Noach
Noach (Hebreeuws: נוֹחַ, Noah, Noë, "rust" of "vertroosting", Arabisch: نوح, Nuh, Noeh) was volgens de traditie in de Hebreeuwse Bijbel 480 jaar oud toen hij naar Gods instructies een ark bouwde om daarmee 120 jaar later de zondvloed te overleven[1] en daarmee stamvader van alle huidige mensen te worden, omdat hij, zijn vrouw en zijn zonen Sem, Cham en Jafet met hun vrouwen als enigen de vloed overleefden.[2]
Het verhaal van Noach en de zondvloed vertoont sterke overeenkomsten met het Gilgamesj-epos, een van de oudste bewaard gebleven literaire werken. Mythische verhalen over een zondvloed komen veelvuldig voor in oude teksten in hetzelfde gebied. Dergelijke grootschalige overstromingen zijn mogelijk gebaseerd op geologische catastrofen, zoals de mega-tsunami die veroorzaakt werd door de Burckle inslag of door extreme overstromingen van de Zwarte Zee aan het einde van een van de ijstijden.
Noach in de Hebreeuwse Bijbel
Aanleiding
Volgens Genesis hadden in de dagen van Noach "de zonen van de goden" (in het christendom meestal geïnterpreteerd als (gevallen) engelen) gemeenschap met vrouwen, waaruit de Nephilim werden geboren, "de giganten op aarde", "de befaamde helden uit het verre verleden". God zag dat alle mensen behalve Noach slecht waren, had spijt dat Hij de mensen had gemaakt en voelde zich diep gekwetst.[3]
Bouw van de ark
God gaf Noach de opdracht een ark te bouwen. Er zou een grote vloed komen die alle leven zou vernietigen, omdat alle mensen behalve Noach in Gods ogen "verdorven en vol onrecht" waren.[4]
God gaf gedetailleerde instructies hoe de ark moest worden geconstrueerd: de ark moest 300 el lang (133,5 meter), 50 el breed (22,3 meter), 30 el hoog (13,4 meter) worden,[5] drie verdiepingen tellen en worden gebouwd van hout. Van binnen en van buiten moest de ark met pek worden bestreken.[6]
De zondvloed
Toen de bouw van de ark was voltooid, gingen Noach, zijn vrouw, zijn zonen en hun vrouwen, aan boord en sloot God de deur van de ark. Daarna begon het veertig dagen en veertig nachten onafgebroken zeer hevig te regenen en ontstond er een grote allesvernietigende vloed. De aarde werd in totaal honderdvijftig dagen geheel door water bedekt. Alles wat leefde kwam om, behalve Noach, zijn familie en de dieren die ze mee aan boord hadden genomen. Vervolgens begon het water weer te zakken en kwam de ark op de berg Ararat vast te zitten.[7]
Na veertig dagen zond Noach er een raaf op uit om de omgeving te verkennen, maar deze bleef rondvliegen tot de aarde droog was. Vervolgens liet hij een duif los. De duif keerde echter terug omdat ze geen plek kon vinden om neer te strijken. Na zeven dagen liet Noach de duif opnieuw los. Tegen de avond kwam deze weer terug, maar dit keer met een jong olijfblad in de snavel. Zo wist Noach dat het water al behoorlijk gedaald moest zijn. Nog eens zeven dagen later liet hij de duif voor een derde maal los en ditmaal keerde deze niet terug.[8]
Na het verlaten van de ark, die was gestrand in het gebergte Ararat, bracht Noach een offer aan God. God beloofde Noach dat Hij de aarde en al wat er op leefde niet meer door water zou vernietigen, en sloot een verbond met hem. Als teken van Gods verbond met Noach zou voortaan de regenboog verschijnen. Als deze aan de hemel verscheen zou God zich het verbond herinneren dat Hij met Noach had gesloten.[9]
Verspreiding van Noachs nageslacht
God gaf Noach en de zijnen de opdracht vruchtbaar te zijn en de aarde weer te bevolken. Van de drie zonen van Noach zouden alle latere mensen afstammen.[10] Van Sem zouden de Semieten (later hoofdzakelijk de Joden, Arabieren, Assyriërs en Arameeërs ), van Cham de Chamieten (later de mensen in Afrika en in Kanaän) en van Jafet de Jafetieten (later de mensen in Europa) afstammen.
Vervloeking van Kanaän
Verder vermeldt het verhaal dat Noach na de vloed landbouwer werd en een wijngaard begon. Bij de eerste wijnoogst dronk hij te veel en ging in beschonken staat ontkleed in zijn tent liggen. Zijn zoon Cham ontdekte dit en vertelde het aan Sem en Jafet opdat ook zij naar hun naakte vader zouden komen kijken. Dezen echter bedekten, zonder te kijken, respectvol Noachs naaktheid met een mantel. Hierop worden Kanaän, de zoon van Cham, en al zijn nakomelingen door Noach vervloekt.[11] Sem en Jafet worden vervolgens gezegend.[12]
Latere vermeldingen
In de Hebreeuwse Bijbel maken Jesaja en Ezechiël melding van Noach.[13]
Noach in het Nieuwe Testament
Jezus maakte melding van Noach in zijn rede op de Olijfberg:
- "Zoals het was in de dagen van Noach, zo zal het zijn wanneer de Mensenzoon komt. Want zoals men in de dagen voor de vloed alleen maar bezig was met eten en drinken, met trouwen en uithuwelijken, tot aan de dag waarop Noach de ark binnenging, en zoals men niet wist dat de vloed zou komen, totdat die kwam en allen wegnam, zo zal het ook zijn wanneer de Mensenzoon komt."[14]
Verder wordt Noach genoemd in de brieven die volgens de traditie aan Petrus worden toegeschreven,[15] en wordt hij in de Brief aan de Hebreeën tot de geloofshelden gerekend.[16]
Noach in de Koran
In de Koran wordt Noach 43 keer in verschillende soera's genoemd. Ook een soera is naar hem genoemd, soera Noach. In de Koran is het thema van Noach, dat in een aantal soera's terugkeert, dat het volk van Noach werd vernietigd, omdat het Noachs boodschap verwierp.
De Koran geeft geen historisch relaas van de gehele zondvloed. De passages in de Koran hebben parallellen met die in het Bijbelboek Genesis en de islamitische traditie accepteert daarbij ook aanvullende gegevens uit de Thora.[17] Volgens de Tenach overleven Noach, zijn vrouw en zijn drie zoons met hun vrouwen, maar in de Koran worden geen zoons genoemd, een ongenoemde zoon verdrinkt en ook Noachs vrouw overleeft de ramp niet. Daarentegen gaan 'enkele gelovigen' mee in de ark. Wel stemt de Koran met de Tenach overeen in de leeftijd die Noach bereikte.
- Soera Hud 40 maakt gewag van kokend water, net zoals een joodse overlevering dat doet.[18]
- De ark komt volgens soera Hud 44 terecht op Al-Djoedie, volgens Genesis op Ararat.
- Soera De Verbodenverklaring stelt dat de vrouw van Noach ongelovig is, terwijl Genesis daar niet over spreekt.
Vernoemd
Op de planeet Mars is een oude hoogvlakte op het zuidelijk halfrond genoemd naar Noach: Noachis Terra (Land van Noach).
Noë wordt ook gebruikt in een spreekwoord die luidt: 'Nog met Noë in de ark geweest zijn.' Dit betekent dat iets of iemand heel ouderwets is.
Zie ook
Stamboom van Noach
Noach | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sem | Jafet | Cham | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kus | Misraïm | Put | Kanaän | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludieten Anamieten Lehabieten Naftuchieten | Patrusieten Kasluchieten–Filistijnen Kretenzers | Sidon Chet | Jebusieten Amorieten Girgasieten Chiwwieten Arkieten | Sinieten Arvadieten Semarieten Hamatieten | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Saba | Chawila | Sabta | Rama | Sabtecha | Nimrod | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seba | Dedan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gomer | Magog | Madai | Javan | Tubal | Mesech | Tiras | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Askenaz | Rifat | Togarma | Elisa | Tarsis | Kittiërs | Dodanieten | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elam | Assur | Arpachshad | Lud | Aram | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Selach | Us | Chul | Geter | Mas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eber | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Peleg | Joktan | Almodad | Selef | Chasarmawet | Jerach | Hadoram | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rehu | Uzal | Dikla | Obal | Abimaël | Seba | Ofir | Chawila | Jobab | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Serug | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nahor | Haran | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Terach | Lot | Jiska | Milka | Nachor | Reüma | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hagar | Sara | Abraham | Ketura | Moab - Moabieten | Ben-Ammi - Ammonieten | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zimran | Joksan | Medan | Us | Buz | Kemuël | Kesed | Tebach | Gacham | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Midjan | Jisbak | Suach | Chazo | Pildas | Jidlaf | Betuël | Tachas | Maächa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ismaël | Isaak | Rebekka | Laban | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Esau | Jakob | Rachel | Lea | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zonen en kleinzonen van Noach, volgens Genesis 10 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
Genealogie van Adam tot David | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
Profeten van het jodendom en het christendom in de Hebreeuwse Bijbel | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Profeten binnen de islam, genoemd in de Koran | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|