") of bunny hop is een grote hobbel die vaak volgt op de First Drop.

De Tornado van het Avonturenpark Hellendoorn. Bij een looping hangt men even ondersteboven in het karretje.

Een moderne achtbaan met pit kan tegenwoordig niet anders dan minstens één inversies te hebben in het baanverloop. Een inversie betekent 'omkering', of met andere woorden: een element waarbij de trein korte tijd ondersteboven hangt.

De twee basis-inversies zijn de vertical loop of looping, waarbij de baan gewoon rechtdoor gaat een verticale lus maakt, waarbij de trein dus even ondersteboven komt te hangen, en de corkscrew of kurkentrekker, waarbij de trein ondersteboven gaat door een zijwaartse bocht. De inversie dankt haar naam aan het gelijknamige gereedschap waar de vorm veel van weg heeft. Een kurkentrekker is met andere woorden een soort uitgerekte looping.

Er bestaan zeer veel inversies die variaties zijn van deze basis-inversies, of die combinaties van deze twee elementen zijn, of combinaties van de helft ervan (halve loopings met halve kurkentrekkers). Het bekendste element hiervan is de cobra roll dat een van de weinige elementen is waaruit de veel verkochte Boomerang van Vekoma is opgebouwd.

• Een banked turn is een schuine bocht van maximaal 90 graden.
• De overbanked turn helt méér dan 90 graden.
• Een diving loop (duiklooping) is een halve camelback/in-line-twist gevolgd door een halve looping.
• De Raven Turn is een looping die ondersteboven blijft (achterwaartse bocht).
• Een Inclined Loop (overhellende looping) is een looping welke schuin ligt onder een hoek van 45 graden.
• Een horizontal loop is een looping die bijna horizontaal is. Dit achtbaanelement gaat echter niet over de kop en is dus eigenlijk geen inversie.