Arrest Überseering
Het arrest Überseering / Nordic Construction GmbH, of kortweg Überseering-arrest is een belangrijke uitspraak van het Europees Hof van Justitie van 5 november 2002 (zaak C-208/00), inzake:
- vrijheid van vestiging van een vennootschap,
- verplaatsing van de zetel van een vennootschap naar een andere lidstaat,
- rechtsbevoegdheid en procesbevoegdheid in de lidstaat van ontvangst.
Überseering
| ||
Datum | 5 november 2002 | |
Partijen | Überseering BV / Nordic Construction GmbH | |
Zaak | C-208/00[1] | |
Instantie | Europees Hof van Justitie | |
Adv.-gen. | D. Ruiz-Jarabo Colomer[2] | |
Procedure | prejudiciële vraag uit Duitsland | |
Procestaal | Duits | |
Regelgeving | art. 43 + 48[3][4] EG-verdrag | |
Onderwerp | vrijheid van vestiging van een vennootschap | |
Vindplaats | Jurispr. 2002, p. 9919; EUR-Lex 62000J0208 |
Casus en procesverloop
Überseering BV is een besloten vennootschap naar Nederlands recht waarvan de aandelen in Duitse handen zijn overgegaan. De procesgang begon met een vordering tot schadevergoeding wegens gebrekkige nakoming van een aannemingsovereenkomst. De tegenpartij betwistte de rechtsbevoegdheid en procesbevoegdheid van een vennootschap naar Nederlands recht waarvan de zetel naar Duitsland is verplaatst.
2. (...) een geding tussen Überseering BV (hierna: "Überseering"), een vennootschap naar Nederlands recht
die op 22 augustus 1990 in het handelsregister te Amsterdam en Haarlem is ingeschreven,
en Nordic Construction Company Baumanagement GmbH (hierna: NCC"), een in Duitsland gevestigde vennootschap,
ter zake van schadevergoeding wegens gebreken bij de uitvoering in Duitsland van werken die NCC voor Überseering had uitgevoerd. |
Het Bundesgerichtshof heeft het Hof van Justitie verzocht om een prejudiciële beslissing.
Überseering deed een beroep op het het recht van vrije vestiging van een vennootschap (in een andere lidstaat van de Europese Unie).
Rechtsvraag
Volgens vaste rechtspraak miste Überseering in Duitsland rechtsbevoegdheid en procesbevoegdheid. Is deze opvatting in strijd met het gemeenschapsrecht, inzonderlijk het recht op vrije vestiging? (Ja.)
4. Volgens vaste rechtspraak van het Bundesgerichtshof (...) moet de rechtsbevoegdheid van een vennootschap worden beoordeeld op basis van het recht van de plaats waar de werkelijke zetel is gevestigd (Sitztheorie" of zeteltheorie), en niet op basis van het recht van de staat waar de vennootschap is opgericht (Gründungstheorie" of oprichtingstheorie). Dit beginsel geldt ook wanneer een vennootschap haar werkelijke zetel naar Duitsland verplaatst na in een andere staat rechtsgeldig te zijn opgericht. |
Uitspraak Hof
Na overdracht van de aandelen is Überseering naar Nederlands recht nog steeds een rechtspersoon met procesbevoegdheid. De weigering om Überseering naar Duits recht te beschouwen als rechtspersoon met procesbevoegdheid is in strijd met het gemeenschapsrecht, nl. in strijd met het recht op vrije vestiging.
76. Gelet op het voorgaande is Überseering gerechtigd zich met een beroep op haar vrijheid van vestiging te verzetten tegen de weigering haar naar Duits recht te beschouwen als een rechtspersoon met procesbevoegdheid. |
Betekenis
Dit arrest is een bevestiging van het Centros-arrest (1999). Beide arresten vinden een bevestiging in het arrest Kamer van Koophandel/Inspire Art (2003).
Twee eerdere arresten
In het arrest (en in de conclusie van de advocaat-generaal) worden twee eerdere arresten van het Hof uitgebreid besproken. In beide arresten wilde men de (werkelijke) zetel van een vennootschap naar een andere lidstaat verplaatsen:
- Daily Mail and General Trust (zaak 81/87, Jurispr. 1988, p. 5483[5]) – Daily Mail wilde haar zetel naar Nederland verplaatsen, vanwege een gunstig fiscaal regiem, met behoud van haar rechtspersoonlijkheid in de lidstaat van oprichting. De bevoegde instantie in de lidstaat van oprichting heeft de vereiste toestemming geweigerd.
- Centros (1999) – Centros Ltd wenste erkenning als rechtspersoon in het land van ontvangst (Denemarken). De inschrijving in het handelsregister mocht niet worden geweigerd.
Het arrest Überseering is een bevestiging van het Centros-arrest, terwijl het Daily Mail-arrest voor deze casus niet relevant is.
Bronnen, noten en/of referenties |