Commissaris van de Koning

De commissaris van de Koning (CvdK) is in Nederland de voorzitter van het College van Gedeputeerde Staten en van Provinciale Staten van de provincies, en is als zodanig ook vaak het 'gezicht' van het bestuur van de provincie. De commissaris hoeft het echter niet met het beleid van de provincie eens te zijn. Ook vertegenwoordigt de commissaris, in de rol van "rijksheer", het rijk binnen de provincie. De Grondwet spreekt formeel van commissaris van de Koning, maar wanneer het ambt van de Koning door een vrouw wordt vervuld, wordt gesproken van commissaris van de Koningin. De wijze van benoeming en de bevoegdheden van de CvdK zijn vastgelegd in Hoofdstuk IV van de huidige Provinciewet. De commissaris van de Koning in de Nederlandse provincie Limburg, die pas in 1866 tot het Nederlands grondgebied is gaan behoren, wordt daar traditiegetrouw informeel veelal aangeduid met gouverneur, in navolging van hoe dat gebruikelijk was in het hertogdom Limburg (1839-1866). Het provinciehuis van Nederlands Limburg in Maastricht wordt bijgevolg nog steeds aangeduid met Gouvernement.

Nederlandse politiek
Wapen van Nederland
Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden
Nederlandse Grondwet
Nederlandse regering
Hoge Colleges van Staat
Hoge Raad der Nederlanden
Decentrale overheden
Portaal   Politiek
Portaal   Nederland

Commissaris van de Koning

De commissaris van de Koning wordt benoemd door de regering voor een periode van zes jaar. Alleen de regering kan de commissaris binnen deze periode ontslaan.

Tot midden jaren 1980 was het gebruikelijk te spreken over 'commissaris des Konings' dan wel 'commissaris der Koningin' (CdK). Onder het koningschap van koningin Beatrix is het gangbaarder geworden om deze door de regering benoemde ambtenaar aan te duiden met 'commissaris van de Koningin'; sinds de troonswisseling op 30 april 2013 zijn de commissarissen 'commissaris van de Koning' net als de benaming in de Grondwet. Ten tijde van de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog werd de functionaris aangeduid als 'commissaris der provincie'.

Commissarissen per provincie
Provincie CvdK Partij Sinds Bron
GroningenRené PaasCDA18 april 2016[1]
FrieslandArno BrokVVD1 maart 2017[2]
DrentheJetta KlijnsmaPvdA1 december 2017[3]
OverijsselAndries HeidemaCU11 juli 2018[4]
FlevolandLeen VerbeekPvdA1 november 2008
GelderlandJohn BerendsCDA6 februari 2019[5]
UtrechtHans OostersPvdA1 februari 2019[6]
Noord-HollandArthur van DijkVVD1 januari 2019[7]
Zuid-HollandJaap SmitCDA1 januari 2014[8]
ZeelandHan PolmanD661 maart 2013[9]
Noord-BrabantWim van de DonkCDA1 oktober 2009
LimburgTheo BovensCDA1 oktober 2011[10]

Provinciaal gouverneur

Tot 1850 werd de titel provinciaal gouverneur gebruikt. In Limburg wordt de commissaris van de Koning officieus nog steeds aangeduid als gouverneur. Het provinciehuis in Maastricht wordt bijgevolg nog steeds aangeduid met Gouvernement.

In België staat een gouverneur aan het hoofd van een provincie.

Commissaris der provincie

Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werden bijna alle commissarissen van de Koningin ontslagen door de Duitsers. Hiervoor in de plaats werden NSB'ers geïnstalleerd met als titel commissaris der provincie.

Rampen

Met de inwerkingtreding van de Wet op de veiligheidsregio's (1 oktober 2010) zijn de taak van de commissaris van de Koning en de rol van de provincie bij rampen en de voorbereiding daarop teruggedrongen ten gunste van de voorzitter van de veiligheidsregio.

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.