Beker van België (voetbal)

Michel Preud'homme mocht als trainer van KAA Gent in 2010 de beker in ontvangst nemen.

De eerste bekercompetities werden reeds in het begin van de 20ste eeuw gespeeld, maar pas vanaf 1963/64 werd het toernooi jaarlijks ingericht.

De eerste Beker van België werd gespeeld in 1908. Deze eerste editie werd gespeeld met provinciale teams, waarin de beste spelers uit de verschillende provincies speelden. De winnaar zou een zilveren trofee krijgen uit handen van Prins Albert. Voetbal vierde in die tijd vooral hoogtij in het Brusselse en in Antwerpen. Ook West- en Oost-Vlaanderen (vooral het Brugse, maar ook in Gent) speelden een rol; in Wallonië was het vooral het Luikse dat een belangrijke plaats opeiste. Het was dan ook niet vreemd dat de finale gespeeld werd tussen West-Vlaanderen en Antwerpen. De West-Vlaamse ploeg won die eerste Belgische beker. Ook het jaar nadien werd volgens dezelfde formule gespeeld. Ditmaal trok Antwerpen aan het langste eind, na in de finale Brabant te verslaan. Het bleef echter bij deze twee bekerseizoenen.

In 1912 werd weer een Bekercompetitie georganiseerd. Ditmaal konden de voetbalclubs deelnemen die uitkwamen in de nationale Eere Afdeeling (huidige Eerste klasse) en Bevordering (huidige Tweede klasse). De zestien clubs zouden via directe uitschakeling spelen voor de beker. Racing Club de Bruxelles haalde deze eerste Beker van België voor clubs binnen, na finalewinst tegen RC de Gand. Het jaar nadien werd opnieuw een beker georganiseerd voor clubs. Ditmaal werden ook voorrondes gespeeld, waar regionale clubs aan meededen. Na verlengingen in de finale pakte Union Saint-Gilloise de beker. Drie weken eerder was de ploeg ook al landskampioen geworden, en lukte zo dus de eerste dubbel in de Belgische voetbalgeschiedenis. Ook het volgende seizoen werd een gelijkaardige bekercompetitie ingericht, die opnieuw door Union werd binnengehaald.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd echter geen competitievoetbal gespeeld, en ook de Beker van België werd niet meer ingericht. Het duurde tot 1926/27 eer opnieuw een bekertoernooi werd georganiseerd, gewonnen door R Cercle Sportif Brugeois. Het bleef weer bij dit ene seizoen. De komende decennia zou de Beker slechts sporadisch worden gespeeld. Zo werd in 1935/36 nog eens een Beker van België gespeeld. Ook in 1944 werd een bekertoernooi begonnen, dat echter niet werd afgemaakt. Daarna duurde het tot 1953/54 voor een volgende editie. Het bekertoernooi werd drie jaar op rij gehouden, maar verdween toen weer.

Uiteindelijk werd in 1963/64 weer een bekertoernooi ingericht, en ditmaal bleef de competitie definitief elk jaar georganiseerd worden.

In principe kan elke A-ploeg van een club die bij de KBVB is aangesloten een deelname aan de Beker van België afdwingen. De teams in de vier nationale niveaus moeten aan de beker deelnemen. De clubs uit de vierde klasse starten in de eerste rondes, de clubs uit de verschillende hogere klassen moeten telkens pas later aantreden. De clubs uit Eerste Klasse treden pas vanaf de 1/16de finales aan en krijgen daar meteen een beschermde status bij de loting.

Aan de eerste ronde nemen echter ook verschillende clubs uit de provinciale reeksen deel. Provinciale ploegen zijn echter niet zomaar van deelname verzekerd. Elke provincie selecteert zijn clubs normaalgezien uit de ploegen die het verst raakten in de provinciale bekercompetitie, uit eender welke provinciale reeks, en vult deze aan met een aantal eersteprovincialers.

De oprichting van de Europese Beker voor Bekerwinnaars is een van de voornaamste reden dat er vanaf de vroege jaren zestig een jaarlijks toernooi kwam. De eerste 4 edities van deze Europese Beker hadden geen Belgische deelnemer, simpelweg omdat er geen Belgisch Bekertoernooi was.

Sinds 1964 kwalificeerde de Belgische Bekerwinnaar zich voor de Europese Beker voor Bekerwinnaars, tot deze Europese Beker in 1999 werd afgeschaft. Vanaf dan werd aan de bekerwinnaar een plaats toegekend in de UEFA Cup en sinds 2009 in de UEFA Europa League.

Bij de finales zijn de jaren waarin de finale gewonnen werd in het vet weergegeven en de verloren finales cursief.

Een overzicht van de stadions waar sinds 1954 een bekerfinale gespeeld werd.