Boerakker

Hoofdweg in de winter

Boerakker is ontstaan in een veengebied dat gelegen is tussen de hoge zandruggen van Langewold in het noorden en Vredewold in het zuiden van het Westerkwartier. De zandweg "Boerenakkers" of "Buurackers" stamt mogelijk al uit de late middeleeuwen. De naam "Buiracker" komt voor op een zogeheten verzegeling uit 1686, waarin Lubbe Iwema een boerderij in Niebert verkoopt aan Jan en Johannes Engberts. De eerste aantoonbare bebouwing is aangegeven op een militaire topografische kaart van begin 19e eeuw. Op de kadastrale kaart van de gemeente Marum en Leek uit 1829 staan de Gereformeerde kerk en twee woningen vermeld. In 1867 stonden er tien woningen[2].

Tussen 1900 en 1910 ontstond er een daadwerkelijk dorp, met zo'n vijftien huizen[2]. In de decennia daarna groeide het uit tot het huidige dorp. In de jaren 70-80 van de 20e eeuw werd het dorp uitgebreid met nieuwbouw aan de westzijde van het dorp, aan de Olde Ee. In 2006 vond uitbreiding plaats in zuidelijke richting langs de Hoofdweg.

Lange tijd was Boerakker geen 'gewoon' dorp. Het lag tot de gemeentelijke herindeling in 1990 in twee gemeenten, namelijk de gemeente Marum en Leek. De Hoofdweg vormde de grens. Na de herindeling kwam het dorp in zijn geheel bij Marum. Opvallend was dat beide gemeenten een verschillende status aan het dorp gaven. De gemeente Leek beschouwde Boerakker als een deel van Tolbert, terwijl Marum het dorp Boerakker een dorpsstatus gaf. Het buitengebied van Boerakker aan oost- en noordzijde van De Jammer behoorde tot de gemeente Leek als 'Boerakker gemeente Leek'. Na de gemeentelijke herindeling van 1 januari 2019 behoort dit alles tot de gemeente Westerkwartier.

Boerakker ligt aan het Dwarsdiep en aan het begin van de Matsloot. Door de bewoners van Boerakker worden beide wateren aangeduid met "Old Diep" of "Oale Diep".