Spoorlijn Brig - Disentis

De bouw van de tandradbaan over de Furkapas werd in 1911 door de Brig–Furka–Disentis-Bahn (BFD) begonnen. Bij tandradtrajecten loopt de helling op tot 110‰. In 1915 werd het traject van Station Brig te Brig naar Gletsch geopend, maar wegens financiële problemen door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en technische problemen werd de bouw aan de rest van het traject stilgelegd. Het traject kon na het gereedkomen van de Furka-Scheiteltunnels in 1925 alsnog worden geopend. Toen ontstond ook de aansluiting op de Rhätische Bahn in Disentis.

In Brig bestaat sinds 1930 een aansluiting met de Brig-Visp-Zermatt-Bahn (BVZ). Hierdoor werd het mogelijk de Glacier Express tussen Zermatt en Sankt Moritz te laten rijden.

In december 2007 is een nieuw traject tussen Bitsch en Brig in gebruik genomen. Deze spoorlijn loopt onder de toegangspoort van de Simplontunnel door. Het station in Naters, dat dicht op Brig ligt, is daarmee komen te vervallen.

De FO maakt gebruik van het tandradsysteem Abt. Abt is een systeem voor tandradspoorwegen, ontwikkeld door de Zwitserse ingenieur Carl Roman Abt (1850-1933).[1]

In 1941 werd het hele net van de FO geëlektrificeerd op gangbare spanning van 11.000 V 16 2/3 Hz wisselstroom om aan te sluiten op het net van de SchB, BVZ en de RhB.

Wegens groot lawinegevaar is het traject over de Furkapas tussen Realp en Oberwald, dat ook langs de Rhônegletsjer liep, niet veilig in de winter. De daardoor ontstane onderbreking van de spoorlijn deelde het net van oktober tot mei in twee delen. In het voorjaar moest met hoge kosten en veel arbeidstijd de verbinding weer tot stand gebracht worden door het ruimen van sneeuw, herstel van schade en het weer opbouwen van een demontabele brug.

Met de bouw van de Furka-Basistunnel kon ook in de winter de verbinding tussen Uri en Wallis in gebruik blijven. In de winter van 1981 werd het bergtraject stilgelegd en in 1982 werd de 15,381 km lange basistunnel geopend. De oorspronkelijk geplande afbraak van het bergtraject kon worden voorkomen. In 1983 werd de Verein Furka-Bergstrecke en in 1985 de Dampfbahn Furka-Bergstrecke AG (DFB) opgericht. Sinds 1992 rijden er 's zomers weer stoomtreinen op het gedeelte Realp – Gletsch.

De Schöllenenbahn (SchB) opende reeds in 1917 het tandradtraject van Göschenen door de Schöllenenschlucht naar Andermatt. In Göschenen bestaat een overstapmogelijkheid op de Gotthardspoorlijn van de SBB. De helling bedraagt maximaal 179‰. Oorspronkelijk was de SchB geëlektrificeerd met een spanning van 1200 V gelijkstroom. In 1941 werd deze verbouwd tot de bij de FO gangbare spanning van 11.000 V 16 2/3 Hz wisselstroom om aan te sluiten op het net van de FO. De diensten van beide ondernemingen waren sindsdien aan elkaar gekoppeld. In 1961 werd de SchB door de Furka-Oberalp-Bahn overgenomen.

Sinds 1 januari 2003 is de Furka-Oberalp-Bahn (FO) met de Brig-Visp-Zermatt-Bahn (BVZ) gefuseerd en verdergegaan onder de naam Matterhorn Gotthard Bahn (MGB).

Rond het middaguur van vrijdag 23 juli 2010 reed een trein 908 van de Matterhorn Gotthard Bahn richting de Zwitserse plaats Sankt Moritz op enkelspoor tussen Lax en Fiesch langs een ravijn. Na het ravijn gepasseerd te hebben kantelden de twee achterste wagons, waarvan er één op een helling terechtkwam.

• Eisenbahnatlas Schweiz. Schweers + Wall, Aachen 2004, ISBN 3-89494-122-7.

• Matterhorn Gotthard Bahn
• Dampfbahn Furka-Bergstrecke
• Zwitserse spoorwegen
• Lijst van Zwitserse spoorwegmaatschappijen
• Tandradspoorweg
• Tandradsysteem

Zie de categorie Spoorlijn Brig - Disentis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Zie de categorie Dampfbahn Furka-Bergstrecke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.