Kolpak-arrest
Het arrest Duitse Handbalbond / Maros Kolpak, kortweg Kolpak-arrest genoemd, is een uitspraak van het Europees Hof van Justitie van 8 mei 2003 (zaak C-438/00), inzake het vrije verkeer van een Slowaakse werknemer in een lidstaat van de Europese Gemeenschap op grond van een associatieovereenkomst met Slowakije.
Kolpak
| ||
Datum | 8 mei 2003 | |
Partijen | Deutscher Handballbund eV / Maros Kolpak | |
Zaak | C-438/00[1][2] | |
Instantie | Europees Hof van Justitie | |
Adv.-gen. | C. Stix-Hackl[3] | |
Procedure | prejudiciële vraag uit Duitsland | |
Procestaal | Duits | |
Regelgeving | art. 48 EEG-verdrag, art. 38 Associatieovereenkomst Gemeenschappen-Slowakije[4] | |
Onderwerp | vrije verkeer van werknemers |
Artikel 38, lid 1, van de Associatieovereenkomst Gemeenschappen-Slowakije (AGS), dat is opgenomen onder het kopje Verkeer van werknemers, luidt:
Volgens de in elke lidstaat geldende voorwaarden en modaliteiten: [eerste streepje] – is de behandeling van werknemers die onderdaan zijn van de Slowaakse Republiek en die wettig op het grondgebied van een lidstaat zijn tewerkgesteld vrij van elke vorm van discriminatie op grond van nationaliteit ten opzichte van de nationale onderdanen, wat betreft de arbeidsvoorwaarden, de beloning of het ontslag; |
Casus en procesgang
Afkortingen:
- SpO: Spielordnung
- AGS: Associatieovereenkomst Gemeenschappen–Slowakije
- DHB: Duitse handbalbond.
Betrokkenen:
- Maros Kolpak[5], Slowaakse nationaliteit, beroepssporter, is als doelman in dienst van:
- TSV Östringen eV Handball, een Duitse tweededivisiehandbalclub, werkgever;
- Deutscher Handballbund eV (Duitse Handbalbond), hierna aangeduid als DHB.
Op door DHB verstrekte spelerskaarten werd de letter A achter het kaartnummer geplaatst, om aan te geven dat een speler de nationaliteit had van een staat buiten de Europese Economische Ruimte. Deze aanduiding was geregeld in § 15 van de Spielordnung (spelreglement, afkorting: SpO) zoals vastgesteld door DHB. Volgens § 15 lid 1 SpO wordt de letter A op de spelerskaart geplaatst, indien een speler niet de nationaliteit heeft van (a) een lidstaat van de Europese Unie of van (b) een met de Europese Unie geassocieerde derde staat, waarvan de onderdanen gelijkwaardige rechten hebben op het punt van het vrije verkeer van werknemers in de zin van artikel 48 lid 1 EG-Verdrag.
Zo'n A-licentie had een vervelende consequentie:
[§ 15 lid 2 SpO] |
Maros Kolpak, de voormalige nationale doelman van Slowakije, had een arbeidsovereenkomst als doelman bij een handbalclub in Duitsland. Wegens zijn Slowaakse nationaliteit ontving Kolpak van DHB een spelerskaart met de letter A, ondanks een uitdrukkelijk verzoek om een spelerskaart zonder die aanduiding.
9. Kolpak, Slowaaks onderdaan, heeft met het oog op tewerkstelling als keeper bij de Duitse tweededivisiehandbalclub TSV Östringen eV Handball in maart 1997 een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd gesloten tot 30 juni 2000, en vervolgens in februari 2000 een nieuwe overeenkomst voor bepaalde tijd, die afloopt op 30 juni 2003. Hij ontvangt een maandsalaris. Hij woont in Duitsland en beschikt over een geldige verblijfsvergunning. |
Het Oberlandesgericht heeft het Europees Hof van Justitie verzocht om een prejudiciële beslissing.
Rechtsvragen
Wat betreft de bepaling zoals vervat in: artikel 38, lid 1, eerste streepje van de Associatieovereenkomst Gemeenschappen–Slowakije (AGS)?
- Heeft deze bepaling rechtstreekse werking? (Ja.)
- Welke betekenis kan in casu aan deze bepaling worden toegekend?
- Is de letter A op de spelerskaart van Kolpak (in zijn uitwerking) in strijd met deze bepaling? (Ja.)
Uitspraak Hof
Het Hof oordeelt dat de letter A op de spelerskaart van (iemand als) Kolpak (in zijn uitwerking) in strijd is met artikel 38 lid 1 eerste streepje AGS.
30. (...) dat artikel 38, lid 1, eerste streepje [AGS] rechtstreekse werking heeft, hetgeen betekent dat Slowaakse onderdanen zich op deze bepaling kunnen beroepen voor de nationale rechterlijke instantie van de lidstaat van ontvangst. |
Het Hof verwijst naar het Bosman-arrest (1995).
44. (...) dat in het arrest Bosman het hoofdgeding onder andere betrekking had op soortgelijke, door de [UEFA] vastgestelde regels en nationaliteitsclausules. |
Conclusie
- Regels van het vrije verkeer van werknemers gelden niet alleen voor lidstaten van de Europese Economische Ruimte, inclusief de lidstaten van (thans) de Europese Unie, maar ook voor staten die een associatieovereenkomst hebben afgesloten met de Europese Unie, zoals destijds Polen en Slowakije voorafgaand aan hun toetreding.
- Dit vrije verkeer van werknemers is beperkt tot de situatie dat een onderdaan uit een geassocieerd land beschikt over een verblijfsvergunning en in een lidstaat is tewerkgesteld. Het gaat niet om toegang tot de arbeidsmarkt.
Bronnen, noten en/of referenties |