Lijst van heersers van Bourgondië

Hier volgt een lijst van koningen, hertogen en (palts)graven van Bourgondië.

Wapen van de Capetingse hertogen van Bourgondië
Wapen van de hertogen van Valois-Bourgondië
Eerste wapen van de graven van Bourgondië
Rond 1280 doet Otto IV afstand van het wapen met arend en neemt een wapen aan dat zijn toenadering tot Frankrijk onderstreept

Koningen van het "koninkrijk Bourgondië"

De eerste koningen van Bourgondië, waren heersers over de stammen der Bourgonden. Onder koning Gundomar II verloren de Bourgonden hun zelfstandigheid en werd het rijk ingenomen door Theodebert I in 534, het gebied werd een onderdeel van het Frankische rijk.

PeriodeNaamOpmerking
? - 406GibikkaEerste bekende koning
406 - 411GodomarZoon van Gebikka
406 - 436GundaharZoon van Gebikka
436 - 470GundiocZoon of familielid van Gundahar
470 - 480Chilperik IBroer van Gundioc
480 - 516GundobadZoon van Gundioc, regeerde samen met Chilperik II, Godegisel en Gundomar
473 - 493Chilperik IIZoon van Gundioc
473 - 486GundomarZoon van Gundioc
473 - 501GodegiselZoon van Gundioc
516 - 524SigismundZoon van Gundobad
524 - 534Gundomar IILaatste koning, broer van Sigismund

Frankisch deelrijk Bourgondië

Het Frankische deelrijk van Bourgondië ontstond na de verovering van het Bourgondische koninkrijk in 534 door de Franken en was van 561 tot de fragmentatie in de 9e eeuw, een van de drie kerngebieden van het Frankische rijk.

Eerst verdeelden de drie heersende Frankische koningen Chlotarius I, zijn broer Childebert I en hun neef Theudebert I het Bourgondische koninkrijk onderling, evenals de rest van het Frankische koninkrijk dat gefragmenteerd was onder de erfgenamen van Clovis I. Nadat Theudebert's zoon en Childebert stierven zonder mannelijk nageslacht, viel geheel Bourgogne in 558 met Chlotarius I in het hele Frankische koninkrijk.

PeriodeNaamOpmerking
Merovingen
534–558Childebert IZoon van Clovis I en de Bourgondische prinses Clothilde
558–561Chlotharius IZoon van Clovis I en Clothilde
561–592GontramZoon van Chlotarius I, koning van Bourgondië, Marseille en Arles
592–595Childebert IIZoon van Sigebert I, kleinzoon van Chlotharius I, koning van Austrasië en Bourgondië als de geadopteerde en opvolgende zoon van zijn oom Gonthram
596–613Theuderik IIzoon van Childebert II, Koning van Bourgondië met Orléans als hoofdstad
613-613Sigebert IIBastaardzoon van Theuderik II, koning van Bourgondië en van Austrasië
613–629Chlotharius IIZoon van Chilperik I, Kleinzoon van Chlotarius I, koning van Neustrië en Aquitanië
629–639DagobertOudste zoon van koning Chlotharius II
639–657Clovis IIZoon van de Dagobert I, koning van Neustrië en Bourgondië
657–673Chlotharius IIIZoon van Clovis II, koning van Neustrië en Bourgondië. Zijn regeerperiode markeerde het definitieve einde van de volmondige Merovingische monarchie, omdat vanaf dat moment de hofmeiers (in 714 Stamvader Karel Martel van de Karolingen als opvolger van de Merovingen) de werkelijke macht gingen uitoefenden.
673-673Theuderich IIZoon van Clovis II, koning van Neustrië, Austrasië en Bourgondië, onttroont in 673, opnieuw op troon gezet in 675. Supervisie van hofmeier Ebroin
673–675Childerik IIZoon van Clovis II
675–691Theuderik IIIOpnieuw op troon gezet in 675 na overlijden childerik II, na eerder afgezet te zijn
691–695Clovis IIIZoon van Theuderik II, ook wel Clovis IV. De hofmeier Pepijn van Herstal oefende in zijn naam de macht uit. Vanaf koning Clovis IV begonnen de hofmeiers daadwerkelijk te regeren in 's konings naam.
695–711Childebert IIIZoon van Theuderik III. Zijn hofmeier, Pepijn van Herstal oefende in zijn naam de macht uit over Bourgondië.
711–715Dagobert IIIZoon van Childebert III, koning van Austrasië, Neustrië en Bourgondië. Echte leiding berustte bij zijn hofmeier Pepijn van Herstal tot deze in 714 overleed. Daarna regeerde de buitenechtelijke zoon van Pepijn van Herstal, Karel Martel, de stamvader van de Karolingen.
715–720Chilperik IIZoon van Childerik II, koning van Neustrië en Bourgondië. Laatste Merovinger die over een zekere mate van gezag beschikte. Marionet in de handen van Karel Martel.
720–737Theuderik_IVZoon van koning Dagobert III, koning Austrasië, Neustrië en Bourgondië. Werd door hofmeier Karel Martel, de eigenlijke heerser, op de troon gezet na het overlijden van koning Chilperik II.
Interregnum 737–743
743–751Childerik IIIZoon van Chilperik II. De laatste koning van de Merovingische dynastie. De troon was al zeven jaar leeg, totdat de hofmeiers, Carloman en Pepijn de Korte (zonen van Karel Martel), in 743 besloten om Childerik als koning te erkennen. In 751 zette Pepijn de Korte hem af, om zichzelf vervolgens tot koning te kronen. Hiermee kwam een einde aan het tijdperk van de Merovingers.
Karolingen
751–768Pepijn de KorteKoning der Franken, was vanaf 741 hofmeier en vanaf 751 tot zijn dood de eerste koning der Franken uit het Karolingische huis. Zoon van Hofmeijer Karel Martel
768–814Karel de GroteZoon van Pepijn de Korte, Koning der Franken, Keizer Heilige Roomse rijk
814–840Lodewijk de VromeZoon van Karel de Grote, Koning der Franken, Keizer Heilige Roomse rijk
823–855Lotharius IZoon van Lodewijk de Vrome, Koning der Franken, Keizer Heilige Roomse rijk
verdrag van Prüm
855–863Karel van ProvenceZoon van Lotharius I, na zijn dood werd Lotharius' Middenrijk onder zijn zoons verdeeld. Karel kreeg hierbij Provence, evenals gebied in Bourgondië en Arles toegewezen door het verdrag van Prüm.

SPLITSING BOURGONDIE

Na de dood van Lodewijk de Vrome (840) werd de verdeling van het Karolingische rijk geregeld door het Verdrag van Verdun (843) onder zijn drie overlevende zonen:

Hierdoor wordt het Bourgondische gebied gesplitst in twee delen:

Het Middenrijk werd na de dood van Lotharius I in 855 verdeeld tussen zijn zonen: Lodewijk II, Lotharius II en Karel van Provence. Karel verkreeg daarmee het middelste deel, het koninkrijk Bourgondië (ook koninkrijk Provence genoemd).

Na de dood van Karel van Provence in 863 werd het koninkrijk Bourgogne opnieuw verdeeld, maar in naam bleef het nog een tijd bestaan.


Zo ontstonden dus in de jaren 879-888 drie nieuwe staten die de naam 'Bourgondië' zouden dragen, waarvan twee koninkrijken en één hertogdom en werd Lotharingen toegewezen aan Oost-Francië.

Hertogdom:

Koninkrijk:

In 1033 eindigde de onafhankelijkheid van het koninkrijk en ging het titulaire koningschap (zonder echte macht) over op de Rooms-Duitse keizer.

Op het grondgebied van het koninkrijk bestonden en ontstonden verschillende semi-onafhankelijke graafschappen waaronder graafschap Bourgondië. vanaf het einde van de dertiende eeuw werd dit betwist tussen de hertogen van Bourgondië, de koningen van Frankrijk en de keizers van het Heilige Roomse Rijk. Vanaf omstreeks 1360 is er sprake van het Vrijgraafschap Bourgondië en gaat het om een allodiaal graafschap.

Frankisch koninkrijk Bourgondië

Boso van Provence maakte gebruik van de chaos in Frankische rijk. Hij stichtte een onafhankelijk rijk, waarbij hij geen afstammeling was van Karel de Grote, zoals dat wel het geval in de omringende rijken. Hij behoorde tot de adellijke familie der Bosoniden. Nadat keizer Karel de Dikke was afgezet, verkoos de adel van Opper-Bourgondië Rudolf I in 888 tot koning. Vanaf Rudolf II omvatte het rijk ook Neder-Bourgondië en wordt ook koninkrijk Arelat genoemd.

Bij de dood van Rudolf III in 1032 brak een opvolgingsstrijd los tussen keizer Koenraad II, die door de overleden koning als erfgenaam was aangeduid, en Odo II van Blois, de rechtstreekse erfgenaam van Rudolf III. De strijd tussen de twee neven werd beslecht in het voordeel van de keizer, die het koninkrijk opneemt in het keizerrijk.

PeriodeNaamOpmerking
879 - 888BossoZwager van Karel de Kale, eerste koning die geen Karolinger was
888 - 912Rudolf IDe adel van Opper-Bourgondië verkoos Rudolf in 888 tot koning
912 - 937Rudolf IIZoon van Rudolf I
937 - 993KoenraadZoon van Rudolf II
993 - 1032Rudolf IIIZoon van Koenraad

Hertogen van Bourgondië

Zie ook Bourgondische hertogen en hertogdom Bourgondië

PeriodeHuisNaamOpmerking
880 - 921BosonidenRichard IBijgenaamd "de rechtsbrenger". Ontvangt het hertogdom van Lodewijk III van Frankrijk / Broer van Bosso, koning van Bourgondië. Grondlegger van het hertogdom Bourgondië
921 - 936BosonidenRudolfZoon van Richard I / 923 tevens koning van Frankrijk
936 - 952BosonidenHugo de ZwarteZoon van Richard I / Broer van Rudolf I, koning van Frankrijk
952 - 965VergyGiselbertSchoonzoon van Richard I, vanaf 936 co-koning. Stierf zonder mannelijke erfgenamen
956 - 965RobertijnenOttoSchoonzoon van Giselbert / zoon van Hugo de Grote
965 - 1002RobertijnenHendrik IBroer van Otto, stierf zonder erfgenamen
1002 - 1004IvreaOtto Willemstiefzoon Hendrik I / riep zich uit tot hertog maar in 1004 geannexeerd door Frankrijk
1004 - 1031Capet/Oudere huis BourgondiëRobertProbeerde Bourgondië onder de kroon van Frankrijk te krijgen, de adel weigerde
1031 - 1076Oudere Huis BourgondiëRobert IZoon van Robert II van Frankrijk
1076 - 1079Oudere Huis BourgondiëHugo Ikleinzoon van Robert I, deed afstand om abt in Cluny te worden
1079 - 1102Oudere Huis BourgondiëOdo IBroer van Hugo I, kwam om het leven op een kruistocht
1102 - 1143Oudere Huis BourgondiëHugo IIZoon van Odo I. bijgenaamd de vredelievende
1143 - 1162Oudere Huis BourgondiëOdo IIZoon van Hugo II, overleed op een pelgrimstocht
1162 - 1192Oudere Huis BourgondiëHugo IIIZoon van Odo II, nam deel aan de derde kruistocht
1192 - 1218Oudere Huis BourgondiëOdo IIIZoon van Hugo III, nam deel aan de slag van Bouvines
1218 - 1272Oudere Huis BourgondiëHugo IVZoon van Odo III, nam deel aan een kruistocht
1272 - 1306Oudere Huis BourgondiëRobert IIZoon van Hugo IV
1306 - 1315Oudere Huis BourgondiëHugo VZoon van Robert II, overleed ongehuwd
1315 - 1349Oudere Huis BourgondiëOdo IVZoon van Robert II, broer van Hugo V. Hij vocht mee tegen Vlaanderen en Artesië
1349 - 1361Oudere Huis BourgondiëFilipsKleinzoon van Odo IV, stierf aan de zwarte dood. Zijn vrouw Margaretha van Male, trouwde met Filips de Stoute
1361 - 1363ValoisJanNa de dood van Filips verviel het hertogdom aan de koning van Frankrijk.
1363 - 1404Valois-BourgondiëFilips de StouteZoon van Jan, die Bourgondië aan Filips schonk.
1404 - 1419Valois-BourgondiëJan zonder VreesZoon van Filips de Stoute
1419 - 1467Valois-BourgondiëFilips de GoedeZoon van Jan zonder Vrees.
1467 - 1477Valois-BourgondiëKarel de StouteZoon van Filips de Goede
1477 - 1482Valois-BourgondiëMariaDochter van Karel de Stoute.
1482ValoisLodewijkLodewijk XI van Frankrijk, annexeerde Bourgondië.
1482HabsburgMaximiliaanErfgenaam van Maria, regent van Filips de Schone
1482 - 1506HabsburgFilips de SchoneZoon van Maria, laatste vorst die Bourgondië persoonlijk regeerde
1506 - 1555HabsburgKarel VZoon van Filips
1555 - 1598HabsburgFilips IIZoon van Karel V, slechts titulair hertog van Bourgondië
1598 - 1621HabsburgFilips IIIZoon van Filips II van Spanje, slechts titulair hertog van Bourgondië
1621 - 1665HabsburgFilips IVZoon van Filips III van Spanje, slechts titulair hertog van Bourgondië
1665 - 1678HabsburgKarel IIZoon van Filips IV van Spanje, slechts titulair hertog van Bourgondië
1678 - 1682--In deze periode werd de streek Bourgondië bestuurd door Frankrijk, Lodewijk XIV
1682 - 1711BourbonLodewijkkleinzoon van Lodewijk XIV van Frankrijk, slechts titulair hertog van Bourgondië
1711 - 1751--Tweede periode, bestuurd door Frankrijk, Lodewijk XV
1751 - 1760BourbonLodewijkKleinzoon van Lodewijk XV, slechts titulair hertog van Bourgondië

(Palts)graven van Bourgondië (Franche-Comté)

Keizer Otto II de Grote stelde in 982 Otto Willem van Bourgondië aan tot paltsgraaf van Bourgondië.

NAAMPERIODEOpmerkingen:
986 - 1184HUIS IVREA
Otto Willem986 - 1026zoon van Adelbert I van Ivrea
Reinoud I1026 - 1057zoon
Willem I de Grote1057 - 1087zoon
Reinoud II de Grote1087 - 1097zoon
Stefanus I1097 - 1102broer van Reinoud II
Willem II de Duitser1097 - 1125zoon van Reinoud II
Reinoud III1102 - 1148zoon van Stefanus I
Willem III het Kind1125 - 1127zoon van Willem II
Beatrix I1148 - 1184dochter van Reinoud II
1156 - 1184+ Frederik Barbarossa, echtgenoot
1184 - 1231HUIS HOHENSTAUFEN
Frederik Barbarossa1184 - 1190
Otto I1190 - 1200zoon
Johanna I1200 - 1205dochter
Beatrix II1205 - 1231zuster
1208 - 1231+ Otto II, echtgenoot
1231 - 1279HUIS ANDECHS
Otto III1231 - 1248zoon
Adelheid1248 - 1279zuster
1248 - 1266+ Hugo van Chalon, echtgenoot
1267 - 1279+ Filips, tweede echtgenoot
1279 - 1330HUIS IVREA
Otto IV1279 - 1302zoon
Robert1302 - 1315zoon (titelvoerend)
Johanna II1315 - 1330zuster
1315 - 1322+ Filips V van Frankrijk, echtgenoot
1330 - 1382HUIS CAPET
Johanna III1330 - 1347dochter
1330 - 1347+ Odo IV, echtgenoot
Filips I van Bourgondië1347 - 1361kleinzoon
Margaretha van Frankrijk1361 - 1382dochter van Johanna II en Filips V
1382 - 1477HUIS VALOIS-BOURGONDIË
Lodewijk II van Male1382 - 1384zoon
Margaretha van Male1384 - 1405dochter
1384 - 1404+ Filips de Stoute, echtgenoot
Jan zonder Vrees1405 - 1419zoon
Filips de Goede1419 - 1467zoon
Karel de Stoute1467 - 1477zoon
1477 - 1678HUIS HABSBURG
Maria van Bourgondië1477 - 1482dochter
1477 - 1482+ Maximiliaan I, echtgenoot
Filips de Schone1482 - 1506zoon van Maria en Maximiliaan
Keizer Karel V1506 - 1555zoon
Filips II1555 - 1598zoon
Filips III1598 - 1621zoon
Filips IV1621 - 1659zoon
1659 door een verdrag, vervat in de Vrede van de Pyreneeën, lijft Lodewijk XIV van Frankrijk het vrijgraafschap Bourgondië in bij het koninkrijk Frankrijk.

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.