dwingeland
Nederlands
Woordafbreking
- dwin·ge·land
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘tiran’ voor het eerst aangetroffen in 1540 [1]
- samenstelling van dwing ww en land met het invoegsel -e- [2]
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | dwingeland | dwingelanden |
verkleinwoord | dwingelandje | dwingelandjes |
Zelfstandig naamwoord
dwingeland m [3]
- iemand die op een hinderlijke manier de baas (probeert) te spelen
- Gezien dit hooggestemde ideaal en zijn diepe afkeer van sociale conventies, die hij als onecht en hypocriet ontmaskert, zou je hem een romanticus kunnen noemen, maar dan een van de norse soort. Als hij voor een scheerbeurt naar de kapper gaat, legt hij een bedrag neer en zegt: ‘Dit is voor jou als je je mond houdt tot je klaar bent met scheren. Als je praat neem ik het weer mee.’ Inderdaad, onconventioneel. Aangezien hij zich verder in de relaties die hij aanknoopt als een dwingeland en eersteklas manipulator ontpopt, is C. geen personage om in je hart te sluiten. Daar staat tegenover dat hij als weerbarstig, moeilijk te peilen sujet de lezer wel uitdaagt en intrigeert.[4]
- In het Noord-Brabantse Reusel heerst een godsdiensttwist die het dorp splijt. De bron van de onvrede: de pastoor. Een orthodoxe dwingeland, zeggen parochianen. In een stille tocht eisen ze zijn vertrek. 'We hebben moeder maar laten cremeren.'[5]
Vertalingen
1. iemand die op een hinderlijke manier de baas probeert te spelen
Gangbaarheid
- Het woord dwingeland staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'dwingeland' herkend door:
91 % | van de Nederlanders; |
74 % | van de Vlamingen. |
Verwijzingen
- "dwingeland" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- dwingeland op website: Etymologiebank.nl
- Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- NRC Marco Kamphuis 10 augustus 2016
- Volkskrant Maud Effting 14 april 2017
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.