Salade
Een salade is een koud gerecht, dat bereid kan zijn met verschillende ingrediënten en vaak aangemaakt wordt met een vinaigrette of dressing. Vinaigrettes en dressings bestaan meestal uit een combinatie van olie, azijn en smaakmakers als zout, kruiden en specerijen. Ook worden dressings vaak gemaakt met mayonaise, dat weer een mengsel is van o.a. olie, eidooier en azijn. Een salades met mayonaise en kleingehakte groenten worden in de volksmond ook wel slaatje genoemd.
Dit artikel behoort tot de reeks over kookkunst |
Bereidingstechnieken en benodigdheden |
Ingrediënten en soorten voedsel |
Kruiden en specerijen |
Regionale keukens |
Westers · Latijns-Amerika |
Culinaire geschiedenis |
Oud-Egyptische keuken |
Zie ook |
Portaal |
Salades kunnen worden gegeten als voorgerecht bij een diner of als groente bij een maaltijd. Omdat salades vaak bestempeld worden als een gezond gerecht, zijn ze ook onderdeel van vele diëten. Tegenwoordig worden bepaalde salades soms gegeten als hoofdgerecht; deze worden dan maaltijdsalades genoemd. Een andere vorm van salade is als broodbeleg, bijvoorbeeld vleessalade.
Typen salades
Er zijn enkelvoudige salades, meervoudige salades en samengestelde salades.
Enkelvoudige salades bestaan uit slechts één ingrediënt, aangemaakt met een saus of vinaigrette. Voorbeelden van enkelvoudige salades zijn:
- Bietensalade. (Duits: Betensalat)
- Bleekselderijsalade
- Komkommersalade
- Tomatensalade
- Witlofsalade
- Witte- of rodekoolsalade
- Wortelsalade
Ook zijn er salades die bestaan uit meerdere groenten. Naast verschillende slasoorten (eikenbladsla, ijsbergsla, kropsla, rucola, veldsla) worden ook groenten als augurk, bieslook, bleekselderij, komkommer, kool, paprika, prei, tomaten, ui, witlof, en wortel veel gebruikt. Men spreekt dan van een meervoudige salade. Ook deze worden vaak aangemaakt met een vinaigrette.
Verder zijn er veel variaties mogelijk door combinaties met vlees of vis, maar ook met fruit, zoals appels en mandarijn; dit noemt men samengestelde salades. De overige ingrediënten kunnen zeer divers zijn: allerlei groenten en aardappelen, maar ook eieren, pasta, feta en spek worden gebruikt. Maaltijdsalades bestaan meestal uit een combinatie van groenten met een bron van koolhydraten (pasta, rijst, aardappel) en een bron van eiwitten (vlees, vis, ei, kaas, noten) zodat de salade als een hele maaltijd wordt beschouwd.
Salades worden vaak klaargemaakt voor meer personen en ook bij feesten, zoals een bruiloft. Ze worden vaak gebruikt bij een buffet en zijn daarnaast een gebruikelijk bijgerecht bij de barbecue.
Bekende samengestelde salades zijn:
- Aardappelsalade
- Caesarsalade
- Griekse salade, vaak met feta
- Haringsalade
- Hollandse salade
- Huzarensalade
- Russisch ei
- Salade niçoise
- Taboulé
- Vruchtensalade of fruitsalade, alleen bestaande uit diverse soorten fruit
- Waldorfsalade
- Zalmsalade
Er bestaan ook salades (partysalades) die op een toastje of cracker worden gegeten bij een feest als verjaardag, oudejaarsavond, of borrel, zoals:
- Eiersalade
- Kipkerriesalade
- Kipsatésalade
- Komkommersalade
- Selderiesalade
- Tonijnsalade
- Zalmsalade
Etymologie
Het woord is afgeleid van sal = zout – salade betekent dus: zout gerecht.
Sommige salades zijn ook bekend bij hun buitenlandse naam:
- Insalata
- Salsa
Zie de categorie Salads van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |