1665

Het jaar 1665 is het 65e jaar in de 17e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

1665

Eeuwen:	16e eeuw · 17e eeuw · 18e eeuw
Decennia:	1650-1659 · 1660-1669 · 1670-1679
Jaren:	<< · < · 1664 · 1665 · 1666 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2418 MMCDXVIII
Armeense jaartelling:		1114 ԹՎ ՌՃԺԴ
Chinese jaartelling:		4361 – 4362 辛辰 – 壬巳
Christelijke jaartelling:		1665 MDCLXV
Ethiopische jaartelling:		1657 – 1658
Hebreeuwse jaartelling:		5425 – 5426
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1720 – 1721
- Shaka Samvat		1587 – 1588
- Kali yuga		4766 – 4767
Iraanse jaartelling:		1043 – 1044
Islamitische jaartelling:		1076 – 1077
Maçonnieke jaartelling:		5664 – 5665
Juliaanse kalender van 1665
Gregoriaanse kalender van 1665

Bernard von Galen

Gebeurtenissen

Slag bij Lowestoft, door Hendrik van Minderhout.

februari

15 - Première van het blijspel Don Juan van Molière.

maart

20 - Tegh Bahadur wordt gekozen tot goeroe van de Sikhs.
maart - de Tweede Engelse Oorlog breekt uit. De meeste Europese machten sympathiseren met de Republiek (behalve Munster en Portugal) maar houden zich erbuiten.

mei

mei - De Amsterdamse schouwburg wordt na een grondige modernisering heropend met de première van het spel "D'ondanckbare Fulvius en getrouwe Octavia" van Catharina Questiers.

juni

13 - De Nederlandse vloot wordt in de Slag bij Lowestoft zwaar verslagen door de Engelsen onder leiding van de hertog van York.

juli

15 - Cees Evertsen wordt benoemd tot luitenant-admiraal en bevelhebber van de Zeeuwse vloot in plaats van zijn broer Johan Evertsen, die in de publieke opinie de schuld krijgt voor de nederlaag tegen de Engelsen.

augustus

11 - Michiel de Ruyter krijgt het opperbevel over de gezamenlijke vloot van de Republiek.
12 - De slag in de Baai van Bergen wordt gevoerd nadat een Engels flottielje een Hollandse handelsvloot heeft overvallen. Met steun van de Noren (tegen de wil van hun Deense koning) kunnen de Hollanders de Engelsen verdrijven.
17 - Om meer planters aan te trekken krijgt de Joodse gemeenschap in Suriname van de Engelse overheid vrijheid van godsdienst, mogelijk ook het recht een synagoge en een school te stichten.

december

10 - Het Nederlandse Korps Mariniers wordt opgericht door de nieuwe opperbevelhebber ter zee Michiel de Ruyter en raadspensionaris Johan de Witt.

zonder datum

Robert Hooke suggereert een golftheorie van het licht.
De onenigheid over Oranje leidt tot incidenten. De matrozen van de Gouda dwingen hun kapitein voor aanvang van de slag het rood-wit-blauw door de prinsenkleuren te vervangen. Maar in het algemeen is er steun voor de gebroeders Cornelis en Johan de Witt, zelfs in de pro-Oranje-bolwerken zoals Friesland en Zeeland.
De Engelsen nemen Sint Eustatius, Saba, Essequebo en Pomeroon in, maar Curaçao houdt stand.
Pestepidemie in Londen.
Bernhard von Galen, bisschop van Munster, belegert Groningen.

Muziek

Jean-Baptiste Lully componeert de balletten Les gardes en La naissance de Vénus.

Literatuur en publicaties

Molière schrijft Dom Juan.
Joan Blaeu te Amsterdam geeft de "Grooten Atlas" uit: 600 kaarten in 9 banden.
In Engeland wordt een Latijnse vertaling van de sterrencatalogus Zidji Djadid Sultani van Ulug Bey uitgegeven. Het origineel stamt uit 1437.
In Londen verschijnen de Philosophical Transactions of the Royal Society of London, het eerste tijdschrift ter wereld dat volledig aan de wetenschap is gewijd. Enkele maanden eerder verscheen het Franse Journal des scavans.
Jacob van Meurs geeft de China Illustrata van Athanasius Kircher uit.

Beeldende kunst

Gezicht op Haarlem (1665) Jacob Isaacksz. van Ruisdael, Kunsthaus, Zürich
Buste van Lodewijk XIV (1665) Gian Lorenzo Bernini, Château de Versailles

Bouwkunst

Schielandhuis, Rotterdam (1665) Pieter Post?
Boerderij, Ewijk (1665)

Geboren

januari

6 - Karel Lodewijk van Nassau-Saarbrücken, graaf van Nassau-Saarbrücken (overleden 1723)

februari

6 - Anna I, koningin van het Verenigd Koninkrijk van 1702 tot 1714

maart

8 - George August Samuel van Nassau-Idstein, vorst van Nassau-Idstein (overleden 1721)

juni

5 of 6 - Nicolas Bernier, Frans componist (overleden 1734)

datum onbekend

Nicolaus Bruhns, Duits componist en organist (overleden 1697)
Benedict Anton Aufschnaiter, Duits componist (overleden 1742)

Overleden

januari

12 - Pierre de Fermat, Frans wiskundige

mei

31 - Pieter Saenredam (67), Nederlands kunstschilder

juni

13 - Egbert Bartolomeusz Kortenaer, Nederlands admiraal en zeeheld
13 - Jacob van Wassenaer Obdam, Nederlands admiraal

september

17 - Filips IV van Spanje

november

19 - Nicolas Poussin, Frans kunstschilder

december

2 - Madame de Rambouillet, Franse salonnière

Zie de categorie 1665 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.