Thialf
IJsstadion Thialf in Heerenveen is het belangrijkste (overdekte) schaatsstadion van Nederland, en heeft de snelste laagland-ijsbaan ter wereld. Het complex is vooral bekend van het langebaanschaatsen, ijshockeyclub de Heerenveen Flyers en shorttrack Shorttrack Club Thialf (SCT). De naam Thialf is afgeleid van Thialfi, de snelvoetige knecht van Thor, de Germaanse god van de donder.
Thialf
| |||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Het schaatshart van Thialf | |||||||||||||||||
| Plaats | Heerenveen | ||||||||||||||||
| Land |  | ||||||||||||||||
| Coördinaten | 52° 56′ NB, 5° 57′ OL | ||||||||||||||||
| Capaciteit | 12.500 | ||||||||||||||||
| Hoogte | 0,4 meter boven zeeniveau | ||||||||||||||||
| Type | Overdekt, kunstijsbaan | ||||||||||||||||
| Lengte | 400m | ||||||||||||||||
| Geopend in | 1967, 1986 (overdekt) | ||||||||||||||||
| Puntentotaal | 368,855 (3e snelste ijsbaan) | ||||||||||||||||
| Baanrecords - mannen | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Baanrecords - vrouwen | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Logo Thialf | |||||||||||||||||
| Gegevens laatst gewijzigd op: 08-03-2020 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Geschiedenis
Oorspronkelijk lag de ijsbaan Thialf in Heerenveen-Noord. Deze ijsbaan werd in 1892 aangelegd en de Thialfweg aldaar herinnert nog aan de locatie van die ijsbaan. Ook op luchtfoto's is nu nog steeds de noordelijke helft van de ijsbaan terug te vinden. Deze baan was een natuurijsbaan.
Op 14 oktober 1967 werd in Heerenveen-Zuid het ijsstadion geopend door prinses Christina. In 1986 werd de baan als tweede ter wereld overdekt, nadat een jaar eerder het Sportforum Hohenschönhausen in Berlijn zijn deuren had geopend. Architect was Architectenburo Van der Zee & Ybema, nu Alynia Architecten Harlingen bv.
In het seizoen 1986/87 sneuvelden in Thialf direct de tien belangrijkste wereldrecords in het langebaanschaatsen. Door de komst van overdekte banen op grote hoogte, met name die in Calgary en Salt Lake City, is Thialf zijn status als snelste baan ter wereld al lang kwijtgeraakt. Een enkele keer wordt hier echter nog een wereldrecord gereden, zoals in 2007, toen Sven Kramer tijdens het WK Allround het wereldrecord op de 10 km verbeterde. In het Nieuwe Thialf zal dit volgens ijsmeester Beert Boomsma nog sneller gaan.[1] Ondanks het nadeel van de hogere luchtweerstand blijft Thialf onder schaatsers een populaire baan. Dit komt vooral door het enthousiasme van het publiek, dat vaak nog wordt opgezweept door de muziek van dweilorkesten zoals de Blauhúster Dakkapel (inmiddels ter ziele), De Glasblazers en later ook Kleintje Pils.
Op de lijst van snelste ijsbanen ter wereld staat Thialf op de derde plaats, achter de banen in Salt Lake City en Calgary, die beide op meer dan 1000 meter boven zeeniveau gelegen zijn. Omdat Thialf 0,4m boven zeeniveau ligt is de luchtweerstand in vergelijking met hooglandbanen groot, dus kan er minder hard geschaatst worden. Het ijs is echter van zeer goede kwaliteit, waardoor Thialf de derde snelste schaatsbaan ter wereld is, en de snelste laaglandbaan ter wereld. Ook is het vanzelfsprekend de snelste ijsbaan van Nederland.
Baanrecords
Mannen
Vrouwen
- # = plaats in lijst van snelste baanrecords (tussen haakjes plaats in lijst van snelste baanrecords van de laaglandbanen)
- * = wereldrecord laaglandbanen
- ** = puntentotaal opgemaakt uit tijden op 4 individuele afstanden gereden in het zelfde wedstrijdweekend
Wereldrecords
| = huidig wereldrecord |
* → gereden met de klapschaats
Andere evenementen
Behalve voor het schaatsen wordt Thialf ook gebruikt voor evenementen. Zo vond in oktober 1992, maart 1993 en oktober 1999 het dance-event Thunderdome plaats in Thialf. In mei 1989 gaf The Cure het eerste concert in Thialf. In het kader van hun Prayer Tour, met als support act Shelleyan Orphan en special guest The Mission Terwijl er bij het gebruik van de schaatsbaan een kleine 10.000 bezoekers kunnen toekijken is de beschikbare vloeroppervlakte van 13.000 vierkante meter voldoende om tot ongeveer 15.000 bezoekers te herbergen. Naast Thunderdome werd het dansevenement Trance Energy in 2000, 2001 en 2002 in Thialf georganiseerd. De TROS hield twee edities van het Muziekfeest op het ijs in Thialf. Sinds 2017 wordt hier ook een finalewedstrijd van het WK IJsspeedway verreden. Deze wedstrijd vond tot 2016 plaats in De Bonte Wever in Assen, maar deze ijsbaan werd in 2016 wegens financiële problemen opgeheven.
Andere acts die Thialf hebben aangedaan zijn onder andere: Simple Minds (1989 en 1991), Tina Turner (1990 en 1996 (2x)), Prince (1990), Johnny Cash (1990), Gloria Estefan (1991), Hessel (1992 (2x) en 2005), Toto (1992), Bryan Adams (1992), UB40 (1993), Whitney Houston (1993), Rene Froger (1995 en 1996), Eric Clapton (1998), BLØF (2004) en André Rieu (2009 (3x) en 2011).
Bij sommige evenementen is treinhalte Heerenveen IJsstadion er voor het openbaar vervoer.
IJsbanen
Thialf beschikt over vijf verschillende ijsbanen:
- 400 meter
- 333 meter
- 30m x 30m (krabbelbaan)
- 60m x 30m (curlingbaan)
- 60m x 30m (ijshockeyhal)
ISU-kampioenschappen
Bedrijf
Marc Winters is sinds 2017 directeur van Thialf. Hij volgde Willem Jan van Elsacker op, die op 3 januari 2013 was aangetreden om de verbouwing en opstart van Thialf in goede banen te leiden.[4]
Nieuwbouwplannen
Al sinds 2008 zijn er plannen voor de bouw van een nieuw ijsstadion. In dat jaar maakten de gemeente Heerenveen, de provincie Friesland en de directeuren van Thialf tijdens een persconferentie bekend bezig te zijn met "revolutionaire plannen" voor de schaatshal. In 2009 werden de plannen gepresenteerd, waarin een nieuw Thialf naast het Abe Lenstra Stadion zou verrijzen.[5]
In maart 2011 werd door een speciale werkgroep, waarin onder andere KNSB-voorzitter Doekle Terpstra in zit, besloten dat er een nieuw stadion zou komen.[6] Gedeputeerde Hans Konst van Ruimte, Economie en Duurzame Energie liet op 14 december 2011 weten dat het College van Gedeputeerde Staten 40 miljoen euro beschikbaar wil stellen voor een nieuw Thialf.[7]
Op 22 februari 2012 koos een meerderheid van Provinciale Staten van Friesland voor een vernieuwde schaatstempel op de huidige locatie. Zij gaven daarmee de voorkeur aan wat wordt genoemd de 'vernieuwbouw' van het ijsstadion, een mix van nieuwbouw en renovatie. Die variant kost Friesland twintig miljoen euro in plaats van de honderd miljoen voor een nieuw Thialf. Op 10 mei 2013 werd bekend dat er naast Thialf twee andere opties zijn waar in augustus 2013 door de bond een keuze tussen wordt gemaakt: het duurzame schaatscomplex Transportium in Zoetermeer (185 miljoen euro) of het Icedôme in Almere.[8] In april 2014 zal de ijsinstallatie worden vervangen voor 2014/2015.
Als gevolg van de aangekondigde renovatie stapten begin oktober 2014 voorzitter Joop Atsma, Anne Hettinga en Geert Kuiper van de raad van commissarissen op, omdat Thialf in september een contract had getekend met Ballast Nedam.[9] Op 16 februari 2015 ving de verbouw aan[10] en is fase 1 voor de vierde wereldbekerwedstrijd op 11 december 2015 gereed.[11]
In 2016 startte de tweede fase van de vernieuwbouw van Thialf. Gedurende deze fase werd het bestaande Thialf van binnenuit gedemonteerd en werd het gebouw in zijn geheel verder afgebouwd. Oude buitengevels werden verwijderd en de bestaande dakconstructie boven de schaatsbaan ging rusten op de nieuwe kolommen. Op 27 januari 2017 werd het vernieuwde Thialf geopend door Koning Willem-Alexander. Het vernieuwde Thialf is een ontwerp van ZJA Zwarts & Jansma Architecten.
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Thialf van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
 |  |
|---|---|
|
| |
| IJsbanen gebruikt voor de wereldbeker schaatsen |
|---|
|
Arena Ritten · Asama Onsen Skating Rink · De Bonte Wever · De Uithof · Vechtsebanen · Sportpaleis Krylatskoje · IJsstadion Davos · Fram kunstisbane · Gaétan Boucher Oval · Gunda Niemann-Stirnemann Halle · Hamar Stadion · Heilongjiang Indoor Rink · Horst-Dohm-Eisstadion · IJssportcentrum Eindhoven · IJsstadion Stadspark · Isstadion Eskilstuna · James B. Sheffield Olympic Skating Rink · Jeonju Ice Rink · Provinciale ijsbaan van Jilin · Guidant John Rose Minnesota Oval · Kometa · Leangen Kunstis · Lövsta Idrottsplats · Ludwig Schwabl Stadion · M-Wave · Machiyama Highland Skating Center · Max Aicher Arena · Medeo · No Mori Skating Centre · Olympia Eisstadion Innsbruck · Olympic Oval · Oulunkylä · Oval Lingotto · Pettit National Ice Center · Ruddalens IP · Savalen kunstisbane · Skien isstadion · Slåtthaug kunstisbane · Sørmarka Arena · Sportforum Hohenschönhausen · Sportpaleis Alau · Stade de Patinage Olympique · Stadio del Ghiaccio · Taereung Ice Rink · Thialf · Tokachi Oval · Tor Stegny · Uiam Rink · Uralskaja Molnija · US High Mountain Altitude Sportcenter · Utah Olympic Oval · Valle Hovin kunstisbane · Vikingskipet · Skating Center Karuizawa |