Zorgsector tijdens de coronacrisis in Nederland

De Nederlandse zorgsector kreeg tijdens de coronacrisis te maken met meerdere maatregelen en een grote toename van patiënten.

In dit artikel wordt een actuele gebeurtenis beschreven.
De informatie op deze pagina kan daardoor snel veranderen of inmiddels verouderd zijn.
Coronapandemie
Coronacrisis in Nederland

Overzicht
Tijdlijn
Nederlandse provincies
Caribisch gebied

Bestuur
Maatregelen
Preventieve maatregelen
Steunmaatregelen

Zorg
Zorgsector
Intensieve zorg

Gevolgen
Maatschappelijk
Economisch
Ecologisch

Organisaties & Instanties
Ministerie VWS · RIVM (CIb) · OMT · LCPS · NVIC · NICE · Veiligheidsregio's · GGD · LCH · Taskforce Diagnostiek

Portaal    Geneeskunde

De problemen in de zorgsector doen zich niet alleen voor bij de opvang van corona-patiënten op zorg- en intensive care afdelingen, maar ook bij de niet-corona gerelateerde zorg. Veel behandelingen en onderzoeken worden afgezegd of uitgesteld, dit om voorrang te geven aan de acute corona-zorg. Circa veertig procent van de gebruikelijke ziekenhuiszorg wordt niet meer geleverd. Er dreigt een enorm stuwmeer te ontstaan van afgezegde zorg. Ook mijden veel patiënten uit angst voor besmetting de huisarts en spoedeisende hulp, waardoor diagnoses worden gemist. Artsen en deskundigen vrezen dat het aantal doden onder niet-coronapatiënten die vanwege deze crisis geen zorg krijgen, het aantal coronaslachtoffers zal overstijgen.[1][2][3]

Maatregelen in ziekenhuizen

Uitbreiding ziekenhuisfaciliteiten

Om de capaciteit van de opvang van corona-patiënten te vergroten worden verschillende maatregelen genomen door ziekenhuizen.

Landplaats voor ambulancehelikopters bij het Dijklanderziekenhuis in Hoorn
  • Bij het Dijklanderziekenhuis in Hoorn is een tijdelijke landingsplaats voor ambulancehelikopters gecreëerd. Deze landingsplaats is gemaakt op verzoek van ANWB Medical Air assistance in opdracht van het Landelijke Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding zodat helikopters de coronapatiënten sneller naar andere ziekenhuizen kan overbrengen zonder dat er een ambulance aan te pas hoeft te komen. Normaal is deze parkeerplaats in gebruik als transferium voor het eveneens nabijgelegen Station Hoorn.[9][10]
  • In het Van der Valk hotel in Urmond ingericht als een zogenaamd Coronahotel met een opvangcapaciteit van 240 bedden voor coronapatiënten die geen ziekenhuisverpleging meer nodig hebben, maar nog niet naar huis kunnen.[11]
  • In het TheaterHotel de Oranjerie in Roermond is ook een zorghotel voor coronapatiënten ingericht; op deze plek zijn maximaal 150 bedden beschikbaar voor niet-ernstig zieke coronapatiënten.[11]

Uitbreiding personele capaciteit

  • Tientallen verpleegkundigen uit het leger ondersteunen de verpleging in zieken- en verzorgingshuizen. Zij kunnen zij ziek geworden personeel vervangen.

Uitbreiding medische materialen

Doordat de het aantal corona-patiënten aan het begin van de pandemie het eerst in de provincie Noord-Brabant het hardst toenam, werd in op 13 maart 2020 voor alle ziekenhuizen in deze provincie code rood afgekondigd. Dit houdt onder andere in dat deze ziekenhuizen de niet-spoedeisende operaties uitstellen. Voor de medewerkers van deze ziekenhuizen betekent een code rood dat alle verloven worden ingetrokken. Ziekenhuizen nemen dergelijke maatregelen om zich voor te bereiden op een te verwachten grote stroom van patiënten die besmet zijn met het virus SARS-CoV-2. Door het afzeggen van niet-spoedeisende operaties zijn er meer bedden en apparatuur beschikbaar voor spoedeisende opnames. Ook buiten Noord-Brabant bereidden steeds meer ziekenhuizen zich voor op de mogelijk grotere aantallen patiënten met het coronavirus.[12]

Defensie levert stapelbedden aan een kinderdagverblijf in Steenwijk

Defensie leverde beademingsapparaten en stapelbedden voor noodopvang.[13]

Eind maart maakte Philips bekend zijn productie van beademingsapparatuur te verdubbelen na de uitbraak van de coronapandemie, normaal produceert het bedrijf zo'n 1.000 apparaten per week.[14] Nederland heeft een order geplaatst van zo'n 2.000 apparaten, ook Italië heeft een order geplaatst.[15] Over de toewijzing van de apparaten staat het bedrijf in nauw contact met de WHO. Zo wordt er gekeken welke landen er de grootste behoefte hebben omdat ze het zwaarst zijn getroffen. Dit vormt de leidraad bij de toezegging van orders: "Als 2 landen elk 100 beademingsapparaten bestellen en we hebben er maar 100, dan krijgt elk van de landen 50 apparaten toebedeeld."[14]

De twee fabrieken van Philips Respironics die de beademingsapparatuur maken staan in de Verenigde Staten. Ook dat land kampt met een flinke uitbraak van het coronavirus. Het land zou de apparatuur kunnen vorderen door middel van een wet stammend uit de jaren 50, deze Defence Production Act stond toen toe om staal van de auto-industrie te vorderen benodigd voor de productie van nieuwe tanks ten tijde van de Koreaanse Oorlog.[15]

Op 2 april deed Trump een oproep aan zijn minister van Volksgezondheid om de Defence Production Act in werking te laten treden.[16]

Overplaatsing van patiënten

Op 20 maart was het aantal coronapatiënten in Noord-Brabant zo sterk toegenomen dat diverse ziekenhuizen aan de top van hun capaciteit kwamen; dit betrof bijvoorbeeld het Ziekenhuis Bernhoven in Uden en het Amphia Ziekenhuis in Breda. Alle niet-noodzakelijke ziekenhuisbehandelingen zijn gestaakt, zodat alle medische inspanningen en faciliteiten gericht kunnen worden op de spoedeisende coronazorg. De Brabantse ziekenhuizen deden een noodverzoek gedaan ziekenhuizen in de andere Nederlandse provincies om bij te springen door patiënten over te nemen.[17] Het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) Brabant meldde dat tot 20 maart veertig Covid-19-patiënten via eigen kanalen van ziekenhuizen waren verplaatst vanuit Brabant naar elders in het land.[18]

Vanaf 21 maart coördineert een speciale eenheid van Defensie vanuit het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg het overbrengen van patiënten vanuit Noord-Brabant naar andere provincies.[19] Voor het overplaatsen van de patiënten naar andere ziekenhuizen wordt gebruikgemaakt van speciale ambulances, micu's (mobile intensive care units). Ook wordt er een speciale ambulancebus ingezet van Groningen Airport Eelde; deze bus werd de zogenaamde 'coronabus' genoemd. Op 21 maart werden de eerste patiënten overgebracht naar onder andere het UMCG te Groningen waar tot dan toe nog geen coronapatiënten op de Intensive Care waren opgenomen. De eerste twee dagen werden in totaal zeventig patiënten naar elders overgebracht.[20][21][22] Van vrijdag 20 maart tot en met dinsdag 24 maart konden zo 320 Covid-19-patiënten over het land worden verdeeld.[23] In de week van 23 maart werden in totaal uiteindelijk circa 500 patiënten overgeplaatst.[24] Op 28 maart bleek dat de verplaatsing van patiënten nagenoeg stil was gevallen. Dit werd veroorzaakt doordat ziekenhuizen in andere provincies zelf ook te maken kregen met een aanzienlijke toename van Covid-19-patiënten.[25]

Op 29 maart werden de twee eerste coronapatiënten vanuit het Zwolse Isala-ziekenhuis naar Münster in Duitsland verplaatst. Dit om een verwachte toestroom van patiënten te kunnen opvangen en om zo ruimte te maken op de intensive care. [26] Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding meldde op 4 april dat op dat moment 17 Nederlandse IC-patiënten opgenomen waren in Duitse ziekenhuizen. In totaal hadden tot 4 april 33 Duitse ziekenhuizen zich bereid gesteld om patiënten uit Nederland op te nemen.[27]

Maatregelen in verpleeghuizen

Bezoekstop

Bij verpleeghuizen werd vanaf 20 maart een bezoekersstop ingesteld; bewoners van deze zorginstellingen mochten vanaf die datum geen bezoek van familie- en vrienden ontvangen. Deze maatregel is door het kabinet genomen om zowel bewoners als verplegend personeel beter te beschermen tegen het coronavirus. Ook ouderen in 'kleinschalige woonvormen' moeten hun deuren sluiten voor bezoekers. Voor stervenden wordt een uitzondering gemaakt.

Inzet defensie

Defensie leverde beademingsapparaten, stapelbedden voor noodopvang en duizenden kilo's eten aan voedselbanken.[13] Het leger springt ook bij in het Nationaal Crisiscentrum en bij de verdeling van patiënten over het land in het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding te Rotterdam.

Wetenschappelijk onderzoek

Universitair onderzoek

Wetenschappers van het Erasmus Medisch Centrum en van de Universiteit Utrecht hebben lieten weten dat ze een antilichaam hebben gevonden dat wellicht tegen het virus gebruikt kan worden. Zij zijn in der veronderstelling dat met behulp van dit antilichaam mogelijk een medicijn kan worden gemaakt tegen het coronavirus. Dit zal echter uitvoerig moeten worden getest voordat het beschikbaar zal komen. Ook aan een vaccin wordt gewerkt, doch het ontwikkelen van een vaccin neemt veel tijd in beslag en dit wordt ook pas begin 2021 verwacht.[28]

Kunstmatige intelligentie

In de strijd tegen het coronavirus zetten medisch specialisten en datawetenschappers kunstmatige intelligentie (AI) en big data in.[29] Zij hopen met deze techniek de beste behandelmethode voor iedere individuele coronapatiënt te vinden. Het onderzoek staat onder leiding van het Amsterdam UMC, de Vrije Universiteit Amsterdam en Maastricht UMC+. Aan het onderzoek werken alle Nederlandse ziekenhuizen, de Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie en datawetenschappers van bedrijven en onderwijsinstellingen mee.[30]

Door veel gegevens te verzamelen over het coronavirus, zoals het ziekteverloop en behandelingswijzen willen de onderzoekers voorspellingen kunnen maken over het ziekteverloop bij patiënten. Zo zal het mogelijk moeten worden om beter in te kunnen schatten welke behandelingen en welke zorgcapaciteit nodig zijn.[30]

Door de uitzonderlijke crisissituatie die door de coronapandemie is ontstaan is er geen toestemming van de patiënt of zijn naasten nodig om gebruik te maken van informatie uit elektronische patiëntendossiers. Hierover heeft overleg plaatsgevonden met de Autoriteit Persoonsgegevens.[30]

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.