Single Top 100

De Single Top 100 is een Nederlandse hitlijst die gebaseerd is op verkopen van singles en legale downloads. De luistercijfers van muziekstreams worden eveneens meegeteld. Deze lijst ging officieel van start op 1 mei 2004, maar is in wezen de voortzetting van de Nationale Hitparade en de Mega Top 100. Als zodanig is de lijst sinds jaren de belangrijkste concurrent van de Nederlandse Top 40.

Deze hitlijst is vooral bedoeld voor de muziekindustrie en hitparadeliefhebbers en is een van de vier officiële hitlijsten van Nederland. De andere drie zijn de NPO 3FM Mega Top 30, de Nederlandse Top 40 en de 538 Top 50; voor deze lijsten wordt echter ook airplay meegerekend.

Geschiedenis

De lijst is in mei 1969 gestart als Hilversum 3 Top 30. Die top 30 had als voorgangers de Tijd Voor Teenagers Top 10 van 30 november 1963 tot en met 5 februari 1966 en de Parool Top 20 (ook wel PS Popparade) van 30 oktober 1965 tot en met 26 juli 1969. In de loop der tijd heeft de lijst verschillende namen en lengtes gehad.

In april 1971 veranderde de naam in Daverende Dertig (ook wel: Daverende 30). Overigens werden aanvankelijk op de radio en in publicaties als Pop-Telescoop en diverse kranten ook namen gebruikt als Top 30 en Nationale Top 30, maar in mei 1973 bleef uiteindelijk de naam Daverende Dertig als enige over.

In juni 1974 wijzigde de naam in de Nationale Hitparade. In februari 1987 werd dit de Nationale Hitparade Top 100 en in december 1989 Nationale Top 100. Laatstgenoemde wijzigen werden overgenomen door zowel de TROS als de uitgever van de gedrukte exemplaren. In publicaties bleef Buma/Stemra de lijst echter Nationale Hitparade noemen, vanaf 1985 aangevuld met de ondertitel Single(s) Top 50, later Single Top 100.

In februari 1993 werd de Nationale Top 100 voortgezet als de Mega Top 50. Eind 1996 werd de Mega Top 50 weer uitgebreid naar de Mega Top 100. Vanaf januari 2003 werd de lijst voor 3FM weer verkort tot de Mega Top 50. Deze lijst bevatte tot 1 mei 2004 dezelfde noteringen als de bovenste 50 van de oorspronkelijke Mega Top 100. De Mega Top 50 werd uitgezonden op 3FM, terwijl de volledige lijst van 100 noteringen (inmiddels omgedoopt tot B2B Top 100) beschikbaar werd gesteld aan de platenindustrie en de platendetailhandel.

Op 1 mei 2004 kwam er een scheiding tussen beide hitlijsten. Vanaf die datum werden er airplaygegevens van verschillende radiozenders toegevoegd aan de Mega Top 50 (inmiddels Mega Top 30). De Mega Top 100, zonder airplaygegevens, is vanaf dat moment doorgegaan als de Single Top 100). De Mega Top 30 en de Single Top 100 delen dus tot 1 mei 2004 dezelfde hitgeschiedenis.

In 2003 stopte Mega Charts met het drukken van het gedrukte exemplaar. Het privé-initiatief Charts In Print zorgde voor een doorstart in de vorm van een gedrukt velletje van de verkorte lijst. Vanaf mei 2004 werden alleen de (3FM) Mega Top 50-lijsten afgedrukt. De Single Top 100 kon vanaf dat moment alleen op internet geraadpleegd worden.

VanTotNaam van hitlijst
24 mei 19693 april 1971Hilversum 3 Top 30
3 april 197129 juni 1974Daverende Dertig
29 juni 197410 juni 1978Nationale Hitparade (Top 30)
10 juni 197828 februari 1987Nationale Hitparade (Top 50)
28 februari 198716 december 1989Nationale Hitparade Top 100
16 december 19896 februari 1993Nationale Top 100
7 februari 199328 december 1996Mega Top 50
28 december 19964 januari 2003Mega Top 100
4 januari 20031 mei 2004Mega Top 50 / B2B Top 100
1 mei 2004hedenSingle Top 100

Uitzending en presentatie

Op de radio

De eerste uitzending, op vrijdag 23 mei 1969 van 12.00 tot 14.00 uur, werd gepresenteerd door Joost den Draaijer in VPRO-zendtijd op Hilversum 3 (en vanaf december 1970 in NOS-zendtijd).

Den Draaijer presenteerde de Hilversum 3 Top 30 tot 2 april 1971, waarna hij vertrok naar Radio Noordzee Internationaal. Felix Meurders werd de nieuwe presentator en doopte het programma om in de Daverende Dertig. Vanaf 27 juni 1974 werd de naam Nationale Hitparade gehanteerd. In de periode 1974-1978 werd de lijst uitgezonden op de vrijdagmiddag tussen 16.00 en 18.00 uur. In 1979 was een korte periode de woensdagavond tussen 19.00 en 19.30 uur het uitzendtijdstip van de hitparade, omdat de vrijdagmiddag aan Veronica was toebedeeld daar deze inmiddels C-omroep was geworden. In het halfuur tussen De Avondspits en het begin van Langs de Lijn konden slechts enkele platen worden gedraaid en dat loste Felix Meurders op door luisteraars briefkaarten in te laten sturen met nummers die correspondeerden met de posities in de lijst die gedraaid moesten worden. Vervolgens trok hij uit de stapel inzendingen een kaart, waarna de plaat werd gedraaid.

Vanaf 1 april 1979 wordt de lijst voor het eerst uitgezonden op de zondag tussen 17.00 en 19.00 uur (later 18.00 en 20.00 uur). Het eerste uur werden de nieuwe binnenkomers en stijgers gedraaid en het tweede uur de hele top 15. Na bijna elf jaar presentatie was Meurders' laatste uitzending op zondag 3 januari 1982. Vervolgens werd op de daaropvolgende zondag (10 januari) het stokje overgenomen door Frits Spits. Daarna kwam op woensdag 10 oktober 1984 de radio-uitzending in handen van Tom Blomberg. Hij was de vierde presentator en tevens de laatste voor de NOS: op woensdag 27 november 1985 presenteerde hij de laatste aflevering voor die omroep.

De TROS nam een week later het stokje over. Deze omroep had vanaf 3 oktober 1974 t/m 20 mei 1976 de Nederlandse Top 40 uitgezonden, gepresenteerd door DJ Ferry Maat . Daarna volgde vanaf Hemelvaartsdag 1976 de Europarade. Van 1 juni 1978 t/m 21 november 1985 had de TROS de TROS Top 50 uitgezonden. Vanaf donderdag 5 december 1985 kwam de presentatie van de Nationale Hitparade in handen van de TROS-diskjockeys Erik de Zwart en Ferry Maat. Op tv presenteerde Erik de Zwart de hitlijst tot eind april 1986. In mei 1986 volgde Jeroen Soer Erik de Zwart op die terugkeerde naar Veronica Radio 3. Vanaf 1987 presenteerden Martijn Krabbé, Daniël Dekker en Peter Teekamp de lijst. Ook André van Duin, alias Tom Maat, heeft in juli 1987 eens een aantal uitzendingen gepresenteerd.

Tot september 1993 bleef de hitijst bij de TROS op de nu nieuwe vaste uitzenddag zondag. Alleen in de periode vanaf oktober 1993 tot half november 1993 werd de lijst, die inmiddels Mega Top 50 was gaan heten, tijdelijk verzorgd door andere omroepen. In eerste instantie was het onderdeel van de programma's van Carola Hamer (VARA) en de Magic Friends (NCRV) op vrijdagmiddag en vanaf half november tot eind december 1993 zond de TROS de hitlijst toch weer uit op de zondagmiddag op Radio 3. Vanaf zaterdag 1 januari 1994 nam Gijs Staverman namens Veronica en in samenwerking met TROS Radio 3 de presentatie van de lijst op zich, ditmaal niet alleen op Radio 3 maar ook op Nederland 2. (NB: Veronica wilde in februari 1993 de lijst al gaan uitzenden op Radio 3, maar was gebonden aan een contract met de Stichting Nederlandse Top 40 waarin stond dat zij de Top 40 moest blijven uitzenden tot en met 18 december 1993.) Nadat Veronica op 1 september 1995 het publieke omroepbestel verliet en commercieel ging, kwam de lijst weer bij de TROS terecht. Daniël Dekker presenteerde de hitparade vanaf zaterdag 2 september 1995 nog een korte tijd met Thorvald de Geus, daarna met Edwin Diergaarde. Vanaf 1 mei 2004 wordt de Single Top 100 niet meer uitgezonden, maar wordt de speciaal voor NPO 3FM gemaakte Mega Top 50, met toegevoegde airplaygegevens, door de TROS (later AVROTROS) uitgezonden. Sinds zaterdag 7 september 2019 is laatstgenoemde hitlijst ingekort tot de Mega Top 30.

Op tv

Op televisie werd de lijst van 1974 tot 1978 en van 1982 tot 1986 gebruikt door Top Pop. Vanaf september 2000 maakte de Nederlandse variant van het programma Top of the Pops in z'n bestaan gebruik van de Mega Top 100 en later van de bovenste 50 posities van de Single Top 100, totdat dat tv-programma werd gestopt. Ook het RTL 5-programma "Music World" gebruikte de hitlijst in 2007.

Samenstelling

De lijst werd vanaf 4 december 1970 samengesteld door de NOS, vanaf 27 juni 1974 door Buma/Stemra en vanaf eind 1977 door Buro Intomart i.o.v. Buma/Stemra op basis van de 'dagboekmethode' waarbij verkopen per dag worden doorgegeven. In de jaren 80 was de Nationale Hitparade een aparte non-profitactiviteit van Buma/Stemra. Tot 1987 bevatte de Nationale Hitparade de verkochte singles van één week. Vanaf 1987 dienden de verkochte aantallen van twee weken als basis voor deze lijst. Reden: de verschuivingen in de lijst waren te wispelturig voor de platenhandelaren. Vanaf december 1989 gebeurde de samenstelling door Stichting Nationale Top 100, vanaf februari 1993 door Stichting Mega Top 50, vanaf 1997 door Stichting Mega Top 100 op basis van gescande barcodes (waarbij tevens indexcijfers werden geïntroduceerd). Vanaf 1999 kwam de samenstelling in handen van Mega Charts (volle dochter van Stichting Nederlandse Top 40 en Stichting Mega Top 100). Nadat de Stichting Nederlandse Top 40 uit Mega Charts BV stapte, werd Mega Charts overgenomen van de overgebleven aandeelhouder Stichting Mega Top 100 en aangekocht door GfK. De naam werd toen GfK Mega Charts. Sinds eind maart 2008 is de naam veranderd in GfK Dutch Charts.

Samenstellingsmethode
7 februari 1993 - posities 1 t/m 50 gebaseerd op wekelijkse verkopen
28 december 1996 - posities 1 t/m 50 alleen gebaseerd op tweewekelijkse verkopen met de nadruk op de tweede (recentste) week
- posities 51 t/m 100 gebaseerd op een mix van verkopen en airplay
- vanaf positie 51 weegt airplay langzamerhand steeds zwaarder
- top 50-hits worden verwijderd na één week verblijf op positie vanaf 75(!)
12 augustus 2000 - posities 1 t/m 75 alleen gebaseerd op tweewekelijkse verkopen
- posities 76 t/m 100 gebaseerd op een mix van verkopen en airplay
- vaste verhouding 1 : 2 van verkoop : airplay
- top 50-hits worden verwijderd na één week verblijf op positie vanaf 76
- tot 9 december 2000 konden airplayhits reeds worden genoteerd voordat de single commercieel was verschenen
4 januari 2003 - posities 1 t/m 50 alleen gebaseerd op tweewekelijkse verkopen
- posities 51 t/m 100 gebaseerd op een mix van verkopen en airplay
- vanaf positie 51 weegt airplay langzamerhand steeds zwaarder
- top 50-hits worden verwijderd na één week verblijf op positie vanaf 76
1 mei 2004 - posities 1 t/m 50 weer gebaseerd op verkopen over één week
- posities 51 t/m 100 gebaseerd op een mix van verkopen en airplay over twee weken
- vanaf positie 51 weegt airplay langzamerhand steeds zwaarder
- top 50-hits worden verwijderd na één week verblijf op positie vanaf 76
- meewegen airplaycijfers alleen bij verkopende singles
6 mei 2006 - posities 1 t/m 100 alleen gebaseerd op verkopen (met behoud van de terugkeerregel), maar nu inclusief legale downloadverkopen
- voor een notering dient de fysieke single in de winkels beschikbaar te zijn (geweest)
1 januari 2007 - deze laatste regel wordt afgeschaft en singles kunnen nu ook binnenkomen op basis van alleen downloads
- de verkopen van de volgende downloadplatforms worden meegenomen: iTunes, Radio 538, Tiscali, Free Record Shop, Music Store, Wanadoo,
Planet Internet, Chello, MSN, Download.nl, Music Now, Countdownload.nl, Dance Tunes, TMF en MTV.
6 juli 2013 - ook muziekstreams van Spotify, Deezer, Ziggo Muziek en Xbox Music worden vanaf nu meegeteld bij de samenstelling van de Single Top 100[1]

Op 17 februari 2014 werd de lijst enigszins in diskrediet gebracht door het televisieprogramma Rambam van de VARA. Het programma liet zien dat de lijst door veel downloaden te manipuleren bleek. Harry Slinger werkte mee door zijn single Schijn 'n lichtje op mij in de hitparade te laten kopen. Het was in wezen oud nieuws, want al sinds het ontstaan van de lijst gaan al geruchten, dat de lijst beïnvloedbaar is. Het ging dan niet om manipulatief downloaden maar om inkopen van eigen singles/albums door artiesten zelf.

Midweek/Trendlijst

Vanaf 9 oktober 1981 introduceerde Buma/Stemra de "dagweek". Dit betrof een hitlijst die elke dag werd samengesteld, waardoor er dus elke dag verse standen waren, maar dan cumulatief. Dit was toentertijd uniek in de hele wereld en iedereen vond het geweldig, maar het bleek te duur voor zo'n instantie alleen, want niemand wilde eraan meebetalen, dus werd dit initiatief in 1984 stopgezet.

Van de "dagweek" (1981-1984) waren de top 3 en de grootste stijger, de "topsprinter", iedere dag (maandag tot en met vrijdag) te horen in het radioprogramma de Avondspits. De topsprinter was echter niet altijd de grootste stijger, maar het kwam erop neer dat een stijging in de bovenste 50 zwaarder telde dan in de hele lijst.

In 1997 keerde het genoemde initiatief weer terug en werden tegelijkertijd barcodes (voor het registreren van verkopen) geïntroduceerd.

Thans verschijnt er ten behoeve van handel en industrie van maandag tot en met donderdag een Trendlijst (cumulatief) en op vrijdag de weeklijst (voor "de week die de dag erna eindigt"). GfK Dutch Charts krijgt na het weekend de cijfers van de downloads aangeleverd, die bijgehouden zijn tot en met de zaterdag. De Trendlijst op woensdag bevat, naast de cumulatieve fysieke verkopen, een derde deel van de downloads. Op donderdag wordt weer een derde deel meegeteld. En op vrijdag, wanneer de weeklijsten worden samengesteld, het laatste deel. Deze lijst bevat dan ook de cumulatieve fysieke verkopen van vrijdag tot en met donderdag en alle downloadverkopen van zondag tot en met zaterdag. Aangezien er tegenwoordig fysiek (dus niet-digitaal) nog maar relatief weinig verkopen plaatsvinden, hebben de downloads grote invloed op de lijst. In april 2010 bestond de Single Top 100 voor 92% uit downloads.

Exemplaren

Van deze hitlijst verschenen ook gedrukte lijsten; om zo veel mogelijk een aaneengesloten periode te bestrijken, wordt een aantal belangrijke bronnen genoemd:

  • 23 mei 1969 t/m 16 oktober 1970: geen gedrukt exemplaar
  • in Poptelescoop (23 oktober 1970 t/m 14 april 1973)
  • als gedrukt exemplaar: "Hilversum 3 Top 30" (21 april 1973-juni 1974) Particuliere uitgave van drukkerij Arno van Orsouw in Amsterdam.
  • op het eenzijdig bedrukte exemplaar de Nationale Hitparade. Vanaf oktober 1974 was de kop: "Avro's Toppop presenteert de Nationale Hitparade" (29 juni 1974-november 1974?)
  • als tweezijdig bedrukt exemplaar: "Nationale Hitparade" (5 september 1974-26 september 1975)
  • in de Nationale Hitparadekrant (3 oktober 1975 t/m 31 december 1976)
  • in Hitkrant (= opvolger van Nationale Hitparadekrant) (8 januari 1977-september 1978)
  • als gedrukt exemplaar voor detaillisten (op A3-formaat, september 1978-oktober 1981)
  • als gedrukt exemplaar voor detaillisten (oktober 1981-oktober 1985)
  • als (langwerpig) gedrukt exemplaar (oktober 1985-december 1986)
  • als exemplaar voor detaillisten (op A5-formaat: januari 1987 (?)-30 januari 1988, op A4-formaat: 7 februari 1988-23 december 1989)
  • als gedrukt exemplaar: "Top-100 Hitlijst" (27 februari 1988-13 september 1988)
  • in de (betaalde) uitgave "Top-100 Magazine" (20 september 1988-19 november 1988)
  • als gedrukt exemplaar: "Nationale Top 100" (16 december 1989-1 april 1992)
  • in de Nationale Top 100 Krant (8 april 1992-1 juli 1992)
  • in Muziek & Beeld Info (juli 1992-februari 1993)
  • als gedrukt exemplaar: "Top 50" (6 februari 1993-27 februari 1993)
  • als gedrukt exemplaar: "Mega Top 50" (6 maart 1993-21 december 1996)
  • als gedrukt exemplaar: "Mega Top 100" (4 januari 1997-3 juli 1999)
  • in Charts: "Mega Top 100" (10 juli 1999-28 december 2002)
  • in Charts (detaillistenexemplaar): "Mega Top 50" (11 januari 2003-26 april 2003)
  • via het privé-initiatief "Charts In Print": "Mega Top 50" (3 mei 2003-1 mei 2004)

Boeken
  • Mega Charts - Jubileum Editie, Ed Hoogeveen, Kosmos-Z&K Uitgevers, 2004. ISBN 90 215 4020 7
  • Mega Top 50 presenteert 50 jaar hitparade, Bart Arens, Edgar Kruize en Ed Adams, Uitgeverij Unieboek/Het Spectrum bv, Houten/Antwerpen, 2013. ISBN 978 90 00 33100 0

Cd-rom
  • Mega Hitparade, 1946-2006 , Softmachine, 2006. ISBN 90-76725-15-2.

Trivia
  • In de allereerste Hilversum 3 Top 30 stond Desmond Dekker & The Aces op nummer 1 met de reggaehit The Israelites.
  • Onder de Single Top 100 staan de Bubbling Under Singles, een lijst met de posities 101 tot en met 200 die bedoeld is voor de handel en industrie.
  • "Blue Monday" van New Order heeft niet genoteerd gestaan in de Nationale Hitparade omdat deze lijst destijds geen 12-inch-singles meetelde voor de samenstelling.

Nummer 1 in de Single Top 100-jaarlijsten

Op basis van behaalde aantal punten:

Bestverkochte singles per jaar:
(Vanaf 1978 worden de jaarlijsten van Buma/Stemra en GfK Dutch Charts uitsluitend op basis van de verkoopcijfers samengesteld. Vanaf 2007 tellen ook downloads van downloadplatforms mee en vanaf 2013 tellen ook muziekstreams van streamingplatforms mee voor het jaaroverzicht.)

Lijsten van nummer 1-hits in Nederland

Lijsten van nummer 1-hits in de Nederlandse Top 40
1965 · 1966 · 1967 · 1968 · 1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1973 · 1974 · 1975 · 1976 · 1977 · 1978 · 1979 · 1980 · 1981 · 1982 · 1983 · 1984 · 1985 · 1986 · 1987 · 1988 · 1989 · 1990 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015 · 2016 · 2017 · 2018 · 2019 · 2020
Lijsten van nummer 1-hits in de Nederlandse Single Top 100
1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1973 · 1974 · 1975 · 1976 · 1977 · 1978 · 1979 · 1980 · 1981 · 1982 · 1983 · 1984 · 1985 · 1986 · 1987 · 1988 · 1989 · 1990 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015 · 2016 · 2017 · 2018 · 2019 · 2020

Voorganger:
Nationale Hitparade/Mega Top 50/Mega Top 100		 Single Top 100 Opvolger:
-
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.