Youp van 't Hek

Van 't Hek is het op een na jongste kind uit een gezin met acht kinderen. Hij bezocht in zijn schooljaren het toenmalige internaat Hageveld, maar werd daarvan na zeven maanden verwijderd wegens onredelijk gedrag. Na een kort verblijf op het Goois Lyceum te Bussum behaalde Van 't Hek uiteindelijk met veel moeite zijn mavo-diploma op de Ministerpark Mavo (thans Sint-Vitusmavo) te Naarden. In zijn programma Schreeuwstorm (2007) vertelde hij dat zijn liefde voor cabaret op 17 december 1963 begon in Naarden, toen hij met zijn ouders naar een show van Toon Hermans in Carré ging.

Actie Youp van 't Hek in de Kleine Komedie in verband met sluiting, 1988

Zijn roepnaam was aanvankelijk "Joep", maar in 1973 maakte hij er "Youp" van, nadat een vriendin de letter P toevoegde aan de woorden op een T-shirt "We help you". Sindsdien schrijft hij zijn naam nooit meer anders. In dat najaar richtte hij Cabaret NAR op, samen met Debby Petter (toen nog vriendin, nu zijn vrouw) en Daan van Straaten. In het begin speelde NAR vooral in buurthuizen, jeugdsociëteiten of zelfgehuurde zaaltjes. De samenstelling wisselde, maar Van 't Hek was een constante factor. Vanaf het vijfde programma (1977) kreeg NAR enige bekendheid.

De doorbraak kwam in 1983 met Man vermist, het achtste en laatste NAR-programma, maar eigenlijk een verkapte solovoorstelling. Daarna zorgden met name Van 't Heks conferences Hond op het IJs (1988) en zijn Oudejaarsconference 1989 voor een doorbraak. In 1988 ontving hij de Johan Kaartprijs.

Met de oudejaarsconference van 1989 bewerkstelligde Van 't Hek het Buckler-effect.[1]

In 1995 speelde Van 't Hek voor het eerst in Carré.

In december 2008 maakte Van 't Hek bekend dat hij na de "Omdat de nacht..."-voorstellingen zou stoppen met grote shows en zich zou gaan richten op kleinere voorstellingen en oudejaarsconference.[2]

Bij de Nederlandse Ig Nobel Night waar hij sprak als Cultural Professor van de TU Delft, 2013

Op 5 juli 2010 schreef en zong Van 't Hek samen met Guus Meeuwis het WK-lied Majesteit in NOS Studio Sportzomer in Zuid-Afrika. Dit lied werd geschreven ter gelegenheid van de halve finale van het Wereldkampioenschap voetbal 2010 van Nederland tegen Uruguay. Nadat koningin Beatrix op 28 januari 2013 aankondigde af te zullen treden, feliciteerde hij haar drie dagen later op haar 75e verjaardag 'met het feit dat ze besloten heeft om uit de poppenkast te stappen.' Van 't Hek benadrukte dat Beatrix hem 'een aardig mens' leek, maar dat koningin zijn hem een 'tyfusbaan' leek en hij zelf republikein was.[3]

In februari 2014 werd hem de Edison Oeuvreprijs Kleinkunst toegekend, een prijs die incidenteel wordt uitgereikt bij bijzondere gelegenheden. Van 't Hek is onderscheiden vanwege zijn omvangrijke oeuvre en zijn verdiensten voor de Nederlandse muziek ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag, zijn dertigste album en de tweehonderdste keer dat hij in Carré staat.

In oktober 2015 stelde Van 't Hek op doktersadvies enkele try-outs uit. In december 2015 moest Van 't Hek twee keer kort na elkaar een voorstelling (in Papendrecht en Middelburg) afbreken omdat hij onwel werd.[4][5] Eind december 2015 onderging hij een zware hartoperatie en werden alle voorstellingen van januari en februari 2016 geannuleerd, hoewel ook daarna gezondheidsklachten hem parten bleven spelen.[6] Op 13 februari 2016 hervatte hij zijn wekelijkse column in het NRC Handelsblad.[7] In 2016 is de VSCD Oeuvreprijs aan hem toegekend.

• Your Youp for you (1973)
• Meer geluk dan wijsheid (1973)
• Gele ellebogen (1974)
• Blaffende honden (1975)
• Alles in Wonderland (1976)
• Romantiek met mayonaise (1977)
• Geen vakantie voor Youp en Jan (1978)
• Zat ik maar thuis met een goed boek (1979)
• Zonder twijfel (1981)
• Gebroken glas (1983)

• Man vermist (1982) - Van 't Hek is een kredietbewaker, die onder andere grote verhalen heeft over zijn studententijd. Als jongen uit de provincie kwam hij terecht in Amsterdam, maar raakte al snel de weg kwijt. Uit angst voor zijn hospita en voor een voorspelling over zijn dood heeft hij al maandenlang zijn kamer niet verlaten. Hans van Gelder van Cabaret Nar speelt de rol van Napels, de buurman.
• Verlopen en verlaten (1984) - Van 't Hek speelt een zwerver, die op weg is naar een van zijn broers. Hij overnacht in een theater en treft daar publiek. Hij vervangt vervolgens cabaretier Van 't Hek, waar dit publiek voor is gekomen. Met de elpeeregistratie won Van 't Hek in 1987 een Edison in de categorie cabaret/theater.
• Tunnel zonder vluchtstrook (1986) - Van 't Hek speelt een cabaretier en vertelt hoe hij zijn voorstelling voorleest aan zijn moeder in een tehuis. Ondertussen wordt Van 't Hek lastig gevallen door een man (gespeeld door acteur Onno Molenkamp), die zijn laatste dag in het theater heeft gewerkt. Deze man blijkt niet zomaar een man te zijn.
• Hond op het ijs (1987) - Van 't Hek speelt voor de pauze een man met een mislukt huwelijk en een paar broers in een tehuis, die niet helemaal goed zijn. Na de pauze blijkt Van 't Hek zelf de broer die niet helemaal goed is te zijn en bekijkt op die manier de wereld van een heel andere kant.
• Oudejaarsconference 1989 - Van 't Hek vertelt over een reiziger - niet letterlijk, maar als een man die weg wil bij zijn gezin - maar onderbreekt het verhaal consequent. De moraal van het verhaal is vooral: durf te leven, want morgen ben je dood.
• Alles of nooit (1991) - Van 't Hek loopt op een Centraal Station en is op weg. Op weg naar de dood. Maar voordat je sterft, moet je toch eerst geleefd hebben. Van 't Hek vertelt over hoe hij denkt dat een mens zou moeten leven voor deze uiteindelijk doodgaat.
• Ergens in de verte (1992) - Van 't Hek vertelt over zijn jeugd, waarin hij als klein kind altijd met zijn twee beste vrienden Charley en David naar de bunker van de streng gereformeerde Boer Buitendijk ging. Hij vertelt wat er is geworden van hem en zijn twee goede vrienden.
• Spelen met je leven (1994) - Van 't Hek is het thuis meer dan zat en heeft zich teruggetrokken op zolder, waar hij zijn eigen kroegje heeft gebouwd. Hij heeft een contactadvertentie geplaatst en krijgt telefonisch reactie van de twintigjarige Suzie. Diezelfde avond wil Van 't Hek met deze dame afspreken in zijn eigen café.
• Het is liegen of sterven, oudejaarsconference 1995
• Scherven (1997) - Van 't Hek gaat voor de laatste keer terug naar de oude fabriek, die hij samen met zijn broer heeft overgenomen van zijn vader. De vele ruzies tussen de twee broers hebben er echter voor gezorgd dat de fabriek gesloopt gaat worden. De muzikant wordt gespeeld door Rens van der Zalm.
• De waker, de slaper & de dromer (1998) - Van 't Hek moet afscheid nemen van het oude studentenhuis, waar hij al die tijd nog in heeft gewoond, maar dat verkocht gaat worden. Van 't Hek vertelt over hoe het er vroeger aan toe ging in het studentenhuis en vooral over zijn oude vrienden en wat er van hen terecht is gekomen.
• Mond vol tanden, oudejaarsconference 1999 - Van 't Hek legt aan zijn zoontje uit wat hij gaat vertellen op de Oudejaarsconference. Ook gaat hij met zijn zoontje langs bij Mevrouw van Dijk, in het bejaardentehuis waar zijn moeder vroeger woonde. Deze conference werd niet live uitgezonden nadat Van 't Hek had ontdekt dat veel kaarten voor een enorm bedrag illegaal werden doorverkocht.
• De wereld draait door (2001) - Van 't Hek vertelt over zijn ervaringen met een lifter, die hij op weg naar het theater heeft meegenomen. De lifter is van huis weggelopen omdat hij het niet meer zag zitten. Van 't Hek vertelt tevens over de begrafenis van zijn goede vriend Willem.
• Youp speelt Youp, oudejaarsconference 2002
• Prachtige paprika's (2003) - De gereformeerde oom van Van 't Hek was paprikakweker. Na zijn overlijden hebben zijn twee zoons het bedrijf geërfd maar zij zijn de paprika's genetisch gaan manipuleren. De broers zwemmen in het geld, terwijl hun moeder de boel om zich heen ziet verkillen.
• Het zelfmoordcommando, oudejaarsconference 2005 - Als rode draad vertelt Van 't Hek hoe hij op 26-jarige leeftijd een ontmoeting had met een man in een bontgekleurd jasje, die hem inspireerde om door te zetten en cabaretier te worden. Jaren later heeft hij gehoord dat de man vlak na hun ontmoeting zelfmoord gepleegd heeft.
• Louterliedjes, Youp & Matangi (2006)
• Schreeuwstorm (2007) - Al toen hij een klein mannetje was wilde Van 't Hek niets liever dan in het theater staan. Inmiddels speelt hij al jaren allerlei voorstellingen, maar wil niet dat de voorstelling stopt. Daarom heeft hij zijn spullen meegenomen en verblijft hij, ook na de voorstelling, in het theater.
• Troost, oudejaarsconference 2008 - Van 't Hek vertelt als rode draad over een oude vrouw die liever naar een schilderijtje dan naar haar televisie keek. Nadat de vrouw is overleden erft Van 't Hek het schilderijtje.
• Omdat de nacht... (2009) - Na afloop van een voorstelling komt er een man naar Van 't Hek toe die, na lang aandringen, zijn verhaal aan hem kwijt mag. De man zit vooral in over een voor hem georganiseerd verrassingsfeest, waarna hij vlucht. In het bos ontmoet de man een perfecte vrouw in een eenzaam huisje.
• De tweede viool, oudejaarsconference 2011 - Van 't Hek spreekt in een hotelkamer met een kamermeisje. Buiten klinkt mooie vioolmuziek, waar geen geld meer voor is.
• Wigwam (2012) - Thema's zijn het ouder worden en Youp's jeugd. Hierbij komt de wigwam aan bod waar Youp als kind op zolder in ging zitten, en een verhaal dat Youp 's nachts bij zijn huis een vreemde man aantreft, waarna blijkt dat deze in beschonken toestand zijn eigen housewarming-party heeft verlaten en bij zijn oude huis is aangekomen.
• Mooie Verhalen (2014) - samen met Thomas Verbogt.
• Wat is de vraag?, oudejaarsconference 2014
• Licht (2015) - Van 't Hek vertelt over zijn oude vriend Peter, een psychiater die vijfendertig jaar lang elke week met hem afsprak – niet om hem therapie te geven, maar juist zodat hij zelf stoom kon afblazen.
• Een vloek en een zucht, oudejaarsconference 2017 - Van 't Hek vertelt over stamkroeg De Zanzibar waar hij al 40 jaar komt. Het is het slechtst lopende café van Amsterdam waar alleen "losers" komen en je kunt zeggen wat je wilt. Eén van de stamgasten is dodelijk ziek en de barman heeft besloten de kroeg te sluiten zodra de man dood is.
• Met de kennis van nu (2018) - Van 't Hek blikt met lichte heimwee terug op zijn eerste stappen op het podium. Die toekomst die hij toen voor zich had, heeft hij nu achter de rug.

In oktober 2019 kondigde Van ´t Hek in een interview met het AD aan dat zijn oudejaarsconference voor 2020 zijn laatste zou worden.[11] Hierna volgt ook zijn laatste grote show. Dat bevestigt Youp in een interview bij De Balie in Amsterdam. [12]

In maart 2020 werd hij in het ziekenhuis opgenomen vanwege een besmetting met het coronavirus.[13]