Keizer Karel IV

Karel was de zoon van Jan de Blinde, koning van Bohemen en de kleinzoon van Hendrik VII, de toenmalige Roomse keizer. Zijn moeder was Elisabeth I van Bohemen, de zuster van Wenceslaus, de laatste der Přemysliden. Bij zijn geboorte kreeg hij de naam Wenceslaus (Václav), naar de patroon van het Boheemse volk. Jan de Blinde liet zijn vrouw Elisabeth inkerkeren in het klooster van Mělník en nam zijn zoon mee naar Frankrijk. Wenceslaus werd opgevoed in Parijs en kreeg bij zijn vormsel de naam Karel. Hij huwde daar met Blanca van Valois, de halfzuster van de Franse koning.

In 1333 werd hij door zijn vader belast met het bestuur van Bohemen en Moravië. Zijn vader, gesteund door paus Clemens VI en de Franse koning Filips VI, wist, nog net voor zijn dood, te bewerken dat Karel in 1346 werd gekozen tot Duits tegenkoning, waarbij hij de bijnaam Pfaffenkönig kreeg. Zijn vader sneuvelde in de Slag bij Crécy, waar ook hij niet ongeschonden van terugkeerde. Hij werd de volgende graaf van Luxemburg. In 1353 deed hij afstand van de titel graaf van Luxemburg ten gunste van zijn halfbroer Wenceslaus, die hij het jaar daarop tot hertog verhief. Hij erfde ook de titel van koning van Bohemen.

In 1355 werd hij gekozen tot koning van Italië en enkele maanden later tot Duits keizer. Na zijn kroning in 1355 door de paus mocht hij zich pas echt Rooms keizer noemen. Toch was hij daarvoor ook al keizer, omdat onder zijn voorganger, Lodewijk de Beier, bepaald was dat een door de keurvorsten verkozen kandidaat al vóór zijn kroning door de paus rechtmatig koning van het Duitse Rijk was. In 1356 vaardigde hij de beroemde Gouden Bul uit die de wijze van verkiezing van de keizer van het Heilige Roomse Rijk door de zeven Duitse keurvorsten vastlegde. Vanaf 1365 werd hij bovendien koning van Bourgondië, datum van zijn kroning in de kathedraal Saint-Trophime in Arles.

Karel IV bekommerde zich voornamelijk om de uitbreiding en de welvaart van zijn erflanden. Door zijn eigen vier huwelijken en door die van zijn kinderen verstevigde hij de macht in die landen. Hij bevorderde in Bohemen en Moravië de Franse en Duitse cultuur en stichtte in 1348 de Universiteit van Praag. De oude burcht Hradcany uit de negende eeuw liet hij geheel verbouwen. Hij gaf de opdracht om de St. Vituskathedraal verder op te bouwen, liet de Wenceslaskroon smeden en liet Praag aanzienlijk vergroten door de aanleg van de huidige Nieuwe Stad. Ook liet hij de Karelsbrug bouwen en vele andere bouwwerken. Karel IV, die een autobiografie in eigen handschrift schreef, stierf in 1378.

Karel IV huwde vier keer:

• Blanca van Valois (1316-1348), dochter van hertog Karel van Valois
  • Margaretha van Luxemburg (1335-1349), huwde in 1338 met koning Lodewijk I van Hongarije
  • Catharina van Bohemen (1342-1395), huwde in 1357 met aartshertog Rudolf IV van Oostenrijk
• Anna van de Palts (1329-1353), dochter van paltsgraaf Rudolf II van de Palts
  • Wenceslaus (1350-1351)
• Anna van Schweidnitz (1339-1362), dochter van hertog Hendrik II van Schweidnitz-Jauer
  • Elisabeth van Bohemen (1358-1373), huwde in 1366 met Albrecht III van Oostenrijk (1348-1395)
  • Wenceslaus, (1361-1419) Rooms-koning (1378-1400)
• Elisabeth van Pommeren (1348-1393), dochter van hertog Boguslaw V van Pommeren.
  • Anna van Bohemen (1366-1394), huwde in 1382 met koning Richard II van Engeland (1367-1400)
  • Sigismund (1368-1437), Rooms-koning (1411-1437)
  • Jan (1370-1396), hertog van Görlitz
  • Karel (1372-1373)
  • Margaretha (1373-1410), huwde in 1381 met burggraaf Jan van Nürnberg (1369-1420)
  • Hendrik (1377–1378)

• Stamboom op Genealogy.eu van Miroslav Marek

Zie de categorie Charles IV, Holy Roman Emperor van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.