Constant Vanden Stock

Op het einde van het seizoen 1932/33 maakte Vanden Stock als linksachter zijn debuut in het eerste elftal van Anderlecht. De club speelde op dat ogenblik in Tweede Klasse en was al enkele jaren op zoek naar een nieuwe promotie. In zijn tweede seizoen werd Vanden Stock een vaste waarde bij paars-wit. Hij speelde elke wedstrijd mee. Halverwege het seizoen 1934/35 raakte hij geblesseerd. Vanden Stock zag vanuit de ziekenboeg hoe zijn ploegmaats in Reeks B kampioen werden. Anderlecht promoveerde dat jaar samen met Club Brugge, de kampioen uit Reeks A, naar Eerste Klasse. Het was het laatste seizoen van Anderlecht in Tweede Klasse.

Vanden Stocks eerste jaar in de hoogste afdeling werd geen succes. Op 13 oktober 1935 liep hij een drievoudige beenbreuk op. Het was het begin van een lange revalidatie. Vanden Stock keerde pas in de tweede helft van het seizoen 1935/36 terug in het elftal. Niet veel later zorgde een nieuwe beenbreuk ervoor dat hij bij Anderlecht voorgoed uit de ploeg verdween.

In 1938 stapte Vanden Stock over naar de buren van Union Saint-Gilloise. De Brusselse club had midden jaren 30 nog drie titels op rij gewonnen, maar kon na de komst van Vanden Stock niet meer aansluiten bij de top. Vanden Stock zette in 1943 een punt achter zijn spelerscarrière, maar bleef tot 1950 officieel bij de club aangesloten. Na zijn afscheid bij Union focuste hij zich op zijn baan als bierbrouwer. Hij nam de brouwerij van zijn vader na diens deportatie over en bouwde Belle-Vue uit tot een wereldberoemd biermerk.In totaal speelde hij in Eerste klasse 65 officiële wedstrijden.[1]

Hoewel Vanden Stock zich in de jaren 40 vooral met de bierbrouwerij bezighield, verloor hij het Belgisch voetbal nooit uit het oog. Begin jaren 50 sloot hij zich op vraag van voorzitter Albert Roosens aan bij het veteranenelftal van Anderlecht. Het was Roosens manier om Vanden Stock en andere ex-spelers bij het bestuur van de club te betrekken. Vanden Stock werd bij zijn terugkeer verantwoordelijk voor het rekruteringscentrum van de club en trainde ondertussen de scholieren en cadetten van Anderlecht. Het was in die periode dat hij de jonge Paul Van Himst ontdekte.

Na enkele jaren hield Vanden Stock het voor bekeken. Hij belandde bij derdeklasser La Forestoise en werd voor het eerst voorzitter. Midden jaren 50 werd hij opgenomen in de selectiecommissie van de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB). De commissie selecteerde spelers voor de nationale ploeg, maar werd in 1958 opgedoekt. Vanden Stock werd vervolgens door de KBVB aangeduid als selectieheer. Tien jaar lang nam hij de Rode Duivels onder zijn hoede. Trainingen liet hij over aan anderen. Zo waren onder meer Victor Havlicek en Raymond Goethals bondscoach onder het toezicht van Vanden Stock. In 1968 kreeg hij een technische commissie, voorgezeten door René Hoste, boven zich. Dat was voor Vanden Stock het signaal om op te stappen en de fakkel door te geven aan Goethals.

Vanden Stock werd vervolgens opnieuw benaderd door Roosens. De voorzitter van Anderlecht bood een positie binnen het bestuur aan, maar Vanden Stock wou meer. Hij trok naar Club Brugge, waar hij één seizoen lang de functie van technisch directeur uitoefende onder voorzitter André De Clerck.

Het Constant Vanden Stockstadion.

In 1969 keerde Vanden Stock voorgoed terug naar het Astridpark. Eerst werd hij in het bestuur opgenomen, nadien kreeg hij de titel van ondervoorzitter. In 1971 nam hij het roer volledig over. Voorzitter Roosens verliet de club en werd secretaris-generaal bij de KBVB. Vanden Stock werd benoemd tot voorzitter en zette het eerste elftal meteen naar zijn hand. Trainer Pierre Sinibaldi werd bedankt voor bewezen diensten en vervangen door de meer gedisciplineerde Georg Keßler, de 30-jarige Jean Dockx plukte Vanden Stock weg bij stadsrivaal Racing White en Rob Rensenbrink ging hij persoonlijk in Brugge halen. Vanden Stock ging in Sint-Michiels op zoek naar de woning van Rensenbrink en vroeg een man in zijn voortuin om aanwijzingen. De man bleek niemand minder dan Raoul Lambert te zijn. Lambert was in de ogen van Vanden Stock een monument in Club Brugge en kwam dus niet in aanmerking voor een transfer naar Anderlecht. Lambert duidde de woning van Rensenbrink aan, waarna de Nederlandse linksbuiten Club Brugge inruilde voor Anderlecht. In zijn eerste seizoen als voorzitter veroverde Anderlecht meteen de dubbel.

Vanden Stock investeerde veel in de hoop ook in Europa trofeeën te winnen. De club had toen Vanden Stock voorzitter werd al heel wat titels op zijn palmares, maar nog geen enkele Europese prijs. In 1976 bereikte Anderlecht voor het eerst de finale van de Europacup II. Paars-wit won met 4-2 van West Ham United en werd zo de eerste Belgische club die een Europacup in de wacht kon slepen. In de daarop volgende jaren veroverde de club een tweede Europacup II en twee Europese Supercups.

Anderlecht werd onder Vanden Stock een Europese topper, maar een derde Europacup bleef lange tijd uit. Begin jaren 80 haalde Vanden Stock met Michel Verschueren voor het eerst een manager in huis. De loyale Verschueren werd meteen de rechterhand van Vanden Stock. In 1983 begonnen ze samen aan de renovaties van het Stade Émile Versé. Het stadion van de club werd omgedoopt tot het Constant Vanden Stockstadion en werd het eerste voetbalstadion in België met loges en business seats. De renovaties werden in 1991 afgerond. Ondertussen knoopte Anderlecht in Europa terug aan bij de top. Met spelers als Ludo Coeck, Frank Vercauteren en Juan Lozano en Paul Van Himst als trainer veroverde Anderlecht in 1983 de UEFA Cup.

Een jaar later zorgde Vanden Stock er persoonlijk voor dat Anderlecht opnieuw de finale haalde. Anderlecht nam het in de halve finale van de UEFA Cup op tegen Nottingham Forest, maar verloor de heenwedstrijd met 2-0. Anderlecht stond voor een bijna onmogelijke opdracht. De terugwedstrijd werd gefloten door de Spaanse scheidsrechter Emilio Guruceta Muro. De Spanjaard keurde een goal van Nottingham af en kende Anderlecht, al dan niet terecht, een strafschop toe. Anderlecht won uiteindelijk met 3-0, net voldoende om door te stoten.

Jean Elst en René Van Aeken, twee Antwerpenaren met een crimineel verleden, kwamen te weten dat Vanden Stock de Spaanse scheidsrechter een bedrag van 1 miljoen BEF (zo'n €25.000) had toegestopt. Vanden Stock beweerde dat het om een onschuldige lening ging, maar besloot toch om Elst en Van Aeken jarenlang zwijggeld te betalen. De twee chanteerden Vanden Stock tot het moment dat hij het voorzitterschap aan zijn zoon Roger doorgaf. Elst en Van Aeken hoopten aanvankelijk dat ook de nieuwe voorzitter zwijggeld zou betalen, maar Roger Vanden Stock wist niet dat zijn vader jarenlang was gechanteerd en weigerde in te gaan op het voorstel van Elst en Van Aeken. Het omkoopschandaal lekte uit in de pers en de club kwam in moeilijke papieren. De UEFA dreigde in te grijpen, maar omdat de zaak verjaard was, ontsnapte Anderlecht uiteindelijk aan een zware straf. De hele affaire leverde Constant Vanden Stock, die zich terugtrok in zijn buitenverblijf aan de Cote d'Azur, de reputatie van bedrieger op, hetgeen hem zwaar viel. In 1997 gaf hij in een interview met Het Laatste Nieuws toe dat hij de scheidsrechter had betaald, maar dat de transactie pas na de wedstrijd was doorgegaan. Hij ontkende ook met klem dat het geld van de club afkomstig was: "Ik heb dat miljoen uit mijn eigen zak betaald. Dat kwam niet uit de kas van de club."[2]

Tot de jaren 80 was het gebruik van zwart geld schering en inslag in Belgisch voetbal. Zowat elke club betaalde delen van spelers- en trainerslonen in het zwart. Het zwartgeldcircuit werd in 1984 per toeval ontdekt door onderzoeksrechter Guy Bellemans. Hij leidde een onderzoek naar een omkoopschandaal van Standard Luik en stootte zo op het zwart geld van de Rouches. Bellemans trok nadien ook de boekhoudingen bij andere Belgische clubs na. Vanden Stock en Verschueren werden ondervraagd en gaven uiteindelijk het bestaan van een zwarte kas toe. Het was het begin van een financieel moeilijke periode voor de club.