Zwitserse trams in Utrecht

De Zwitserse trams zijn een serie enkelgelede trams voor de Utrechtse sneltram. In een serie van 27 werden de wagens door het Zwitserse SIG speciaal gebouwd voor de tramverbinding van Utrecht naar Nieuwegein en IJsselstein. Het materieel, dat na ruim dertig jaar nog steeds dienstdoet, is sinds 1983 meerdere malen voorzien van andere kleurstellingen. Rond de millenniumwisselling zijn de trams grondig verbouwd. Van 2009 tot 2014 samen met de rode Weense trams, verzorgen de Zwitserse trams het vervoer op de sneltramlijnen.

De gele trams met Midnet-logos.
Zwitserse trams
De 5001 bij aflevering in 1982.
De huidige verschijningsvorm
TypeMotorrijtuig geleed 6-assig, tweerichting sneltram met vlakke hoge vloer
Aantal27 (26 in dienst)
Aantal delen2
Nummering5001 - 5027
FabrikantSchweizerische Industrie Gesell. Neuhausen (SIG), Holec
ExploitantWestnederland (1983 - 1994)
Midnet (1994 - 1999)
Connexxion (1999 - 2013)
Qbuzz (2013 - heden)
InzetgebiedSneltram Utrecht
Lijn(en)2
Bouwjaar1983
Indienststelling1983
Uit dienstgepland in 2020
Aantal delen2
Assen6
Spoorwijdte1435 mm
Massa37,5 ton
Lengte over buffers29,8 meter
Breedte2,65 meter
Hoogte3,25
Maximumsnelheid80 km/u
Vloerhoogte0,92 meter
Deurenvier sets van twee per zijde
Aantal zitplaatsen64 (oorspronkelijk 80)
Aantal klapzittingen0 (oorspronkelijk 8)
Aantal staanplaatsen> 160
Techniek
Voedingsspanning750 v gelijkstroom
Vermogen2 x 250 kW = 0,50 MW
Portaal    Openbaar vervoer
Verkeer & Vervoer

Aanschaf

In totaal werden 27 enkelgelede tramstellen aangeschaft bij de Zwitserse fabriek SIG in Neuhausen am Rheinfall (wagennummers 5001-5027). Zij werden afgeleverd via het spoor in 1983 in een geel-oranje kleurencombinatie. De banken waren oranje en bruin en de plafonds en wanden waren beige. De sneltramlijn is aangelegd door de Nederlandse Spoorwegen. Tot aan de renovaties hadden ook de sneltrams op veel details (soms exacte) overeenkomsten met treinstellen zoals de zwenk-zwaaideuren, het gebruik van klapstoelen, en het type klapstoelen, het gebruik van schuiframen, de binnenbestickering (de aanduidingen om de deur te sluiten), de sluit- en openingsknoppen van de deuren, het gebruik van koersrollen aan de zijkanten en ook het soort compressor(geluid). De gebruikte serienummerreeks 5000 van de sneltram, sloot ook aan op de serienummering bij het NS-materieel dat rond die tijd besteld werd (Sprinters serie 2000, Wadlopers serie 3000, Koplopers serie 4000).

Verbouwing

Tramstel 5007 in IJsselstein in de groene Connexxion-uitvoering vanaf 2000.
Sneltram Utrecht in OV-Chipkaart uitmonstering. Smakkelaarsveld te Utrecht; 3 maart 2011.

In 2000-2001 zijn de trams bij Partner für Fahrzeug Ausstattung (PFA) in Weiden volledig gerenoveerd en kregen ze de groene kleuren van Connexxion. Doordat de 'koppen' vervangen werden, kregen ze een totaal andere verschijningsvorm. Binnen werd door middel van het verwijderen van enkele banken meer ruimte gecreëerd voor mensen met een kinderwagen of rollator. Ook werden de meeste klapstoelen verwijderd zodat passagiers makkelijker konden in- en uitstappen. De banken bleven hetzelfde maar ze kregen een groene Connexxion-bekleding. Vanaf 2006 worden digitale bestemmingsdisplay's ingebouwd, ter vervanging van de oude rolfilms. Rond 2010-2012 waren de bijna dertig jaar oude trams economisch afgeschreven.

Omdat vervanging op korte termijn niet aan de orde is, werden de Zwitserse trams tussen 2011 en 2012 bij VDL Bus Heerenveen gerenoveerd. In tegenstelling tot de voorgaande renovatie zijn nu wel alle banken vervangen. De trams hebben nu individuele stoelen. De gerenoveerde trams zijn nu heldergeel met grijs, dezelfde kleuren als de bussen van het BRU, echter zonder de bedrijfsnaam van de vervoerder. Dit is gedaan omdat niet zeker was of Connexxion wel de vervoerder zou blijven. In mei 2013 was het zeker geworden dat de exploitatie overging naar Qbuzz. De rode Weense trams werden niet aangepast.[1] De eerste vernieuwde gele tram kwam in december 2011 in dienst.

Tramstel 5018

In 2003 werd tram 5018 vernoemd naar Alexander Tchernoff, de toenmalige burgemeester van De Bilt. Het was de bedoeling ieder jaar een tram te vernoemen naar een persoon die zich ingezet had voor het openbaar vervoer in de regio Utrecht,[2] maar hierna bleven verdere vernoemingen echter uit.

Op 14 september 2010 kwam de 5018 -nog steeds met de naam Mr. A. Tchernoff- in aanrijding met een gelede bus van het GVU op het 5 Meiplein in Utrecht, waarbij hij ontspoorde. Bij het ongeval raakten 6 mensen gewond.[3] De 5018 raakte dermate zwaar beschadigd dat herstel geen zin meer had, mede gezien zijn leeftijd. In januari 2013 is de tram gesloopt op bedrijventerrein Cartesiusweg in Utrecht, nadat bruikbare onderdelen waren verwijderd.

Het bij de tramaanslag betrokken tramstel 5011 kreeg daarna een ander wagennummer.[4]

Interieurfoto's

Zie de categorie Trams in Utrecht, Nieuwegein en IJsselstein van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.