Johan Boskamp (voetballer)

Op 7-jarige leeftijd werd Boskamp lid van Rotterdamse Voetbalverening Hoop Op Vooruitgang (RVV HOV). Hij voetbalde daar tien jaar tot hij de overstap naar Feyenoord maakte.

Op zijn zeventiende kreeg hij een contract bij Feyenoord. Na één jaar bij de jeugd maakte Boskamp in 1966 zijn debuut voor de club van Zuid. De middenvelder stond aanvankelijk in de schaduw van spelers als Willem van Hanegem, Wim Jansen en Franz Hasil. In 1969 veroverde hij met Feyenoord zijn eerste landstitel en beker.

In het seizoen 1969/70 werd hij uitgeleend aan Holland Sport. Boskamp werd een vaste waarde bij de Nederlandse middenmoter, maar miste zo wel de Europese campagne van Feyenoord. De Rotterdamse club veroverde tijdens Boskamps afwezigheid de Europacup I.

In de zomer van 1970 keerde Boskamp terug naar Feyenoord, waar hij in september 1970 in mocht vallen in zowel de heen- als terugwedstrijd van de wereldbeker voor clubs, tegen het Argentijnse Estudiantes. Feyenoord won als eerste Nederlandse club de wereldbeker na een 1-0 thuiszege. In de seizoenen 1970/71 en 1973/74 werd Boskamp voor de tweede en derde keer landskampioen met Feyenoord, en in 1974 veroverde hij ook de UEFA Cup met de ploeg. In de terugwedstrijd van de finale van de UEFA Cup mocht hij na 76 minuten de Deen Jørgen Kristensen vervangen. Zo'n 10 minuten later viel Boskamp echter al geblesseerd uit.

Vanaf het seizoen 1974/75 ruilde hij Rotterdam in voor Brussel en belandde bij fusieclub RWDM. Hij werd er meteen de sterkhouder en aanvoerder van het team. Met spelers als Boskamp, Maurice Martens, Nico de Bree, Willy Wellens, Odilon Polleunis, Wietse Veenstra en Eddy Koens werd RWDM een te duchten concurrent voor stadsgenoot Anderlecht. In 1975 werd RWDM kampioen van België. Enkele maanden later kreeg Boskamp als eerste buitenlander ook de Gouden Schoen. In België verdween RWDM zelden uit de top vijf. In het seizoen 1976/77 bereikten de Brusselaars bovendien ook de halve finale van de UEFA Cup. In 1981 nam Boskamp van februari tot maart ook even de leiding als trainer.

In 1982 verliet Boskamp RWDM, en trok de 34-jarige middenvelder naar Lierse SK. Daar werd hij klaargestoomd voor een carrière als trainer. Hij voetbalde twee seizoenen op het Lisp en wist daarin telkens uit de degradatiezone te blijven.

Boskamps prestaties bij RWDM ontgingen ook de KNVB niet. In 1978 werd de middenvelder twee keer geselecteerd voor Oranje. Zijn officiële debuut voor de nationale ploeg maakte hij op 5 april 1978 in een vriendschappelijk duel tegen Tunesië. Het was toenmalig bondscoach Ernst Happel, die hij nog kende van bij Feyenoord, die hem opriep. Nederland won met 0-4, Boskamp mocht na 65 minuten invallen voor Willy van de Kerkhof.

Vervolgens mocht Boskamp ook mee naar het wereldkampioenschap in Argentinië. Happel nam de middenvelder mee als bankzitter. In de groepsfase mocht hij één keer invallen. Tegen Schotland verving hij na 10 minuten de geblesseerde Johan Neeskens. Oranje verloor het duel met 3-2, maar stootte wel door naar de volgende ronde. Boskamp kwam later in het toernooi niet meer in actie.

In 1984 nam Boskamp bij Lierse het roer over als trainer. In zijn eerste seizoen slaagde hij er in om met Lierse opnieuw net boven de degradatiezone te eindigen. Maar in 1986 werden de Pallieters laatste en zakte het elftal naar tweede klasse. Reeds toen had Boskamp een oog voor jonge talenten. In 1986 liet hij de 16-jarige Gert Verheyen bij Lierse debuteren. In 1986/87 werd Boskamp aan de deur gezet en opgevolgd door Marcel Vets.

Eind jaren 80 ging Boskamp in Oost-Vlaanderen aan de slag. Eerst trainde hij het bescheiden Verbroedering Denderhoutem, nadien nam hij KSK Beveren onder zijn hoede. De club had het moeilijk in eerste klasse en zakte na Boskamps komst naar tweede klasse. De Rotterdammer loodste het team echter meteen terug naar het hoogste niveau. Beveren werd in 1991 kampioen in de tweede afdeling. Een jaar later nestelden de Waaslanders zich opnieuw veilig in de middenmoot.

KV Kortrijk degradeerde in 1992 naar de tweede klasse en deed ook een beroep op Boskamp. Hij probeerde de West-Vlamingen terug naar eerste klasse te loodsen, maar kreeg plots een onverwachte aanbieding van topclub RSC Anderlecht.

Manager Michel Verschueren, die hij nog kende van bij RWDM, stelde hem bij voorzitter Constant Vanden Stock voor als opvolger van Luka Peruzović. De Kroaat stond afgetekend aan de leiding met Anderlecht maar werd toch ontslagen. Vanden Stock volgde Verschueren, hoewel hij Boskamp aanvankelijk niet vond passen bij de stijl van het huis. Na zijn aanstelling als nieuwe hoofdcoach werd Boskamp verplicht om vaker een maatpak en das te dragen.

De supporters steunden de komst van Boskamp niet. Peruzović kon goede resultaten voorleggen en was in hun ogen zonder duidelijke reden ontslagen. Maar Boskamp zette het werk van zijn voorganger met succes voort en veroverde in 1993 zijn eerste titel als trainer. Met spelers als Luc Nilis, Marc Degryse, Philippe Albert en Filip De Wilde beschikte hij over een sterk team. In 1994 pakte hij met Anderlecht de dubbel. Het seizoen werd enkel overschaduwd door een snelle uitschakeling in de Champions League. Zo gaf Anderlecht in december 1993 in een wedstrijd tegen Werder Bremen een 0-3-voorsprong uit handen. De Duitsers wonnen uiteindelijk nog met 5-3.

In 1995 pakte Boskamp een derde landstitel op rij. Hij trad daarmee in de voetsporen van Bill Gormlie en Pierre Sinibaldi. Zij wonnen in respectievelijk de jaren 1950 en 60 ook drie titels op rij met paars-wit. Na zijn derde titel hield de Rotterdammer het voor bekeken. Hij stapte op en Anderlecht nam Herbert Neumann aan als zijn opvolger. De Duitser werd echter in Europa meteen uitgeschakeld en mocht reeds in augustus zijn koffers pakken. Raymond Goethals werd even trainer ad-interim terwijl Verschueren probeerde om Boskamp terug te halen. Boskamp zegde toe en werd in 1996 vicekampioen met Anderlecht. Een jaar later werd paars-wit slechts vierde en gingen Boskamp en Anderlecht opnieuw uit elkaar.

Boskamp verhuisde naar KAA Gent, waar hij Lei Clijsters opvolgde. In zijn eerste seizoen eindigde hij met de Buffalo's op de achtste plaats. Een seizoen later werd hij al in oktober ontslagen.

Hij zat vervolgens een tijdje zonder club. In 1999 ging hij in Georgië aan de slag. Hij trainde er Dinamo Tbilisi en was er tevens bondscoach van het nationale elftal. Hij werd met Tbilisi kampioen na een 7-1 zege tegen Goeria Lantsjchoeti.

In de loop van het seizoen 1999/00 keerde Boskamp terug naar België. Hij volgde in februari 2000 Jos Heyligen op bij Racing Genk. Onder zijn leiding won Genk de beker na een klinkende 4-1 zege tegen Standard Luik. Genk mocht opnieuw Europa in, maar daarin werd Boskamps team uitgeschakeld door Werder Bremen. Vlak voor de winterstop werd hij aan de deur gezet.

Begin 21e eeuw koos Boskamp voor enkele financieel aanlokkelijke opdrachten in het Midden-Oosten. Eerst trainde hij Al-Wasl Club in de Verenigde Arabische Emiraten, wat later werd hij in Koeweit coach van Kazma SC. Hij werd in die periode ook aangesteld als bondscoach van Koeweit.

In 2005 verhuisde Boskamp naar Engeland. Hij werd trainer bij tweedeklasser Stoke City. Hij vond er onder meer Ed de Goey, Carl Hoefkens en Junior terug. Hij eindigde als dertiende in de Football League Championship. Na onenigheid met het bestuur stapte hij na reeds een seizoen op. Stoke City trok vervolgens opnieuw zijn voorganger Tony Pulis aan als coach.

Voor aanvang van het seizoen 2006/07 keerde Boskamp bijna weer terug naar Nederland. Vitesse was op zoek naar een opvolger voor trainer Edward Sturing. Technisch directeur Jan Streuer wilde Boskamp aanstellen als opvolger van de ontslagen Edward Sturing. De belangenvereniging Coaches Betaald Voetbal kwam hier, bij monde van voorzitter Jan Reker, tegen in verzet, omdat Boskamp niet over de juiste papieren beschikte. De club besloot vervolgens Aad de Mos aan te stellen. Volgens Boskamp is dat een van de grootste teleurstellingen uit zijn carrière geweest.[1]

Uiteindelijk werd Boskamp verrassend trainer bij Standard Luik. Bij de Rouches liet hij jonge talenten als Axel Witsel en Marouane Fellaini debuteren. Maar het team draaide niet en dus werd hij al in augustus ontslagen. Toenmalig technisch directeur Michel Preud'homme nam het roer over en bereikte dat seizoen nog de finale van de beker met Standard.

Aan het einde van zijn trainerscarrière keerde Boskamp terug naar twee oude liefdes. Eerst was hij actief bij FCV Dender EH, het vroegere FC Denderleeuw, nadien opnieuw bij Beveren. Bij Dender werd hij in november 2007 aangenomen. De club was voor het eerst naar de hoogste afdeling gepromoveerd. Boskamp slaagde erin om met Dender in eerste klasse te overleven, maar kreeg het dan aan de stok met zijn assistent Patrick Asselman. De club eindigde in 2008/09 in de degradatiezone en werd verwezen naar de eindronde. Daarin eindigde Dender achter KSV Roeselare. Op 19 mei 2009 werd hij ontslagen. Asselman volgde hem op.

Beveren contracteerde hem op 29 mei 2009 voor drie seizoenen. Hij was er eerder coach van 1989 tot 1992. Met zijn aanstelling wilde Beveren zich verzekeren van een snelle terugkeer naar het hoogste niveau. De club was echter niet tevreden over zijn prestaties. Op 28 december 2009 besloot de club vanwege de voorlaatste positie in tweede klasse Boskamp te ontslaan. Hij kampte toen ook met gezondheidsproblemen.

Na zijn trainersloopbaan werd hij actief als scout van Feyenoord. Hij stopte hiermee in januari 2014, om in november dat jaar een officieuze, vrijwillige functie te gaan vervullen binnen de jeugdopleiding. In 2011 legde hij een aanbieding om scout te worden in dienst van Manchester City naast zich neer.

• 2017: Sportboek van het Jaar (Boskamp - Leven met Feyenoord, André van Kats)