Tablis

Tablis of Tablae was een Romeinse nederzetting in de provincie Neder-Germanië (Germania Inferior) aan de heerweg van Noviomagus (Nijmegen) naar Lugdunum Batavorum (Katwijk-Brittenburg). De plaats staat vermeld op de Peutinger kaart tussen Caspingium (Asperen?) en Flenium (Vlaardingen?).

Fragment van de Tabula Peutingeriana met Tablis gelegen tussen Flenio en Caspingio

De Peutinger kaart geeft naar alle waarschijnlijkheid de situatie weer in de vroege 3e eeuw na Chr., toen er een heerweg liep vanaf Nijmegen, hoofdstad van de civitas Batavorum (het stamgebied der Bataven) naar Forum Hadriani, de hoofdstad van de Cananefaatse civitas, en vandaar naar de meest westelijke nederzetting aan de Rijn, Lugdunum Batavorum. Deze heerweg volgde grotendeels de loop van Waal en Maas, die op de Peutinger kaart als één rivier worden weergegeven met de naam Patabus (een verschrijving van Batavus). Tablis was een van de pleisterplaatsen langs deze weg, op een afstand van 12 Gallische mijl (ca. 26,5 km) van Caspingium en 18 (ca. 40 km) vanaf Flenium. Mogelijk was Tablis een baanpost (statio): een officiële Romeinse halteplaats waar koeriers of reizigers konden eten, baden, overnachten en van paard kon worden gewisseld.

De locatie van Tablis

Naast de vermelding op de Peutinger kaart zijn er nooit concrete archeologische of historische aanwijzingen gevonden voor de locatie van Tablis. Het heeft echter niet ontbroken aan speculaties. De 18e-eeuwse Franse cartograaf Jean Baptiste Bourguignon d'Anville plaatste Tablis in Oud-Alblas[1], op grond van de overeenkomst in naam. In Oud-Alblas zijn inderdaad sporen van Romeinse bewoning aangetroffen, alsmede mogelijke resten van een Romeinse weg[2].

Een alternatieve hypothese is dat Tablis gelegen was in de buurt van Mijnsheerenland. Deze theorie is vooral gebaseerd op de veronderstelling dat Caspingium, dat door Bourguignon d'Anville in Asperen werd geplaatst, dicht bij de Maas moet hebben gelegen, mogelijk in de huidige Biesbosch. Doorredenerend vanaf deze locatie zou Tablis dan ook zuidelijker moeten hebben gelegen, op de samenvloeiing van Striene (mogelijk een oude tak van de Schelde) en Maas[3].

Opvallend is echter dat de afstand op de Peutinger kaart niet overeenkomt met de afstand tussen Vlaardingen en hetzij Oud-Alblas, dan wel Mijnsheerenland. De enige plaats die dan nog in aanmerking lijkt te komen is Alblasserdam[4]. Ook hier is een Romeinse nederzetting aangetroffen[2].

Zie ook
Romeinse (leger)plaatsen langs de Neder-Germaanse limes in Nederland
Ten noorden van de Rijn:Flevum
Noordgrens langs de Rijn:
(richting Noordzee)  		Castra Herculis · Carvo · Mannaricium · Levefanum · Fectio · Traiectum · Fletio · Laurium · Nigrum Pullum · Albaniana · Matilo · Praetorium Agrippinae · Lugdunum Batavorum
Zuidelijke route langs de Maas:
(richting Noordzee)  		Catualium · Blariacum · Ceuclum · Ulpia Noviomagus Batavorum · Ad Duodecimum ·Grinnes · Caspingium · Tablis · Flenio · Forum Hadriani
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.