College van Kardinalen
Het College van Kardinalen (Collegium Cardinalium) bestaat uit alle kardinalen van de Rooms-Katholieke Kerk. Dat college speelt twee rollen voor de Kerk:
- deelname aan het conclaaf als de Heilige Stoel vacant is (voor alle leden die niet minstens 80 jaar oud zijn);
- het adviseren van de paus over kerkzaken als hij het college oproept tot een consistorie.
Kardinalen bij de begrafenis van paus Johannes Paulus II, met Joseph Ratzinger, deken van het College van Kardinalen, als hoofdcelebrant
Macht van het College van Kardinalen
Het college heeft geen uitvoerende macht, behalve tijdens een periode van sedisvacatie, maar zelfs dan is haar macht zeer beperkt volgens Universi Dominici Gregis, de apostolische constitutie van paus Johannes Paulus II, die richtlijnen geeft voor de sedisvacatie.
Omvang
Het College had lange tijd een – door paus Sixtus V in 1588 vastgestelde – maximale omvang van 70 kardinalen. Paus Johannes XXIII was de eerste die, overigens zonder de Sixtijnse regelgeving aan te passen, het aantal van 70 overschreed: hij liet bij zijn overlijden in 1963 een College van 82 kardinalen na.
Onder paus Paulus VI werden de huidige regels vastgesteld. In het consistorie van 22 februari 1965, toen hij 27 kardinalen creëerde, overschreed hij het aantal van 100 kardinalen. In zijn motu proprio Ingravescentem Ætatem bepaalde hij dat kardinalen die minstens de leeftijd van tachtig jaar bereikt hebben geen stemrecht meer hebben in het conclaaf. Kardinalen die die leeftijd zijn gepasseerd blijven wel zitting houden in het College van Kardinalen.
Dit motu proprio is echter een richtlijn en geen strikte wet. Er kunnen dus meer dan 120 kiesgerechtigde kardinalen zijn. Bij recente consistories is het ook voorgekomen dat het aantal van 120 met enkelen werd overschreden. De paus anticipeert hiermee op de aanstaande 80e verjaardag van een aantal kardinalen, die op dat moment dus hun kiesrecht zullen gaan verliezen.
Het aantal kardinalen dat aan een conclaaf mag deelnemen is wel strikt beperkt tot 120. Op enkele momenten in de geschiedenis oversteeg het aantal kieskardinalen toch de 120, omdat de paus meer kardinalen gecreëerd had. Voor het geval dat werkelijk zo is tijdens een periode van sedisvacatie, is echter niets specifieks geregeld.
Voorzitterschap
Het college wordt voorgezeten door de paus of door de deken van het College van Kardinalen. Sinds januari 2020 is Giovanni Battista Re de deken. Paus Franciscus bepaalde dat vanaf 2020 de kardinaalsdeken voor een periode van vijf jaar wordt verkozen en dat deze termijn één keer hernieuwbaar is.[1]
Verschillende soorten kardinalen
Rangen
Kardinalen worden benoemd in drie verschillende rangen:
- In de hoogste rang bevinden zich de kardinaal-bisschoppen. Het betreft hier een zestal kardinalen die titulair een suburbicair bisdom besturen. Meestal gaat het hier om zeer seniore kardinalen van de Romeinse Curie
Op 26 juni 2018 opende paus Franciscus de mogelijkheid om kardinalen op te nemen in deze rang zonder toekenning van een suburbicair bisdom.
Een subrang betreft de kardinaal-patriarchen. Deze rang wordt toegekend aan tot kardinaal benoemde patriarchen van oosters-katholieke kerken. - In de middelste rang bevinden zich de kardinaal-priesters. Het betreft doorgaans kardinalen die residerend (aarts)bisschop zijn.
- In de laagste rang bevinden zich de kardinaal-diakenen. Vaak zijn dit hoge Curie-kardinalen, ofwel kardinalen die bij hun creatie al ouder dan 80 jaar zijn en - als zij nog geen bisschop zijn - dan gewoonlijk een titulaire bisschopsstoel krijgen toegewezen.
Kardinalen met een bijzondere taak
Wanneer een paus is overleden, zijn er enkele kardinalen met een bijzondere taak:
- Deken: zit vergaderingen voor na het overlijden of de abdicatie van een paus (doet dit ook als een nog levende paus is verhinderd wegens bijvoorbeeld ziekte). Voorganger tijdens de uitvaart voor een paus. Sinds 2020 is dat Giovanni Battista Re.
- Vicedeken of subdeken: vervangt de deken als deze zou zijn verhinderd of ouder is dan 80 jaar. Sinds 2020 is dat Leonardo Sandri.
- Camerlengo: regelt de zaken omtrent het overlijden van een paus. Sinds 2019 is dat Kevin Farrell.
- Protodiaken: maakt na het conclaaf de nieuwe paus bekend en kroont deze.[2] Sinds 2014 is dat Renato Martino.
- Protopriester: gaat voor in de H. Missen tijdens de novemdiales. Sinds 2016 is dat Michael Kitbunchu.
Lijst van kardinalen
De kardinalen zijn binnen hun orde gerangschikt naar anciënniteit[3].
|
.svg.png){kind=small}
.svg.png){kind=small}
Statistieken
Totaal aantal kardinalen: 223[4]
|
|
|
|
Trivia
- Twee kardinalen zijn geen bisschop[4]: de Fransman Albert Vanhoye en de Albanees Ernest Simoni. Zij waren op het moment van hun creatie ouder dan 80 jaar en werden omwille van leeftijd en gezondheid vrijgesteld van een voorafgaande bisschopswijding.
- Er is één Belgische kardinaal (met stemrecht) en er zijn twee Nederlandse kardinalen (één met en één zonder stemrecht).[4]
- De oudste kardinaal is de Fransman Albert Vanhoye.[4]
- De jongste kardinaal is de Centraal-Afrikaan Dieudonné Nzapalainga C.S.Sp.[4]
- 2012 is het laatste jaar waarin twee consistories gehouden werden. Het laatste jaar waarin drie consistories werden gehouden is 1889.
- Joseph Ratzinger/paus-emeritus Benedictus XVI, gecreëerd in 1977 door Paulus VI, is nog in leven. Hij is echter geen lid van het College van Kardinalen.
- Naast paus Franciscus en paus-emeritus Benedictus XVI is er nog een ex-kardinaal in leven: Theodore Edgar McCarrick verliet het college van kardinalen in 2018 na een serie beschuldigingen van seksueel misbruik. Daarmee was McCarrick de eerste kardinaal die zijn titel inleverde sinds de Franse theoloog Louis Billot in 1927.
Zie ook
Bronnen
Noten
|
This article is issued from
Wikipedia.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.